Auteur: Ludo

AMERIKAANS MARSHALLPLAN

Voor 3 april had ik 3 items op mijn almanak staan: Henry Van de Velde, Doris Day en het Marshallplan. Ik dacht aan Europa en koos voor het laatste. Een plan dat vorig jaar weer uit de kast gehaald werd naar aanleiding van de pandemie die ons nog steeds treft (zie wielrenner Wout Van Aert) Hoe gebeurde dat na WO II ook alweer?

* Aan het eind van WO II stond West-Europa er slecht voor. De agrarische en industriële productie was met 40% afgenomen en door het wegvallen van de Duitse industrie ontstond in de buurlanden een groot energieprobleem. Duitse herstelbetalingen en oorlogschadevergoedingen bleken niet meteen een goed idee.

1339855728* Het Amerikaanse Marshallplan van 3 april 1948 bracht het begin van een oplossing. Via het hulpplan van VS-minister George Marshall stroomde pakweg 13 miljard dollar naar de West-Europese economie. 20% als lening, 80% als een royale gift.

* De Amerikaanse motieven waren niet louter humanitair, maar ook politiek gericht. De VS waren bang dat de Sovjet-Unie (Rusland) West-Europa zou inpakken om het communisme te verspreiden. De VS staken dus nog een tandje bij en in 1949, één jaar later, was ook de NAVO een feit.

* Nog belangrijker voor Amerika was dat door een economische opbouw van Europa een grote afzetmarkt geschapen werd voor Amerikaanse goederen in het herstellende Europa. Voor wat hoort wat. Toen en nu…

CASANOVA

2 april 1723 … geboortedag van Casanova. Vrijwel iedereen hoorde wel eens van hem, als synoniem van magnetische vrouwenversierder en schavuit. Talloze films zijn ooit over hem gemaakt.

* Leefimages60de hij ooit echt? Ja, zegt mijn almanak. Casanova was de zoon van een actrice en een violist. Gedoemd om het waar te maken in de Europese beau monde van toen.

* Nochtans studeerde hij in Padua eerst voor priester, later werd hij in Rome secretaris van een kardinaal. Op beide plaatsen werd hij echter doorgestuurd wegens ongepast gedrag, te veel esprit en avontuurtjes.

* Casanova reisde door een pak Europese landen en ontmoette vrijwel iedereen die er destijds toe deed: van paus Clemens over Catharine de Grote en Madame de Pompadour tot Mozart.

* Casanova vergaarde en verloor fortuinen. Hij was ooit geheimagent en eigenaar van een zijdeatelier. Ook was hij mede-oprichter van de Franse staatsloterij maar gooide zijn geld over de balk.

* Ten langen leste moest hij het reizen opgeven wegens straatarm. Uiteindelijk werd hij bibliothecaris van de hertog van Waldstein, waar hij zijn memoires schreef over zijn vele veroveringen.

SPIEGELEN

In het ven naast het nieuwe fietspad Veerle-Averbode zie je wel eens één of meerdere reigers zich onbewust spiegelen in het kleurrijke water. Een klein geruchtje later vloog hij op, recht in mijn lens, met dit resultaat. Een gelukje, zeg maar. (herneming)

Dwars door de Lage Landen

Er worden op tv weer flink wat GR-paden afgewandeld door Arnout Hauben en zijn kompanen. Elke maandag zien we op VRT Eén hun avonturen op het pad dat hen van Oostende via Maastricht naar Pieterburen voert: zowat 900 km Dwars door de Lage Landen in 37 dagetappes. (zie overzichtskaart DDLL België-Nederland)

 

 

* Maandag 4 april zullen ze via de GR5 ‘waarschijnlijk’ langs Tongerlo en Averbode passeren. Benieuwd wie ze gaan aanspreken in de Lekstraat.

In het project zit er ook weer een cartografische bijdrage uit Veerle want voor de GR-paden in Vlaanderen en voor het boek heb ik de kaarten getekend.

GRoeten van Clem

1 april

Vandaag is het 1 april, de vierde maand reeds van een jaar dat weer niet onopgemerkt in de nevelen van de tijd zal verdwijnen.

* Op deze speciale dag mocht (mag) je anderen voor de gek houden. Mensen haalden (halen) grote en kleine grappen met elkaar uit.

330px-Giebel_Goudvis* Vijf -, zes jaar geleden viel dat gebruik zowat stil. De media, die vroeger dapper meededen, laten zich niet meer horen op 1 april.

* Onwillekeurig denk ik dan terug aan mijn Belang-periode in de jaren ’80 van vorige eeuw. De Limburgse krant pakte die 1 april uit met het sensationele bericht dat de nieuwe brug over … helemaal was doorgezakt. De foto sprak boekdelen. De vroege vogels spoedden zich naar het onheil , met een lichte ontgoocheling tot gevolg. De meesten hielden zich wel van de domme tegen nieuwe kandidaten die nog moesten gefopt worden. En dat waren er nog echt veel. De brugaffaire was jaren later nog onderwerp van gesprek rond 1 april , maar tot een stunt als deze kwam het  nooit meer in Hasselt.

.

* In onze moderne maatschappij is blijkbaar geen plaats meer voor ‘flauwe grappen’ waarin vaak een loopje werd genomen met personen en instellingen. Geen krant die zich nog waagt aan iets dat verlies van lezers tot resultaat heeft. We zijn met zijn allen vlugger op onze teen getrapt dan vroeger. (foto … aprilvis)

.

* Veel, veel erger nog beleven we vandaag een hectische tijd waarin geen plaats meer is voor grollen en grappen. Alleen de angst regeerde in de vorige jaren en legde het normale leven zowat stil. Als bovendien de massakiller met de naam covid-19 of corona met dodelijk precisie op je familie inhakt, is alle rede zoek. Gelukkig lijkt die moordenaar op zijn retour te zijn.

.

Toch nog even dit … een bondige geschiedenis van het vroegere 1-aprilgebruik …

* 1 april gaat terug tot in de 16e eeuw en 1562. Toen besloot Paus Gregorius dat er een kalender moest komen die precies gelijk liep met de zon. Vanaf dat moment begon het jaar niet langer op 1 april, maar op 1 januari.
.
* De communicatie verliep nog erg stroef in die tijden. Het verhaal gaat dat veel mensen niet wisten dat er een nieuwe datum voor Nieuwjaar was. Die bleven dus braaf feestvieren op 1 april van het nieuwe jaar.  Wat voor attente anderen een prima aanleiding was om de feestvierders uit te lachen en voor de gek te houden.
.
* 1 april heeft ook te maken met Den Briel en de Spaanse hertog Alva. Op die dag in 1572 verloor Alva immers zijn Briel (bril in de volkstaal) tegen het geuzenleger van opstandige kasteelheren en hun al dan niet gedwongen aanhangers.
* Men zocht ook verklaringen van het wisselvallige aprilweer en parallellen gezien in de Germaanse mythologie of in de Bijbelse geschiedenis. In verschillende landen zijn ook wel nationale gebeurtenissen aangevoerd als begin van de traditie.
.
* Antropologen wezen op de functie van 1 april als bijzondere dag op de jaarkalender. De oude agrarische samenleving was afhankelijk van de wisseling van seizoenen. 1 april zou dan als de eerste dag van de eerste volle lentemaand gevierd zijn met grappen.
.
* In Frankijk heet 1 april “poisson d’avril”. In Engelstalige landen wordt het “April Fool’s Day” genoemd. De Duitsers spreken van “Narrentag” en de Russen hebben het over “Dyen’ Doeraka,” letterlijk vertaald: de dag van de dommerik. In Vlaanderen heet een geslaagde 1 aprilgrap “een aprilvis”.

Einde van de dinosauriërs

763In de Amerikaanse staat Noord-Dakota hebben wetenschappers een modderpoel ontdekt die ontstond ‘op het ogenblik dat de dinosauriërs uitstierven’.

* Het levert uniek bewijs op voor de theorie dat een inslag van een meteoriet een eind maakte aan hun leven. 

* Zó goed is de graafplaats  bewaard gebleven dat onderzoekers er zelfs subtiele zaken als dinosaurusveren, insecten en vissenvinnetjes uit de grond halen.

* Allemaal gedood op de dag dat de wereld een beetje verging: 65,95 miljoen jaar geleden, toen er bij Mexico een ­meteoriet zo groot als een berg insloeg en in één klap het tijdperk van de dinosauriërs beëindigde.

* Het moet een dag in het voorjaar zijn geweest, is de voorzichtige conclusie die de wetenschappers trekken uit de groeipatronen van teruggevonden vissenkaken.

* “We hebben de directe slachtoffers van de inslag gevonden”, zei emeritus hoogleraar geologie Jan Smit van de Vrije Universiteit Amsterdam, die de vindplaats al enkele jaren in stilte met een team onder Amerikaanse leiding onderzoekt.  (mmv Historiek)

De Eiffeltoren

Op 31 maart 1889 werd de Eiffeltoren in Parijs officieel ingehuldigd. Op 6 mei volgde de officiële opening door de prins van Wales, koning Edward VII van Engeland.

* De Eiffeltoren is hét symbool van Franrijk en van haar hoofdstad Parijs. De toren werd gebouwd voor de Wereldtentoonstelling in Parijs van 1889. Omdat deze tentoonstelling precies honderd jaar na het uitbreken van de Franse Revolutie (1789) plaatsvond , werd hij meteen ook gedenkteken van deze revolutie .

* De meer dan driehonderd meter hoge toren bevindt zich aan de oever van de Seine in het 7e arrondissement van Parijs. Inclusief antenne is de Eiffeltoren 324 meter hoog. Tot 1930 was de Eiffeltoren zelfs het hoogste gebouw ter wereld. De bouw van de toren duurde van 1887 tot 1889. Een recordtijd voor die jaren.

* Zevenhonderd personen dienden een voorstel in voor een gebouw dat tijdens de Wereldtentoonstelling in Parijs gepresenteerd kon worden. Het ontwerp van Maurice Koechlin en Emile Nouguier werd uiteindelijk gekozen. Aannemer voor het project werd Gustave Eiffel en de architect is Stephen Sauvestre.

* De Parijzenaars waren aanvankelijk niet erg fier op hun toren, die ze een ‘tragische lantaarnpaal’ noemden. Vijf jaar na de bouw wou men de toren alweer afbreken. Omdat hij een uitstekende radiozendmast bleek, werd hij gespaard. In totaal is de toren 324 meter hoog, met antennes.

* Tegenwoordig is hij de trots van Parijs met liefst 7 miljoen bezoekers per jaar. Sinds 1889 hebben al 300 miljoen mensen de Eiffeltoren bezocht.

 

Verder op 31 maart :

  • 1948 – Het Amerikaanse congres keurt het Marshallplan goed.
  • 1966 – De Sovjet-Unie lanceert Luna 10, de eerste ruimtesonde die in een baan om de maan komt.
  • 1991 – Einde van het Warschaupact.
  • 1994 – In Alphen aan den Rijn wordt het themapark Archeon geopend.

(met dank aan Historiek voor tekst + foto’s)

Russen verkopen ALASKA aan VS

Voor de liefhebber van de wildernis is Alaska een van de mooiste, zo niet hét mooiste land ter wereld (John Muir).

index* De expansiedrang die de Russen destijds naar Alaska dreef, begon in de 16de eeuw. Eerst (1581) werd een Siberische gebied veroverd, later (1741) het hele gebied dat we nu kennen als Alaska. Thans de grootste staat van … de Verenigde Staten van Amerika,  want zowat even groot als Spanje, Frankrijk, Duitsland en de Benelux samen.

* De veel te dure oorlog in de Krim en de slechte communicatie tussen Sint-Petersburg en de 3 000 Russen in Alaska maakte dat tsaar Alexander II op 30 maart 1867 afstand deed van Alaska voor , omgerekend naar nu , slechts 113 miljoen dollar, of amper 0,4% van de huidige staatsbegroting van Alaska.

* Een schril contrast met de honderden miljarden dollars die later verdiend werden met pels, walvisolie, goud, hout, tin, platina, zink, lood en vooral petroleum. Wedden dat de Russen nog steeds spijt hebben van die verkoop?

KUNSTSCHILDERS GOYA EN VAN GOGH

De Spanjaard Francisco Goya en de Nederlander Vincent van Gogh zijn twee zeer gerenommeerde schilders die met elkaar hun geboortedatum gemeen hebben.

Beiden zijn jarig op 30 maart. Goya is van 1746, Van Gogh van 1853. Lees hun boeiende leven en werk in Wikipedia. Echt de moeite waard.

Francisco José De Goya y Lucientes was een Spaanse kunstschilder en graveur. Wikipedia

Geboren: 30 maart 1746, Fuendetodos, Spanje

Overleden: 16 april 1828, Bordeaux, Frankrijk

Perioden: Romantiek, Rococo

Volledige naam: Francisco José de Goya y Lucientes

francisco-goya-derde-mei-1808

 

Francisco Goya schilderde omstreeks 1814 een gewelddadige episode uit de Spaanse geschiedenis. In maart 1808 werd Madrid ingenomen door het leger van Napoleon Bonaparte. De Spaanse koning Karel IV werd tot aftreden gedwongen en verbannen naar Bayonnne in Frankrijk.

 

Vincent Willem van Gogh was een Nederlands kunstschilder. Zijn werk valt onder het postimpressionisme, een kunststroming die het negentiende-eeuwse impressionisme opvolgde. Wikipedia

Geboren: 30 maart 1853, Zundert, Nederland

Overleden: 29 juli 1890, Auvers-sur-Oise, Frankrijk

cachedimage

 

 

Vincent van Gogh besloot pas op 27-jarige leeftijd te gaan doen waar hij wereldwijd beroemd mee werd: kunstenaar worden. In nauwelijks tien jaar (1880-1890) maakte hij circa 900 schilderijen en 1100 werken op papier. Ook liet hij een correspondentie van 902 brieven na.

 

(met dank aan Wikipedia / Historiek)

1 … 80 81 82 83 84 … 95