VUREN zocht het op 218

 

DE BEELDENSTORM

 

Vele  kijkers  volgen met belangstelling de serie “ De Geschiedenis van Vlaanderen “ op VRT .

Voor de eerste keer kwam er zondag een onderwerp aan bod waarbij  we konden onderzoeken in hoeverre zoiets in die periode rond 1566 ook in Veerle zou gebeurd zijn .

* Al wat er tevoren werd uitgezonden was wel boeiend , maar eigenlijk ver van ONS bed. Zelfs met de Slag van de Gulden Sporen hadden wij uiteindelijk weinig te maken , tenzij er een aantal ridders uit onze buurt aan de Franse kant zouden meegevochten hebben , wat de meesten na de test “schild en vriend” met hun leven moesten bekopen…

* Daarom was De Beeldenstorm zo welgekomen . Zijn er in die periode vanaf 1566 ook dergelijke verwoestingen opgetekend in ons dorp of in de onmiddellijke omgeving ?

* In de Averboodse abdij was het een jaar van tevoren duidelijk dat er iets aan de hand was, want de kloostergemeenschap bewapent zich door hellebaardiers in dienst te nemen ! Die moeten worden ingezet om een aantal bosgeuzen weg te houden , die er soms willen inkwartieren of die ook de abdij soms afpersen … die benaming GEUZEN wijst inderdaad op mensen die het protestantse geloof aanhangen .

* In 1572 was er een tweede spoor van die godsdienstoorlog . Willem van Oranje moet door onze streek naar huis vluchten , achtervolgd door de troepen van Alva .Maar ook die laatsten plunderen en doen opeisingen .

* Die Nederlandse troepen , Staatse troepen genoemd ,zullen in 1578 weerkomen .Dan veroorzaken zij wat JL Machielsen de Averboodse Beeldenstorm noemt . Die Staatse troepen hebben dan geruime tijd hun basis in Aarschot .

* Wij weten niet met zekerheid of het diezelfden waren die in die periode een deel van ons dorp hebben verwoest.

In het Registrum Pastorale is achteraf geschreven : Ten tijde van de Hollandse Opstand in de 16e eeuw , zijn de kerk , de pastorij en alle voornamere huizen verwoest , geplunderd en in brand gestoken zodat vele jaren lang geen enkele pastoor hier kon verblijven , maar zich moest schuilhouden in de omtrek .

Dit is wel een aanvulling achteraf , maar dat er hier geen enkele pastoor nog durfde wonen is wel door andere originele teksten bevestigd.

* Om de sfeer van die tijd te schetsen heeft de VRT- uitzending toch wel geholpen . Die periode van oorlog tussen Calvinisten en Katholieken is ook bij ons niet ongemerkt voorbijgegaan! Maar hier ben ik ook weer gestoten op een “ serendipityverschijnsel “ . Je vindt interessante dingen waar je niet aan het zoeken was. Uit die tijd stammen heel wat mooie geuzenliederen die vooral uit protestants- Nederlandse kant komen .

* Maar ik heb wel een tekst gevonden die gemaakt en gezongen werd TEGEN het stukslaan van al die heiligenbeelden . Zijn naam is “Roomsche Klacht “ tegen de de beeldstormerij en de andere “geweldenaarijen “ der calvinisten .

In de inleiding van de tekst staat : het was alsof God de trouwe aanhangers der oude kerk gansch verlaten had !

Hoe lang , o Heer , hoe lang salt syn

Dat u uw vyant sal onteeren ?

Is dan oneyndelyck den termyn

Dat sy u blyven blasphemeren?

 

Och ! Houdt uw handt niet langher stil

Te straffen dese gheus-ghesellen ‘

Ghy hebt de macht , hebt ooc den will

‘t syn vyanden, ‘t syn rebellen!

 

Ghy syt ons coninck ende Heer,

Ghy weet het wat er wordt ghedaen ,

Laet kerckenschenders nimmermeer

Onghecastydt dus henen gaan!

 

Nu nog de melodie terugvinden! Dan is er weer een erfstuk gered!

LOUIS VUREN