Waar is de tijd, waar is de tijd dat de Nederlandse popscene de Amerikaanse de les ging spellen ?
* Februari 1970 , 54 jaar geleden, scoorde de Nederlandse popband ‘The Shocking Blue’ met het nummer Venus de nummer 1 hit in de VS.
* Het was de eerste keer dat een Nederlandse band zo’n riante stunt uithaalde in de Amerikaanse Billboard Hot 100.
* Het nummer werd geschreven door Shocking Blue-oprichterRobbie van Leeuwen.
* In Nederland haalde Venus niet de eerste plaats op de hitlijsten, maar in Amerika lukte dat dus wel.
* Daarom werd Venus, na het Amerikaans resultaat, ook in Nederland weer opnieuw uitgebracht. Je weet immers maar nooit. Maar jammer. De Nederlandse popscene liet zich weer niet verleiden …
* In de Nederlandse Top 40 klom Venus in de volgende weken immers, net als de eerste keer, weer niet hoger dan de nummer 3-positie… Zo zie je maar hoe scherp de Nederlanders waren/zijn voor eigen talent.
** Tussen haakjes … Venus is het equivalent van de godin Aphrodite uit de Griekse mythologie. Maar dat wisten jullie wel, niet ?
** Begin 1959 waren Holly, Valens en Richardson samen met Holly’s band bezig met “The Winter Dance Party”, een concerttour waarbij ze in drie weken 24 steden in het midwesten van de Verenigde Staten zouden aandoen.
** Probleem hierbij was dat de vele reizen die de groep hiervoor moest maken erg slecht waren geregeld. De tourbus die de groep moest vervoeren was niet gebouwd voor de winterse weersomstandigheden. De verwarming ging kapot vlak voor de tour begon, waardoor Holly’s drummer, Carl Bunch, een ernstig geval van bevriezing opliep.
** Omdat de groep op 2 februari nog een dag vrij had, besloten de promotors die op te vullen met een extra concert in de Surf Ballroom in Clear Lake.
** Na hun aankomst in de Surf Ballroom had Buddy Holly het gehad met de tourbus, en stelde zijn band voor om na dit concert een vliegtuig te charteren voor hun vervoer naar de volgende locatie: Moorhead.
** Holly charterde en kreeg de Beechcraft Bonanzamet registratienummer N3794N toegewezen, die echter maar plek bood aan drie passagiers.
** Aanvankelijk zouden Holly en twee leden van zijn band, Waylon Jennings en Tommy Allsup, met het vliegtuig reizen.
** Ritchie Valens, die nog nooit in een klein vliegtuig had gevlogen, tosste met Allsup om de derde stoel, en won. Dion DiMucci van Dion & The Belmonts, kreeg ook een plek in het vliegtuig aangeboden, maar sloeg die af. Voorgevoel ???
Het ongeluk
** Op 3 februari, kort na 1 uur ’s nachts lokale tijd, vertrok het vliegtuig vanaf Mason City Municipal Airport. Rond 1.05 uur zag de eigenaar van Dwyer Flying Service de lichten van het vliegtuig richting de grond gaan.
** Piloot Peterson werd geacht om zijn vluchtroute door te geven na het opstijgen, maar hij nam geen contact op met de toren. Ook Dwyer probeerde herhaaldelijk contact met het vliegtuig te krijgen, eveneens vergeefs.
** Rond 3.30 uur, werd het toestel als vermist opgegeven. Rond 9.15 uur in de ochtend vertrok Dwyer met een ander vliegtuig richting Moorhead. Hij vloog hierbij precies dezelfde route die Peterson de nacht ervoor zou hebben gevlogen.
**Niet veel later zag hij het wrak van het vliegtuig liggen in een maïsveld zowat 8 kilometer ten noordwesten van het vliegveld. De lichamen van Holly en Valens lagen rondom het wrak. Dat van Richardson lag verderop in het veld en dat van piloot Peterson in het wrak.
** Carroll Anderson, de manager van de Surf Ballroom, werd erbij gehaald en identificeerde de lichamen bij het verongelukte vliegtuig als die van Holly, Valens en Richardson.
Waarschijnlijke oorzaak
Wrak van het vliegtuig, gefotografeerd op de ochtend van de ramp
** Onderzoekers concludeerden later dat het vliegtuig wellicht neerstortte vanwege de slechte weersomstandigheden en door … de fouten van de piloot.
**Peterson was nog onervaren met nachtvluchten en vluchten onder slechtzichtomstandigheden, waarbij de piloot moet vertrouwen op de vliegtuiginstrumenten i.p.v. te vliegen op “zicht”. Peterson was evenmin geautoriseerd voor “blindvliegen” (vliegen op instrumenten).
** Volgens de Civil Aeronautics Board had Peterson zijn training voor “instrumentvliegen” gevolgd in vliegtuigen met een andere soort kunstmatige horizon dan die van de Bonanza.
** De gyroscoop van de Bonanza gaf de stand van het vliegtuig weer op een manier die tegenovergesteld was aan die van de kunstmatige horizon waar Peterson mee had leren werken.
** Dit leidde tot de conclusie dat Peterson waarschijnlijk gedesoriënteerd is geraakt in slechte zichtomstandigheden, waardoor hij de controle over het vliegtuig verloor.
Onderzoek in 2007
* In 2007 liet Richardsons zoon een autopsieuitvoeren op het lichaam van zijn vader om de bevindingen van het originele onderzoek nog eens te verifiëren.
* Dit gebeurde deels omdat twee maanden na het ongeluk Holly’s pistool werd teruggevonden in het maïsveld.
* William M. Bass leidde het onderzoek, en bevestigde het rapport van de patholoog-anatoom Ralph Smiley die de lichamen op de fatale dag in 1959 had onderzocht.
Op 27 januari1880 ontving de Amerikaanse zakenman en uitvinderThomas Alva Edison (1847-1931) het patent op … de gloeilamp. Die had hij toen al 1 jaar uitgevonden en was al haast even lang in gebruik. De wereld had een grote versnelling bijgetrokken…
Eerste model van de gloeilamp van Edison
* Edison was niet alleen uitvinder, hij was ook een groot zakenman.
* In totaal wist hij meer dan tweeduizend uitvindingen op zijn naam te brengen. De meeste daarvan waren niet eens helemaal van hemzelf.
* Vaak kocht hij uitvindingen die hij, als ze bruikbaar bleken, perfectioneerde en op zijn naam liet zetten.
* Nadat Edison de fonograaf had ontwikkeld, richtte Edison zich voornamelijk op de uitvinding van … de gloeilamp. Hij wou de nachten van de wereld helemaal oplichten, want die vond hij, en de meeste aardbewoners met hem, echt te donker.
* Ook de Brit Sir Joseph Swan was het daarmee al jaren voor hem volledig eens. Al zeker twintig jaar zocht Swan een draad die niet snel zou doorbranden … het grootste obstakel op weg naar … de gloeilamp en… meer licht in de wereld..
* Edison , die snel doorhad waar het grote probleem van Swan lag, besteedde vanaf dan erg veel tijd aan het maken van zulke draad…
* Joseph Swan bleef Edison evenwel voor. Swan werd daarmee de eerste persoon in de geschiedenis die een gloeilamp liet branden. Maar…Edison verbeterde het concept weldra verder.
* Edison begreep immers snel dat er een dubbel bedradingssysteem gebruikt moest worden zodat de stroomkring niet onderbroken werd als de lamp uitgeschakeld werd.
* In 1879 werd de gloeilamp van Edison voor het eerst in het openbaar ontstoken. De New York Heraldschreef over die lamp het volgende …Hij maakt licht, zonder gas of vuur, goedkoper dan olie.
* Tien jaar later werd de gloeilamp van Edison geëxposeerd op de wereldtentoonstelling van Parijs (1889)en kenbaar gemaakt aan het grote publiek.
* Als summum van die tentoonstelling werd de Eiffeltorenverlicht door duizenden Edisonlampen.
* De Fransen waren onder de indruk en riepen Edison uit tot ‘het grootste geniale licht aller tijden’.
* De Franse president verleende hem toegang tot de ‘Orde van het Legioen van Eer’.
* De uitvinding van Edison bleek nog meer bruikbaar. De allereerste elektriciteitscentrale die ooit in New York werd gebouwd, was helemaal op Edisons uitvinding gebaseerd. De wereld volgde …
Op 25 december 1066 werd Willem de Veroveraar tot koning van Engeland gekroond.
* Die Willem (Veroveraar) werd vermoedelijk in de herfst van 1028 geboren in het kasteel van Falaise (Normandië) als zoon van Robert van Normandië en Herleva van Falaise, de dochter van leerlooier Fulbert.
* Zijn vader, met koosnaampje Robert de Duivel, was hertog van Normandië. Als bastaardzoon werd hij tot in 1066, het jaar dat hij Engeland veroverde, ook wel Willem de Bastaard genoemd.
* Zijn vader overleed in 1035. Willem volgde hem op als hertog van Normandië. Lang niet alle edelen waren er blij mee dat de hertog werd opgevolgd door een bastaardzoon.
* Nadat Willem I de slag bij Val-ès-Dunes (1047) won, steeg zijn waardering en wist hij zijn gezag in het hertogdom te vestigen.
Willem I de Veroveraar
* Willem was ook verre familie van de Engelse koning Eduard de Belijder die lange tijd als balling in Normandië woonde.
* Koning Eduard was kinderloos en wou dat Willem hem na zijn dood zou opvolgen. In Engeland verzette o.a. graaf Godwin van Wessex zich hier fel tegen.
* Harold Godwinson, zoon van graaf Godwin, zou rond 1064 schipbreuk hebben geleden bij de Normandische kust waarbij hij in handen viel van Willem. Harold zou toen zijn rechten op de Engelse troon laten varen hebben.
* Toen koning Eduard de Belijder in 1066 overleed, liet Harold zich echter wel tot koning Harold II van Engeland kronen.
** De hertog van Normandië trok meteen met ongeveer 8 000 manschappen naar Engeland. Op 14 oktober 1066 stuitte zijn leger in de buurt van het huidige Engelse plaatsje Battle op de Engelse troepenmacht.
De slag die hierop volgde werd door de Normandiërs gewonnen en ging de geschiedenisboeken in als de Slag bij Hastings. Het was de eerste grote overwinning in de Normandische verovering van Engeland.
* Willem heette voortaan Willem I de Veroveraar. Koning Harold sneuvelde op het slagveld.
** Op kerstdag van hetzelfde jaar 1066 werd Willem de Veroveraar, de hertog van Normandië in de Westminster Abbey tot koning van Engeland gekroond. Daarnaast bleef hij ook hertog van Normandië.
1492 – Christoffel Columbus’ vlaggenschip, de Santa María lijdt schipbreuk op Hispaniola. Columbus sticht La Navidad, de eerste Europese nederzetting in Amerika sinds de Vikingen.
1980 – De Vlaamse zanger Louis Neefs en zijn vrouw komen om het leven bij een verkeersongeval.
1991 – Michail Gorbatsjov, president van de Sovjet-Unie, kondigt zijn aftreden aan. Tegelijkertijd houdt de Unie op te bestaan.
Eugene Cernan op het maanoppervlak – Foto: NASA, Harrison Schmitt
Er was een tijd dat maanreizen haast dagelijkse kost waren. Mooie liedjes die niet bleven duren. Waar is de tijd?
* Op7 december 1972 , 51 jaar geleden reeds , werd Apollomissie 17 naar de maan gelanceerd vanaf het Kennedy Space Center. Het zou de laatste Apollo-missie naar de maan worden.
* Vier dagen later landden Eugene Cernan, Harrison Schmitt en Ronald Evans op de maan, bij de maankrater ‘Littrow’ in het Taurusgebergte.
* De ruimtevaarders verzamelden een grote hoeveelheid maanstenen en namen ruim honderd kilo bodemmonsters mee.
* Net als tijdens de missie van de Apollo 16 werd een maanauto met accu gebruikt . Daarmee konden de ruimtevaarders een vrij groot gebied bestrijken. Dit keer legden ze zowat 36 kilometer af.
* Op 19 december landden de ruimtevaarders in de Stille Oceaan op Aarde, in de buurt van het eiland Samoa. Het voorlopige einde van de maanreizen.
* De capsule waarin de bemanning de voorlopig laatste maanreis ondernam is nog steeds te zien in het Lyndon B. Johnson Space Center in Houston, Texas. Niet dringen a.U.b…
De Amerikaanse president Barack Obama in de historische bus, op de stoel van Rosa Parks, 2012 (Publiek Domein – Pete Souza – The White House)
De zwarte Amerikaanse burgerrechtenactiviste Rosa Parks werd in 1955 wereldnieuws nadat ze in de bus weigerde haar plaats af te staan aan een blanke medepassagier.
Rosa Parks in 1955
* Rosa Parks werd als naaister in de jaren vijftig van de twintigste eeuw een beetje ongewild betrokken bij de burgerrechtenbeweging in Amerika.
* Parks verzette zich nl. tegen rassenscheiding en discriminatie van zwarte burgers.
Verzet …
* In Amerika is de naam Rosa Parks nog steeds beroemd. Beroemd omwille van een op het oog klein, maar toch veelbetekenend voorval op de avond van 1 december 1955, vandaag 68 jaar geleden.
* Na het werk nam de toen 42-jarige Rosa Parks zoals steeds de bus en ging zitten op een vrije stoel, die echter gereserveerd was voor blanke reizigers.
* Parks was moe en blij dat ze even kon uitrusten. De bus raakte echter steeds voller en na enige tijd waren alle stoelen bezet.
* Daarop verzocht een medepassagier of ze haar haar stoel wou afstaan aan de blanke reiziger, die hij was. In Montgomery waren zwarten in die tijd nl. verplicht hun plaats af te staan aan blanke medeburgers.
* Rosa Parks weigerde echter. Ze bleef zitten waar ze zat. Parks was van mening dat ze net zoveel rechten had om op die stoel te zitten als de blanke passagier.
* Voor de wet lag dat echter anders…
De bus waarin Rosa Parks weigerde haar zitplaats op te geven (CC BY-SA 3.0 – Rmhermen – wiki)kort na de arrestatie van Rosa Parks
* Parks werd prompt gearresteerd. De naaister kreeg meteen een boetevan tien dollar, plus proceskosten.
* Zwarte activisten in Montgomery, onder leiding van de jonge dominee Martin Luther King, besloten om meteen een grootscheepse boycot-actie te starten.
* Andere zwarte inwoners haakten daar graag op in en besloten… geen gebruik meer te maken van het busvervoer.
* Zo gaven ze duidelijk aan dat ze tegen rassenscheiding in het openbaar vervoer waren.
* De actievoerders hadden een bijzonder lange adem. Ze meenden het! En… Hun actie kende dag na dag meer bijval…
* Tot liefst 382 dagen na de veroordeling van Parks weigerden de burgerrechtenactivisten nog gebruik te maken van de busdiensten in Montgomery.
* Ook de media stonden weldra vol van deze zaak en werd de busmaatschappij erg verlieslatend, zelfs nadat ze de dienstregeling fel verlaagd had.
* Eén jaar later, november 1956 gaf het Supreme Court toe dat rassenscheiding in het openbaar vervoer in strijd was met … de Amerikaanse grondwet.
* Nog een maand later reden de bussen in Montgomery weer als voorheen, met één belangrijk verschil: zwarten mochten voortaan zitten waar ze wilden en hoefden geen plaats meer te maken voor hun blanke medereizigers.
* Het was voor het eerst dat een massale actie van de Amerikaanse burgerrechtenbeweging een concreet resultaat opleverde.
* Door deze geschiedenis wordt Rosa Parks nog steeds gezien als één van de belangrijkste pioniers van de burgerrechtenbeweging.
* Op 27 november 1701 werd in de Zweedse stad Uppsala de astronoom Anders Celsius geboren. De astronoom werd vanaf 1730 ‘hoogleraar in de astronomie’ in Uppsala. Ook richtte hij er een sterrenwacht op.
* Anders Celsius (1701-1744) introduceerde zijn beroemde temperatuurschaal in 1742.
* Waarom die temperatuurschaal? Gewoon omdat het hem handig leek te weten dat het kookpunt van water precies op 0° zou liggen en het vriespunt op 100°, zijn aanvankelijke gedacht…
*Later werden de cijfertjes gewoon omgedraaid…0° voor vriezen , 100° voor koken. Een stuk handiger, lijkt ook ons nog steeds, want zo onthouden we deze waarden blijkbaar het best.
*Vandaag de dag ligt het kookpunt van water nog steeds op 100° Celsius en het vriespunt op 0°. Geen mens die eraan denkt om dat te veranderen…
* Hoe beroemder kan men nog worden met schijnbaar simpele dingen? Anders Celsius overleed op 42-jarige leeftijd aan tuberculose. Enig minpunt in zijn leven…
In de nacht van 9 op 10 november 1938 – nu dus – trof een golf van terreur de Joden in Duitsland. Tijdens deze Reichskristallnacht werden honderden synagogen in brand gestoken en duizenden Joodse winkels en bedrijven verwoest.
* Er kwamen 91 Joden door geweld om het leven en ongeveer dertigduizend werden gearresteerd en afgevoerd naar concentratiekampen.
* Vanwege de vele kapotte ruiten die overal in het land te zien waren, werd de terreurnacht beter bekend als … de Kristallnacht.
* De Kristallnacht was geen spontane actie van de Duitse bevolking , maar handig georganiseerd door de SA en andere nationaal-socialistische organisaties.
* Als aanleiding werd de moord op een Duitse diplomaat, Ernst Eduard von Rath, aangegrepen. Die was op 7 november in Parijs door een Joodse vluchteling neergeschoten.
* Von Rath overleed twee dagen later aan zijn verwondingen.
* Joseph Goebbels(foto) greep het overlijden van de diplomaat aan voor een gloeiende haatrede tegen de Joden.
*** Enkele uren later barstte in Duitsland een golf van geweld en vernieling los… De Kristallnacht was begonnen…
Een portret van Maarten Luther door Lucas Cranach uit 1546
Vandaag in de geschiedenis
Maarten Luther wordt in 1483 geboren in een mijnwerkersgezin in het Duitse plaatsje Eisleben. Als hij vijf is volgt hij de Latijnse school in Mansfeld. Hierna krijgt hij ook nog opleidingen in Maagdenburg en Eisenach. In 1501 start hij een studie rechten in Erfurt.
Het onweer en Maarten Luther
* Volgens de berichten veranderde een hevige onweersbui het leven van Maarten Luther in 1505 volkomen. Luther komt na een bezoek aan zijn ouders in Eisleben op de terugtocht naar Erfurt in zwaar weer terecht. Vlakbij Luther slaat de bliksem in.
* De student in de rechten zou door de klap zelfs tegen de grond zijn geslingerd. Doodsbang roept Luther de heilige Anna aan en doet een belofte:
“Ik wil monnik worden”.
* Volgens sommigen dacht hij er voor deze gebeurtenis al serieus over na monnik te worden. Luther houdt woord. Op 17 juli 1505 gaat hij naar het Augustijner klooster in Erfurt en wordt hij monnik. Zijn vader is overigens niet erg blij met die ‘carrièreswitch’.
* Na een proefjaar wordt Luther toegelaten tot de zogenaamde orde van de Augustijner eremieten. Weer een jaar later wordt Luther priester.
* Na een jaar lang priester te zijn geweest in Erfurt vertrekt Luther naar Wittenberg om daar filosofie te doceren.
Aflaatsysteem
Uitbeelding van het verhaal dat Luther zijn “95 stellingen” op de deur van de slotkerk in Wittenberg gespijkerd zou hebben (Ferdinand Pauwels, 1872)
*** Maarten Luther is niet te spreken over het aflaatsysteem dat de katholieke kerk heeft ingesteld. Gelovigen kunnen door een geldbedrag aan de kerk te betalen vergeven worden van hun zonden.
* De katholieke kerk gebruikt de opbrengsten onder meer om de bouw van de Sint Pieter in Rome mee te betalen. Het systeem druist in tegen Luthers overtuiging dat God zonden vergeeft na getoond berouw en niet na het betalen van geld.
*** Op 31 oktober 1517 doet Luther iets met zijn ongenoegen. Hij schrijft95 stellingenwaarin hij de wantoestanden aan de kaak stelt. Vaak wordt beweerd dat de kerkhervormer het document op de deur van de slotkerk van Wittenberg spijkerde. Hard bewijs hiervoor ontbreekt echter. Wel vast staat vast dat Luther de stellingen doorstuurde naar de aartsbisschop van Mainz met het verzoek er schriftelijk op te reageren.
** Deze daad wordt gezien als het begin van de reformatie. In deze reformatie kwam de klemtoon van het geloof veel meer te liggen op de bijbel en werd het gezag van bijvoorbeeld de paus en de kerk minder.
*** De stellingen van Luther worden wijd verspreid. De komst van de drukpers maakt dit mogelijk.
Sint-Pietersplein in Rome – cc
In de ban
*** Luthers kritiek op het aflaatsysteem valt bij de kerk niet in goede aarde. In 1521 wordt hij in de ban gedaan. Enkele jaren eerder werd de monnik door kardinaal-legaat Th. Cajetanus de Vio in Augsburg verhoord. Tijdens dit verhoor weigert Luther zijn stellingen te herroepen. Keizer Karel V doet hem ook in de rijksban.
*** Luther leeft bijna een jaar ondergedoken als jonker Jörg in de Wartbug in Eisenach. In deze periode vertaald hij het Nieuwe Testament in het Duits.
*** In 1522 wordt de vertaling gepubliceerd. Tijdens Luthers verblijf in de Wartburg verschijnen op tal van plaatsen Lutherse gemeenten.
Het predikantsgezin
*** Luther, die zich niet langer monnik voelde, trouwde in 1525 met Catharina von Bora(een voormalige non). Hij breekt hiermee voorgoed met zijn leven als monnik en start ook een nieuw fenomeen: het predikantsgezin.
*** Maarten Luther publiceert in 1534 de eerste volledige Wittenberger bijbel.
Voor je trouwdag kies je wie je wilt liefhebben. Na je trouwdag heb je degene lief, die je hebt gekozen.
Als ik wist, dat morgen de wereld ten onder ging, zou ik vandaag nog een appelboompje planten.
Stellingen van Maarten Luther:
Maarten Luther spijkert op 31 oktober 1517 zijn 95 stellingen op de toegangsdeur van de kerk in Wittigen. In de stellingen uit hij onder meer zijn ongenoegen over het aflaatsysteem van de katholieke kerk. De 95 stellingen zijn ook vertaald in het Nederlands.
Boven Nova Zembla explodeert de zwaarste kernbom ooit: Tsar Bomba (1961)
Foto van de paddenstoelwolk boven Nova Zembla, genomen op ongeveer 160 km afstand
*De Sovjet-Unievoert op 30 oktober 1961 een grote kernproef uit. Boven Nova Zembla wordt de zogenaamde Tsar Bomba tot ontploffing gebracht.
* De bom zou een kracht hebben gehad van ongeveer 50 megaton en daarmee ruim 3 500 keer sterker zijn geweest dan de bom die in 1945 door de Amerikanen werd gebruikt bij de aanval op de Japanse stad Hiroshima.
* De explosie van de Tsar Bomba is de krachtigste explosie ooit door mensen veroorzaakt. De schokgolf in de atmosfeer ging maar liefst drie keer de aarde rond.
* Op het moment van de test was deKoude Oorlog nog in volle gang. Voorafgaand had het westen geprotesteerd tegen de test en op de dag zelf verzochten de Verenigde Naties de Sovjet-Unie nog om het nucleaire testprogramma te staken. Tevergeefs.
