Auteur: Ludo

Slag van Stamford Bridge

  • Slag van Stamford Bridge – Pieter Nicolai Arbo

Op 25 september 1066 verslaat het leger van Harold II van Engeland de Vikingen in de omgeving van York. Deze zogenaamde ‘Slag van Stamford Bridge’ maakte na twee eeuwen een eind aan de aanwezigheid van de Vikingen in Engeland.

* De Vikingen zijn echter niet het enige probleem van Harold II geweest. Jaren eerder is hij na  schipbreuk in handen gevallen van de Normandische hertog Willem I de Veroveraar.

* Willem wil koning van Engeland worden en heeft Harold II tijdens zijn verblijf in Normandië laten zweren dat hij zijn rechten op de troon zou laten vallen.

* Nadat koning Eduard de Belijder nog in 1066 overleed, laat Harold II zich toch tot koning van Engeland kronen.

* Hertog Willem I de Veroveraar is woedend over de gepleegde meineed en reist met een troepenmacht naar Engeland.

* Harold II heeft op dat moment echter te kampen met de Vikingen. De Noorse koning Harald Hardrada maakt ook aanspraak op de Engelse troon.

* Kort nadat Harold II koning is geworden, landen de Vikingen met een grote invasiemacht in Noord-Engeland.

* Harold II reist meteen noordwaarts om het op te nemen tegen de Vikingen.

* Na enkele kleine overwinningen worden de Vikingen echt verslagen op 25 september 1066 tijdens de Slag van Stamford Bridge.

* Nog eens drie dagen later valt hertog Willem I de Veroveraar  het zuiden van Engeland binnen. Koning Harold II keert met zijn leger weer naar het zuiden.

* Op 14 oktober 1066 botsen de twee legers op elkaar. Harold II sneuvelt in de strijd. Willem de Veroveraar wordt de eerste Normandische koning van Engeland.

 

*** Stamford Bridge heet het stadion van voetbalclub Chelsea FC. In de jaren 1920 – 1922 werd de finale van de FA-cup in Stamford Bridge gespeeld. Daarna nam Wembley die finale definitief over.

 

Verder op 25 september:

         * 1956 – De eerste trans-Atlantische telefoonkabel in gebruik.

  • 1972 – De bevolking van Noorwegen stemt tegen lidmaatschap van de EEG.
  • 1974 – Voor het eerst wordt bekend dat freon (destijds het voornaamste drijfgas in spuitbussen) de ozonlaag aantast.
  • 1992 – In Zolder wordt de laatste steenkolenmijn van België gesloten. De mijn van Zolder had op 30 september 1992 , straks alweer 30 jaar geleden, de twijfelachtige eer om als allerlaatste Limburgse en meteen ook Belgische mijn de deuren te sluiten.
  • De dagen voor de sluiting waren de televisiecamera’s en de krantenjournalisten niet weg te slaan uit de buurt van de Zolderse mijnschachten. Iedereen begreep dat dit het einde was van een tijdperk in Limburg én in België.

CHRISTOFFEL COLUMBUS

Christoffel Columbus werd lange tijd gezien als de ontdekker van Amerika in 1492. Ongewild. Hijzelf heeft immers nooit geweten dat het niet Indië was waar hij naartoe wou. Het korte relaas van zijn 4 reizen…

* In 1476 wordt het schip waarop hij vaart aangevallen door een piraat en tot zinken gebracht. De Italiaanse koopman Columbus spoelt meer dood dan levend aan op de Portugese kust.

* In 1484 vraagt Columbus de Portugese koning om steun voor een expeditie naar het westen. Die krijgt hij niet.

* Een jaar later vertrekt Columbus naar Spanje en vraagt daar koning Ferdinand en koningin Isabella om steun. De Spanjaarden zijn echter te druk bezig met de Moren uit Spanje te verjagen. In april 1492 krijgt Columbus toch koninklijke goedkeuring voor zijn reis.

De eerste reis

Met drie schepen en negentig bemanningsleden vertrekt Columbus in augustus 1492 naar het westen. Op 12 oktober 1492 komt land in zicht. Omdat Columbus denkt in Indië te zijn, noemt hij de inwoners Indianen. Later heet hij het eiland San Salvador (heilige verlosser).

* Eén van zijn bevelhebbers gaat er dan met één van de drie schepen vandoor, nadat die de Indianen hoorde praten over een goudeiland. Columbus zet de achtervolging in en komt terecht op Hispaniola, het huidige Haïti en de Dominicaanse Republiek. In het huidige Haïti zet hij de eerste nederzetting neer in de ‘Nieuwe wereld’ (La Navidad).

** In maart 1493 doet Columbus in Spanje het relaas van zijn reis. Ferdinand en Isabella zijn één en al oor.

Tweede reis

24 september 1493 , vandaag 529 jaar geleden, vertrekt Columbus opnieuw naar het westen, nu met 17 schepen. Hij meert aan op de eilanden Dominica, Guadeloupe en Puerto Rico.

* In zijn nederzetting La Navidad verneemt hij dat de 39 Spanjaarden die waren achtergebleven, vermoord werden door Indianen. Columbus sticht een nieuwe kolonie: Santa Domingo, de huidige hoofdstad van de Dominicaanse Republiek.

* Vooraleer hij terugkeert naar Spanje, ontdekt hij Jamaica. En nadat hij  honderden kilometers langs de Cubaanse kust  heeft gevaren, is de ontdekkingsreiziger ervan overtuigd dat hij het vasteland van Indië heeft bereikt.

Derde reis

 De derde reis wordt een memorabele. In 1498 ontdekt Columbus voor het eerst het vasteland van Zuid-Amerika bij de rivier Orinoco in het huidige Venezuela. Ook ontdekt hij het eiland Trinidad.

* Op Hispaniola gaan zijn mannen zich te buiten aan de indianen. Die worden mishandeld en vermoord. Columbus kan geen orde op zaken stellen.

* In Spanje wordt Columbus onder meer beschuldigd van machtsmisbruik, razzia’s op inboorlingen en het ergste … volgens de katholieke geestelijken: hij had de meegereisde missionarissen verboden inboorlingen te dopen.

** Columbus verbood dat dopen omdat de inboorlingen dan nog als slaven gebruikt konden worden. Christenen mochten andere christenen namelijk niet als slaaf verkopen. Columbus krijgt zes weken effectieve gevangenisstraf.

Vierde reis

In 1502 krijgt Columbus opnieuw toestemming om weer de zee op te gaan. Hij zoekt nu de doorgang die Marco Polo heeft beschreven: de straat Malakka tussen Maleisië en Sumatra. Die straat wordt uiteraard nooit gevonden…

* Wel bereikt hij de kust van Kaap Gracias a Dios bij Venezuela. De reis duurt langer dan normaal. Columbus ligt een tijd in coma, hij raakt in gevecht met lokale indianen en zijn schepen raken beschadigd door de houtetende paalworm.

* Op de terugweg komt hij in een hevige storm terecht. Hij blijft een jaar in Jamaica om op hulp te wachten uit Santa Domingo. Pas in 1504 komt hij terug in Spanje.

* Christoffel Columbus overlijdt in 1506. De ontdekkingsreiziger heeft tot zijn dood gedacht en volgehouden dat hij in Indië was geweest. De ontdekking van Amerika in 1492 wordt wel algemeen gezien als de overgang van de middeleeuwen naar de moderne tijd.

Onjuistheden …

* Er bestaan veel onjuistheden en verschillende opvattingen over de ontdekkingsreiziger Columbus. Door sommigen wordt hij gezien als een held, anderen zien hem als een roofzuchtige veroveraar.

* Dat laatste werd versterkt toen in 2006 het proces-verbaal van Bobadilla werd teruggevonden. Veel historici denken dat dit document slechts de ‘gekuiste versie’ van het werkelijke rapport is …

Oef, we zijn erdoor … Bedankt voor u..w…aandacht. Lees zeker ook  ‘Historiek’

GIGANTISCHE BOTSING …

Pakweg 460 miljoen jaar geleden bevroor de aarde. De zeeën veranderden in ijsvlaktes en aangezien bijna al het leven zich nog in het water afspeelde, stierf 85 procent van de soorten uit.

* Oorzaak daarvan moet een gigantische botsing geweest zijn in de planetoïdengordel  tussen Jupiter en Mars.

Knipsel6984* Een stuk rots van goed 150 kilometer doorsnee (tekening hiernaast)  is daarbij uiteengevallen en heeft zich als een immense stofwolk in het binnengebied van het zonnestelsel verspreid, het gebied waarin ook de aarde zich beweegt.

* Een deel van het zonlicht werd tegengehouden en een ijstijd werd op gang gebracht.

* Birger Schmitz van de Lund University Sweden vond daarvoor bewijzen in het zuiden van Zweden. Een bepaalde Zweedse berg bevat immers een sedimentlaag uit die periode.

* Dat gesteente bevat veel helium. Buitenaards stof, bestookt met helium door de zonnewind, verspreidde zich miljoenen jaren lang en zorgde voor een zeer geleidelijk afkoeling van de aarde. De meeste soorten dieren en planten stierven af. Een vrij groot aantal paste zich door die geleidelijkheid wel aan.

* De aanvankelijk warme aarde veranderde in een wereld met ijskappen op de polen en met gematigde regio’s. De diversiteit van het leven kreeg een geweldige oppepper.

° Veel later, zowat 66 miljoen jaar geleden, maakte een meteorietinslag een einde aan de dino’s, waarna het leven slechts met moeite overeind krabbelde.

(met dank aan space.com)

Sigmund Freud

Op 23 september 1939 overleed de Oostenrijkse arts en grondlegger van de psychoanalyse Sigmund Freud in zijn woonplaats Londen. Vandaag de dag is er nog weinig over van de grote reputatie van de zenuwarts. Hedendaagse wetenschappers zetten Freud vaak weg als een soort illusionist of zelfs kwakzalver. En zijn psychoanalyse wordt tegenwoordig veelal beschouwd als pseudowetenschap. (Historiek)

Frank Deboosere …

We vroegen het aan Frank Deboosere …

* De astronomische herfst begon vannacht 23 september 2022 om 03.04 uur. Dag en nacht duren vandaag even lang.

* De astronomische seizoenen beginnen dus niet altijd mooi op een 21-ste. Meer zelfs, de astronomische herfst is in onze tijdrekening nog nooit begonnen op 21 september!

* Voor weerkundigen is het moeilijk om te werken met seizoenen die niet beginnen op vaste dagen van het jaar. En dus hebben we het ons gemakkelijk gemaakt…

* De weerkundige seizoenen daarentegen beginnen altijd op de 1-ste van de maand: 1 maart, 1 juni, 1 september en 1 december. Makkelijk om te rekenen. Meer informatie over de weerkundige seizoenen vind je hier.

***  Septemberregen, nooit komt hij ongelegen… ***

Galle ontdekt Neptunus

Op 23 september 1846 wordt de planeet Neptunus voor het eerst waargenomen door de Duitse astronoom Johann Gottfried Galle.

*  Galle ging echter niet de geschiedenisboeken in als de ontdekker van de planeet. Die eer komt in feite de Franse astronoom Urbain Le Verrier toe. Hoezo?

* Le Verrier (foto onder) werkte eerst als ingenieur, later als chemicus en wijdde zich sinds 1839 helemaal aan de planetenstudie.

  • In 1846 berekende  hij, op basis van de storingen in de beweging van de planeet Uranus, waar de onbekende planeet zich moet bevinden.

* Hij stuurde zijn berekeningen naar de Duitse astronoom Johann Gottfried Galle en die nam de nieuwe planeet op 23 september 1846 voor het eerst waar. De blauwe bol werd Neptunus genoemd.

* De eer van de ontdekking van Neptunus moet Verrier op zijn beurt wel delen met de Engelsman John Couch Adams. Die maakte eind 1845 al soortgelijke berekeningen.

* Een andere Franse astronoom, Jérôme Lalande, had Neptunus overigens al in 1795 waargenomen, maar hij wist niet dat het om een planeet ging.

* Daarnaast zijn er ook nog de notities van Galileo Galilei waaruit blijkt dat ook de Italiaanse natuur- en sterrenkundige de planeet Neptunus rond 1612 al bekeek. Maar ook hij herkende Neptunus niet als planeet.

* Van de zon af gerekend is Neptunus de achtste planeet van ons zonnestelsel.

*** Urbain Le Verrier is één van de 72 Fransen van wie de namen op de Eiffeltoren staan geschreven.

Verder op 23 september

            (met dank aan Historiek)

HEI … KOELTOREN (en meer)

Onlangs zagen we de Maagdentoren gekoelde uitlaatgassen uitbraken over de Zichemse samenloop van de natuurlijke en de rechtgetrokken Demer , maar … gisteren stak de natuur ons ook een helpend handje toe op Veerle-Heide. Zien jullie dat ook zo ?

 

***  En nog wat … Zondag 25 sep heeft op Veijel-Haa het jaarlijkse treffen voor gedateerde auto’s en motoren plaats. Vanaf 9 u tot in de vroege avond wordt het weer lekker genieten van al dat moois op wielen. U komt toch ook ?

Lincoln schaft slavernij af

Op 17 september 1862 verslaan de noordelijke troepen van Lincoln bij ‘Antietam’ het leger van generaal Robert E. Lee. Later bekend als de grootste en bloedigste slag van de Amerikaanse Burgeroorlog.

* De gevolgen van deze oorlog waren erg groot. Engeland en Frankrijk stonden klaar om de zuidelijke Geconfedereerde Staten van Amerika te erkennen, maar de overwinning van het noorden stelde die beslissing voorlopig uit.

** Vijf dagen later, op 22 september 1862  (vandaag precies 160 jaar geleden) gaf de Amerikaanse president Abraham Lincoln een voorontwerp vrij van zijn beroemde ‘Emancipation Proclamation’.

* Uit de overwinning van de noordelijken putte president Abraham Lincoln immers zoveel vertrouwen dat hij besloot om per 1 januari 1863 drie miljoen slaven de vrijheid te geven.

* Daarnaast onderstreepte hij nogmaals dat de Amerikaanse Burgeroorlog  een strijd tegen de slavernij geweest was.

Lees ook: Abraham Lincoln (1809-1865) – De 16e president van de VS

.

Verder op 22 september:

  • 1949 – De Sovjet-Unie brengt zijn eerste atoombom tot ontploffing.
  • rood voor meer info – bronnen in ‘HISTORIEK’
1 … 35 36 37 38 39 … 95