DE RAMP VAN LOOI
De enorme ontploffing in Beiroet (4 augustus2020) -vandaag 2 jaar geleden- had de volledige omgeving verwoest. Beelden die deden terugdenken aan woensdag 29 april 1942 . De dag van ‘de ramp’, zoals de ontploffing van de fabriek in Tessenderlo in ieders geheugen uit de wijde omtrek werd geprent. Nog even herinneren wat er toen gebeurde …
* ‘Kort voor de middag werden wij opgeschrikt door een gigantische knal’, vertelde mijn moeder later. ‘Wij dachten direct aan ‘den Duits’, want het was oorlog. Langzaam sijpelde door dat ‘tFabrik van Loeij’ was ontploft.’
* ‘Zelfs tot in Antwerpen toe had men de knal gehoord en trilden er ruiten’ , wisten Louis en madammeke Daniël, twee huisvrienden uit het Antwerpse, veel later te vertellen.
* Hier in Veerle zagen ze ook de roodbruine paddenstoelwolk. Dat had zeker met de oorlog te maken, was de algemene gedachte van de inwoners. Van een atoombom repte niemand, want … die moest nog ontworpen worden…
** Het was dus wel degelijk ‘de chemic’ , de chemische fabriek Produits Chimiques de Tessenderloo (vandaag Tessenderlo Chemie) die de lucht was ingegaan.
** De waarheid was gruwelijk erg. Van de 189 dodelijke slachtoffers waren er ook heel wat uit Veerle , Eindhout en Vorst.
* Onze buurvrouw Germaine verloor op slag zowel haar vader als haar zus. De begrafenissen van al die doden lokten veel belangstellende en meelevende dorpsgenoten naar de vele uitvaartmissen.
* Ik herinner me ook Marie, een vrouw uit mijn buurt (huidige Delhaizewinkel) die nog jarenlang voor haar huis stond te wachten op haar man die in de ramp gebleven was. Telkens op het uur dat hij zou vertrekken, stond zij op de kassieweg te wenken …kom gauw terug…
** Die fabriek was destijds zomaar midden in een woongebied gebouwd. Daarom was de menselijke en de materiële schade niet te overzien. Het leek wel alsof er een orkaan door het dorp was getrokken en alles had meegesleurd.
* 189 mensen stierven. Verpletterd in hun huis, geraakt door wegvliegende brokstukken of weggeblazen door de luchtverplaatsing die de explosie had veroorzaakt.
* Naast die 189 doden werden ook zowat 1.000 mensen licht tot zeer zwaargewond. Velen waren verbrand of liepen open breuken op. Vooral de technische school in de buurt kreeg de volle laag met 50 doden. Medische hulpverlening was er amper, ziekenwagens evenmin.
* Weken, of was het maanden na ‘de ramp’ werd een enquête gehouden bij de overlevenden. Velen daarvan hadden om de een of andere reden met de PTC de Tessenderloo te maken.
Toch stemde een meerderheid, net als het gemeentebestuur, voor een nieuwe fabriek, maar zeker niet op dezelfde plaats.
* Maar …onder druk van de Bestendige Deputatie van de provincie Limburg, zou de nieuwe fabriek toch op dezelfde plaats worden herbouwd. Liever hier dan te verhuizen naar een nieuwe industriezone aan het Albertkanaal…
** Pas later, veel later kwamen de burgers te weten dat het product dat in Looi werd aangemaakt hetzelfde was als dat vorig jaar in Beiroet ontplofte : ammoniumnitraat. In Libië ging het om 2.750 ton , in Tessenderlo … ? In Beiroet stierven officieel 214 mensen en 7 000 werden weinig tot zwaar gewond. In Tessenderlo werden 189 mensen gedood en liepen er 1 000 lichte tot zeer zware blessures op.