Op 21 maart 1960 wordt in het township Sharpeville door ongeveer twintigduizend zwarte Zuid-Afrikanen vreedzaam, want ongewapend gedemonstreerd tegen maatregelen die hen belemmerden in hun bewegingsvrijheid. Vooral ook uit onvrede met de pas ingevoerde pasjeswetten.
* De politie opent het vuur op de ongewapende anti-apartheidsdemonstranten. Er komen 69 mensen om en ongeveer 180 raken gewond. (foto)
* Het bloedbad heeft grote gevolgen. Het politieoptreden komt Zuid-Afrika op felle buitenlandse kritiek te staan.
* Ook in Zuid-Afrika zelf zijn de gevolgen aanzienlijk. Na het bloedbad worden zowel het African National Congress (ANC) als het Panafrikaans Congres (PAC) verboden.
* Dit zorgt er alleen maar voor dat een aantal leiders van het ANC begint te twijfelen aan de haalbaarheid van geweldloos verzet. Het ANC gaat ondergronds en wordt gewelddadiger.
ANC werd 110 in 2022
* Het ANC werd in 1912 gesticht tijdens een meeting van zwarte activisten en intellectuelen in een kerk in Bloemfontein. De beweging verzette zich tegen het blanke minderheidsbewind, werd in 1960 buiten de wet gesteld en lanceerde een jaar later de gewapende strijd.
* Na de arrestatie van Mandela en andere leiders, vertrokken anderen in ballingschap vanwaar ze lobbyden voor internationale sancties die het apartheidsregime mee op de knieën dwongen.
* Daarbij werd voorbijgegaan aan de rol van anderen in gebeurtenissen zoals de massamoord in Sharpeville of de opstanden van de studenten in Soweto.
* Er werd ook gezwegen over de betekenis van de kerken, de vakbonden en persoonlijkheden als Steve Biko, de stichter van de Black Consciousness Beweging die in 1977 overleed na gefolterd te zijn door politiemannen.
* ‘Het probleem is dat de ANC‘ers ervan uitgaan dat de vrijheid die we vandaag kennen, volledig aan hen te danken is. ‘Er was nochtans een periode waarin de religieuze leiders de strijd aanvoerden. Het ANC moet weten dat het ons niet kan weggommen.’
* In 1966 riepen de Verenigde Naties 21 maart uit tot internationale antiracismedag.