Paraskevidekatriafobie …. ?

Vorig jaar 2021 viel de dertiende dag van augustus op een … vrijdag – dit jaar ontsnapten we er nipt aan …. Paraskevidekatriafobie…Whattt?

* Voor bijgelovige mensen is vrijdag de dertiende een angstige dag. Een dag waar ooit een tweeëntwintigletterlingowoord voor verzonnen werd: paraskevidekatriafobie. Dat heet ‘specifieke angst voor vrijdag de dertiende’. Vorig jaar was het dus weer van dattum.

* Waar komt die angst  vandaan? En hoe is deze datum historisch uitgegroeid tot een schrikmoment voor velen? Het bijgeloof rond vrijdag de dertiende is pas goed honderd jaar oud.

* Onder een ladder doorlopen op vrijdag de dertiende doen veel mensen liever niet. Van verscheidene hotels en wolkenkrabbers in de VS is bekend dat de 13de verdieping ontbreekt. Vaak wordt die verdieping dan 12B of 14A genoemd, of aangeduid met de letter M (de dertiende letter uit het Latijnse alfabet).

* Zo heet de dertiende verdieping van het Trump International Hotel and Tower in Chicago ‘Mezzanine Floor’..

* De term paraskevidekatriafobie is bedacht door de Amerikaanse therapeut en historicus Donald E. Dossey (geboren in 1934), die zich gespecialiseerd heeft in het behandelen van mensen die kampten met irrationele angsten.

* Als je het woord vloeiend kunt uitspreken, zo stelde Dossey, ben je genezen van de angst voor vrijdag de dertiende. Het woord paraskevidekatriafobie is een samenstelling van de Griekse woorden  paraskevi (vrijdag), deka (10) en tris (3).

* Wanneer is vrijdag de dertiende precies ontstaan?. Er zijn verscheidene herkomsten mogelijk. Volgens expert Donald Dossey komt het ongeluksgetal dertien uit een Noorse sage…Twaalf goden hielden een diner in Walhalla (de hemel), waarop plotseling Loki, de god van chaos en leugens, onuitgenodigd binnenkwam. Loki schoot  de god Balder – de god van de vreugde – een pijl in het hart, waarna de aarde in rouw gedompeld werd.

* In het christendom werd Jezus Christus, volgens folkloristische verhalen, gekruisigd op vrijdag de dertiende. Alhoewel het christendom het heeft over Goede Vrijdag, geen ongeluksdag.

* In het christendom is twaalf het getal van de perfectie. Denk aan de twaalf stammen van Israël, de twaalf discipelen en 144.000 uitverkorenen (12X12). Twaalf plus één (13) betekent dan imperfectie of ongeluk.

*** Op vrijdag 13 oktober 1307 liet Philips de Schone in Frankrijk alle Tempeliers oppakken, vals beschuldigen en ombrengen. Het betekende het einde van hun mooie vereniging. In Rome en ook in Groot-Brittannië was vrijdag een ongeluksdag voor criminelen. Op die dagen werden misdadigers geëxecuteerd.

* Volgens Scandinavische volksverhalen komen de heksen samen met een partij zwarte katten. De duivel was als dertiende lid aanwezig. Het getal dertien heet dan ook wel het duivelsdozijn.

* Volgens recenter onderzoek is vrijdag de dertiende echter een concept van (veel) latere datum. De  Amerikaanse journalist Nathaniel Lachenmeyer schreef in 2004 het boek ’13’. Hij traceerde de opgang van het begrip als ongeluksdatum in 1881.

* Nog volgens Lachenmeyer besloot een Amerikaanse officier om op elke dertiende van de maand een diner van dertien gangen aan dertien personen aan te bieden. De officier noemde het gezelschap “The Thirteen Club”. De eerste bijeenkomst was op een vrijdag. De officier wilde zo aantonen dat dertien géén ongeluk bracht. Hij mag me altijd bellen …

DE BERLIJNSE MUUR

In de deze tijden van haast onbeperkte mogelijkheden is het vaak droevig om vast te stellen hoe weinig wij weten van onszelf, van onze afkomst, kortom van onze geschiedenis.

Geschiedenis is blijkbaar een zwak punt voor vele lezers. Toch waagden pakweg 500 moedigen zich nog aan ‘de Beeldenstorm’ en de atoombommen op Japan.

Naast de Beeldenstorm is bv. ook ‘de Berlijnse Muur’ een stuk van onze geschiedenis… Maar lees zeker ook dichtbij de Slag der Zilveren Helmen in Halen met een relaas uit de eerste hand.

DE MUUR VAN BERLIJN

Occupied_Germany_and_Berlin***  In de nacht van 12 op 13 augustus 1961 werd begonnen met de bouw van de Berlijnse Muur.

In een paar weken tijd werd een betonnen, 45,3 kilometer lange hindernis opgebouwd tussen Oost- en West-Berlijn. Waarom eigenlijk?

* Na het einde van W.O. II werd het verliezende Duitsland door de winnaars opgedeeld in vier bezettingszones.

* De Sovjet Unie (Rusland en Co), de VS, het UK en Frankrijk kregen elk een deel van het land toegewezen. Dat gebeurde ook met Berlijn, de voormalige hoofdstad die nu in de Sovjetzone lag.

* Deze periode luidde het begin van de Koude Oorlog in, een periode van spanningen tussen het Westen en de communistische wereld van de Sovjets.

* 23 mei 1949 werd de westelijke zone van Duitsland de Bondsrepubliek Duitsland (BRD), op 7 oktober 1949 werd de Duitse Democratische Republiek (DDR) uitgeroepen op het grondgebied van de Sovjetzone.

330px-Berlin_Wall_1961-11-20* Voor de Muur er kwam, vluchtten al meer dan 2,5 miljoen mensen van Oost naar West. Nu de Muur helemaal dichtgemetseld was, daalde dat aantal fors.

* Families werden van de ene dag op de andere genadeloos van elkaar gescheiden. Vluchtpogingen van Oost naar West bleven evenwel legio. Zeker 138 vluchtelingen, mogelijk meer, werden ongenadig afgeknald als in een strooppartij.

* Een onhoudbare en verder ontoelaatbare toestand, vond ook de Russische president Gorbatsjov. Door zijn glasnost- en perestroika-politiek kwam er na 48 jaar eindelijk een einde aan die onmenselijke toestanden.

* De Berlijnse Muur viel op 9 november 1989. Mijn vrouw kon zich geen mooiere 44ste verjaardag wensen. Later werden ook de beide Duitslanden herenigd. Duitsland werd opnieuw Duitsland. Morgen meer …

*** Meer weten? Wikipedia raadplegen …

Slag der Zilveren Helmen (bis)

De ‘Slag der Zilveren Helmen’ vond plaats op 12 augustus 1914 in Halen. Bij aanvang van de Eerste Wereldoorlog meende men dat een cavaleriecharge nog voor een beslissing kon zorgen.

° Maar wat bleek? De Duitse cavalerie was niet meer van deze tijd. De Belgen gooiden hun fietsen in de gracht en sloegen de Duitse aanval met gemak af. Veel Duitse cavaleristen sneuvelden.

* Na afloop van de slag werden de zilveren helmen met karakteristieke spits verzameld. Net zoals de Vlamingen in 1 302 de gulden sporen van de Franse ruiters verzamelden.

* Als allerlaatste grote cavaleriecharge uit de geschiedenis mocht de Slag der Zilveren helmen wel op grote belangstelling rekenen van militaire historici.

* Achteraan in mijn brein zegt een stemmetje dat Veerlenaren gingen kijken naar die slag. Een tweetal zou hierbij ook gedood zijn… Iemand? (ludo.vervloet@telenet.be)

* De Duitse generaal Heinz Guderian wijdde aan de slag een compleet hoofdstuk in zijn Achtung: Panzer! -boek uit 1937. Daarin toonde hij aan dat cavaleriecharges als deze in deze moderne tijden gedoemd waren om te mislukken , en dat de tank hét wapen van de toekomst was.**

*** Vriend Louis uit Mortsel was er bij in De Slag lees hieronder zijn verslag bij monde van … de overwinnaar in Halen

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

* In de Engelstalige literatuur staat de slag bekend als de Battle of Haelen.

°°° In Halen is er ook een militair museum dat helemaal aan De Slag der Zilveren Helmen is gewijd. Het museum is gelijkvloers en toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er zijn zitplaatsen. Het museum is open van 1 mei tot en met 31 oktober. Reken op € 25 voor een rondgang van anderhalf uur.

* Buiten de gewone openingsuren kan je altijd informeren naar een bezoek op afspraak. Het museum bezoeken onder begeleiding van een gids, kan enkel op afspraak.

Museum ‘Slag der Zilveren Helmen’
Rotemstraat 14

Hans Memling (1430-1494)

De kunstschilder Hans Memling was afkomstig uit het Duitse  Hessen. Memling wordt wel gerekend bij de Vlaamse Primitieven. Dankzij de internationale handel in Brugge raakten de werken van Hans Memling vrij snel bekend in heel Europa. Brugge was in die tijd immers een erg belangrijk bestuurs- en handelscentrum.


Hans Memling: Maagd en kind met musicerende engelen (detail)

* Hans Memling werd omstreeks 1430 geboren in het Duitse Seligenstadt bij Frankfurt. De naam Memling wordt op verschillende wijzen geschreven, waaronder Memlinc, Memlinck, Mamlinc en Memmelinge. Hans Memling kreeg een opleiding bij Rogier van der Weyden in Brussel.

* Omstreeks 1455 vestigde Memling zich in het Bourgondische Brugge. Pas in januari 1465 werd hij er als bewoner ingeschreven. .

* Twee jaar later werd hij er ingeschreven in het Sint-Lucasgilde. In 1473 trad Hans Memling toe tot de Broederschap van O.L.V. ter Sneeuw. Daarmee bereikte hij een belangrijke sociale status.

* Hans Memling woonde in Brugge in de Sint-Jorisstraat. In 1480 kon hij het pand kopen. Vanuit zijn huis was aan de achterkant een doorgang met poort naar de Jan Miraelstraat. In deze buurt woonden veel kunstenaars. Lanceloot Blondeel woonde ook in de Sint-Jorisstraat. Pieter Pourbus had zijn atelier in de Jan Miraelstraat.

* Zeker in zijn vroegste werken blijkt zijn bewondering voor de Duitse kunstenaar Stefan Lochner en de Zuid-Nederlandse schilder Rogier van der Weyden.

* Bovendien bewonderde Hans Memling Jan van Eyck. De composities van Hans Memling worden gekenmerkt door evenwicht en symmetrie. Memling schilderde een sereen wereld- en paradijsbeeld. Heiligen en ‘gewone’ mensen leven in de schilderijen van Hans Memling in harmonie samen.

* Belangrijke werken van Hans Memling zijn ‘Johannesretabel’ (Sint-Janshospitaal, Brugge), ‘John Donne-triptiek’ (National Gallery, Londen), ‘Madonna met schenker’ (Kunsthistorisches Museum, Wenen), ‘Portret van een man’ (Mauritshuis, Den Haag), ‘Benedetto Portinari’ (Uffizi, Firenze) en ‘Verrijzenis’ (Louvre, Parijs).

* Hans Memling overleed op 11 augustus 1494 in Brugge. Hij werd begraven in de Sint-Gilliskerk. Op de Woensdagmarkt in Brugge staat een standbeeld van Memling , in 1871 ontworpen door Hendrik Pickery.

** Bewerkte tekst van Ruud van Capelleveen, Absolute Figures

ALCATRAZ … de naam alleen al

Alcatraz  federale gevangenis (1934)

 11 augustus 1934 arriveren de eerste federale gevangenen in de gevangenis op het eiland Alcatraz in de Baai van San Francisco.

* Volgens de overheid maakten de afgelegen ligging en de sterke stroming in de baai maken het voor gevangenen haast onmogelijk om vanaf Alcatraz te ontsnappen.

* Sinds 1907 werd het eiland al gebruikt als militaire gevangenis. Tijdens W.O.I zaten er vooral dienstweigeraars vast.

* Eind oktober 1934 kwam de gevangenis in handen van de United States Department of Justice en werd Alcatraz een federale gevangenis.

* Alcatraz herbergde de gevaarlijkste misdadigers van de USA. Gevangenen die  elders vluchtpogingen waagden, werden naar het gevangeniseiland overgebracht.

* In 1934 werd ook de beruchte maffiabaas Al Capone naar Alcatraz overgebracht. Aanvankelijk zat de maffiabaas gevangen in de Atalantagevangenis, maar toen bleek dat hij zijn bende vanuit die gevangenis nog steeds bestuurde werd hij verplaatst naar Alcatraz.

* Vanuit Alcatraz kon Capone de buitenwereld nooit meer bereiken. Zijn organisatie verdween geleidelijk. Toch probeerde Capone personeel om te kopen. Maar dat leverde alleen maar … de isoleercel op. Capone stierf in 1947, hij werd slechts …48 jaar oud, want geboren in 1899.

* In de jaren veertig werd de Amerikaanse moordenaar Robert Stroud naar Alcatraz overgebracht. Hij ging de geschiedenisboeken in als de Birdman of Alcatraz omdat hij zich gedurende zijn gevangenschap had bekwaamd in de ornithologie (vogelkunde).

* Tijdens een verblijf in een andere gevangenis had Stroud een belangrijke vogelstudie geschreven. Ook had hij toen vogels gehouden en verkocht. In het veel strengere Alcatraz mocht hij geen vogels meer hebben.

* Enkele tientallen gevangenen ondernamen toch een poging om te ontsnappen van het eiland. Volgens de officiële cijfers slaagde er echter niemand in levend weg te komen van het rotseiland.

* Van de 36 gevangen die een poging ondernamen, werden er 23 opgepakt, 6 gedood tijdens hun vluchtpoging, en 2 zouden zijn verdronken. De 5 andere vluchters zijn volgens de gevangenis waarschijnlijk verdronken in de wateren rond The Rock.

* De beroemdste vluchtpoging werd in juni 1962 ondernomen door Frank Morris, John Anglin en Clarence Anglin. Zij zouden hun cel via een losgemaakt luchtrooster hebben verlaten en vervolgens per vlot zijn gevlucht.

* Of het drietal levend aan wal geraakte, is niet bekend. Hun lichamen zijn in ieder geval nooit gevonden. Van deze ontsnappingspoging is de film Escape from Alcatraz  gemaakt. Een jaar na hun vluchtpoging werd het drietal weer opgesloten.

**  Sinds 1973 is Alcatraz open voor publiek. En opmerkelijk … op het eiland staat de oudste nog werkende vuurtoren van Californië.

** Onze lezer ‘Robert Rodet uit Veerle’ bezocht Alcatraz als een vrije burger. Zijn commentaar … “Wij zijn in 1990 in de gevangenis Alcatraz geweest. Dat was toen al een oud versleten kot. Ge moet niet vragen wat het nu is : wellicht klaar om om te vallen. Wie helpt duwen?”

Japan en ‘de bom’

Vandaag twee belangrijke stukken. Voor het eerst in de geschiedenis werden atoombommen gebruikt. Nog eerder zijn we aan de belangrijkste godsdienstkwesties ooit toe. Lees ze allebei. Belezen mensen als jullie wisten dit al langer, maar een ver- en opfrissing in deze hete dagen kan niet slecht zijn. Dachten wij …

* Na de Eerste Wereldoorlog werd Japan door Europa en de VS erkend als een koloniale macht . In 1931 leidden schermutselingen met het Chinese leger in Zuid-Mantsjoerije tot een Japanse invasie van het hele gebied.

* In oktober 1931 stemde de Volkenbond een resolutie waarin de terugtrekking van de Japanse troepen werd geëist. De resolutie was voor Japan het sein om in 1933 uit de organisatie te treden.

* Japan had ondertussen een aanzienlijk stuk Chinees grondgebied onder controle, en verwachtte van de westerse mogendheden dat zij de ordehandhaving in Oost-Azië aan Japan zouden overlaten.

** In 1937 werd een klein conflict net buiten Peking door Japan aangegrepen om China binnen te vallen. Het begin van de Tweede Chinees-Japanse Oorlog (1937-1945).

** Op 7 december 1941 viel Japan de Amerikaanse marinebasis in Pearl Harbor aan. ° Op 8 december 1941 ondertekende president Roosevelt van de VS de oorlogsverklaring aan Japan.

* De opeenvolging van verscheidene gebeurtenissen zorgde er uiteindelijk voor dat Japan in een oorlog belandde waarin het land het zou moeten opnemen tegen een overmacht bestaande uit o.a. de VS, China, Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie.

* Toen Duitsland op 8 mei 1945 capituleerde had nog geen enkel land een werkend prototype van een atoombom voltooid.

* Op 16 juli vond de eerste test-explosie plaats (de plutoniumbom Trinity). Vervolgens kwamen twee atoombommen in aanmerking voor gebruik: een uraniumbom (Little Boy) en een plutoniumbom (Fat Man).

* Er zou lang nagedacht zijn of deze bommen ook echt ingezet moesten worden. Veel geleerden, w.o.Einstein,  waren tegen. De bom was immers ontwikkeld om Hitler voor te zijn, maar Duitsland was al verslagen.

* Uiteindelijk besloten de VS de bom tegen Japan te gebruiken. Het nieuwe wapen smeekte om getest te worden. En een atoomaanval zou de oorlog met Japan beslist verkorten waardoor veel Amerikaanse soldatenlevens gespaard zouden blijven. In feite een slappe argumentatie, want zonder die bommen zou Japan binnen de kortste tijd ook wel door de knieën gegaan zijn.

* De bommen werden afgegooid. Een ramp als nooit tevoren voltrok zich. Eerst in Hiroshima, enkele dagen later ook in Nagasaki.

* Door de na-effecten als gevolg van de ioniserende straling liep het dodental uiteindelijk op tot ongeveer 140.000 eind 1945.

* Volgens een in 2004 afgerond onderzoek door de gemeente Hiroshima, heeft Little Boy in totaal 237.062 levens gekost. In Nagasaki zouden nog zo’n 70.000 mensen zijn omgekomen, onder meer als gevolg van leukemie.

**** “Als ik Hiroshima en Nagasaki had kunnen voorzien, had ik mijn formule  (E=mc2) in 1905 verscheurd”,meldde de fel aangeslagen geleerde Albert Einstein.

***  Op 12 augustus 1945 besloot keizer Hirohito tot de overgave. Op 2 september werd de overgave van Japan officieel ondertekend aan boord van USS Missouri, een Amerikaans slagschip dat in de baai van Tokio lag.

* W.O. II was eindelijk afgelopen.  Maar het strijdtoneel verplaatste zich niet veel later naar Korea … Meer daarover later.    

(lv maakte een analyse uit berichten van Wikipedia – en liet de rode woordjes staan voor bijkomende info)

Het Watergateschandaal

Het Watergateschandaal of de Watergate-affaire was een politiek schandaal in de jaren 70 van de twintigste eeuw, waarbij bleek dat ongeoorloofde methodes waren gebruikt tijdens de campagne voor de presidentsverkiezingen van 1972.

* De affaire ontleent zijn naam aan het Watergategebouwencomplex in Washington waar in de jaren 1970 het hoofdgebouw van de Democratische Partij van presidentskandidaat Nixon  gevestigd was.

* Tijdens de verkiezingscampagne voor het presidentschap, in de zomer van 1972, 50 jaar geleden, was er ingebroken in het gebouw.

* Medewerkers van de Republikeinse Partij bleken te hebben geprobeerd afluisterapparatuur in het gebouw te plaatsen. Want …tijdens de campagne leken de Republikeinen van Nixon immers ook de strategie van de Democraten te kennen.

* In hun speeches kwam immers informatie naar buiten uit het campagneteam van de Democraten.

* Het Watergateschandaal dat hieruit voortvloeide, kwam aan het rollen dankzij twee journalisten van de Washington Post: Bob Woodward en Carl Bernstein.

* Deze journalisten waren getipt door de anonieme bron Deep Throat. Pas veel later bleek dat deze anonieme bron Mark Felt was, destijds de tweede man van de FBI.

* De twee journalisten kwamen met een serie onthullingen. Zo ontdekten ze bv. dat de Republikeinen zich schuldig hadden gemaakt aan corruptie bij het verkrijgen van verkiezingsgelden.

* Ook ontdekten ze dat er in het Witte Huis geheime lijsten waren bijgehouden van politieke tegenstanders en dat allerlei telefoons waren afgetapt.

* Verder bleken er onder meer lastercampagnes te zijn opgezet tegen belangrijke presidentskandidaten van de Democratische Partij.

* Richard Nixon verklaarde lange tijd helemaal niets te hebben geweten van de verschillende manipulaties.

* Toen bleek dat verschillende van de dubieuze zaken door zijn naaste medewerkers waren uitgevoerd, kwam hij zwaar onder vuur te liggen.

* In 1974 , twee jaar na de presidentsverkiezingen, gaf het Hooggerechtshof opdracht de bandopnamen vrij te geven.

* Toen werd duidelijk dat … Nixon en zijn campagnestraf wel degelijk betrokken waren geweest bij o.m. de inbraak in het Watergate – gebouwencomplex.

* Om een impeachment-procedure (afzetting) te voorkomen trad Nixon op 9 augustus 1974 af.

* Zijn opvolger -president Gerald Ford – verleende hem in september 1974 amnestie voor alle strafbare feiten die hij tijdens zijn presidentschap had gedaan … Die Amerikanen toch. 

(gelezen/bewerkt in Historiek en Wikipedia – vrije/gratis foto’s)

DE MIJNRAMP VAN MARCINELLE

De laatste Waalse steenkoolmijn in Farciennes sloot in 1984. Op 30 september 1992 werd  in Limburg de steenkoolmijn van Zolder gesloten. Met die laatste sluiting kwam er niet alleen definitief een einde aan de productie van steenkool in Limburg, maar ook in België.

*** Kijk zeker elke zondag met een herneming op maandag naar de Canvas-reeks Koolputters.

* Het wegvallen van de mijnindustrie in Wallonië in het midden van de vorige eeuw en de daaropvolgende crisis in de staalindustrie liggen aan de basis van de economische neergang van het Waalse gewest.

* Mijnen waren destijds  voor veel mensen hun bron van inkomsten. Zowat elke gemeente in Limburg en in de rand – ook Laakdal met Veerle-Vorst en Eindhout kende een flink mijnwerkersbestand. Het werk in de ondergrond verdiende goed, maar kende ook erg gevaarlijke kanten. Regelmatig waren er dodelijke slachtoffers te melden bij kleine en grote rampen.

Regelrechte ramp

763* De grootste mijnramp uit de Belgische geschiedenis deed zich voor in Marcinelle, op 8 augustus 1956, vandaag 66 jaar geleden. Voor de ouderen onder ons alsof het gisteren was.

  • 1.000 meter onder de grond was een kolenwagentje klem geraakt in de lift. Er kwam een kettingreactie op gang en er brak brand uit. 275 mijnwerkers zaten als ratten in de val.  Er vielen 262 doden van 12 nationaliteiten, waaronder 136 Italiaanse gastarbeiders en 95 Belgen. Slechts 13 mensen overleefden de ramp.

* De mijn van Marcinelle voldeed wel aan de toenmalige Belgische wetgeving, maar … de veiligheidsmaatregelen schoten schromelijk tekort.

* Het mijnbestuur en de overheid bleven evenwel buiten schot. Adolphe Calci, directeur de travaux, kreeg zes maanden met uitstel en een boete omdat hij een slecht communicatiesysteem had getolereerd.

* Antonio Ianetta, de man die het fatale wagentje had geladen, kreeg de nodige papieren om naar Canada te emigreren.

* Voor de Italiaanse regering was de maat echter vol: ze zegde het migratiecontract op. Italië leverde niet langer gastarbeiders in ruil voor Belgische steenkool.

* De Belgische overheid sloot meteen akkoorden met andere landen. Eerst met Spanje en Griekenland, later ook met Marokko, Turkije, Tunesië en Algerije. En … er werden extra veiligheidsmaatregelen genomen.

520px-Bois_du_Cazier_3

 

** In 2012 werd mijnsite Le Bois du Cazier (Marcinelle) samen met drie andere sites onder de naam ‘belangrijkste mijnsites van Wallonië’ opgenomen op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

MATA HARI danseres en SPIONne

Op nieuwsarme dagen als vandaag is het maar goed dat Wikipedia bestaat. Het naslagwerk maakt vandaag alleen gewag van de geboorte van Mata Hari, danseres en meesterspion. In het kort dit over haar…

* Mata Hari was beroemd vanwege haar exotische schoonheid en sensuele optredens. Ze lapte alle normen van haar tijd aan haar laars, had vele minnaars en liep te koop met haar rijkdom. Dit werd haar fataal: in 1917 werd zij als spionne ter dood gebracht.

* Mata Hari, pseudoniem van Margaretha Geertruida (Griet) Zelle (geboren in Leeuwarden, 7 augustus 1876 , vandaag 145 jaar geleden, was een Nederlands exotisch danseres. Ze werd door de Fransen schuldig bevonden aan spionage en gefusilleerd in Vincennes op 15 oktober1917.

* Zelle had, naar eigen zeggen, van jongs af aan al een voorliefde voor mannen in uniform gehad. Letterlijk zei ze ooit dat de officier is haar ogen een hoger wezen was, een held, steeds bereid tot het trotseren van allerlei gevaren en tot het beleven van avonturen.

* Ze trouwde MacLeod , een lid van de Nederlandse tak van de Schotse familie MacLeod. In 1897 vertrok het gezin MacLeod naar Nederlands-Indië.

* Maandenlang bestudeerde ze de Indische tradities en cultuur. Ze werd ook lid van een lokale dansgroep. In 1897 gebruikte ze voor het eerst de artiestennaam ‘Mata Hari’, Maleis voor ‘Oog van de dageraad’ ofwel ‘zon’.

* Omwille van toenemende huwelijksproblemen besloot het echtpaar in 1902 naar Nederland terug te keren. De echtscheiding werd uitgesproken bij vonnis van de Arrondissements-Rechtbank in Arnhem .

* Het beeld dat bij het grote publiek al snel van Mata Hari ontstond, was dat van een exotisch danseres die als dubbelspionne gebruikmaakte van haar verleidingskunsten om militaire geheimen van haar vele geliefden te ontfutselen.

* Meteen na haar dood door het vuurpeloton twijfelden veel mensen aan haar schuld Dat droeg ertoe bij dat Mata Hari wereldberoemd werd. Het beeld van Mata Hari werd nog meer versterkt door de vele verfilmingen van haar leven.

* In een vroege biografische film over haar, Mata Hari uit 1931, met Greta Garbo in de hoofdrol, zijn veel zaken echter verdraaid of aangedikt om beter aan te sluiten bij het beeld dat veel mensen destijds al van haar hadden.

* De vele films droegen enorm bij aan haar populariteit en versterkten het beeld dat velen al van haar hadden: Mata Hari als het archetype van de femme fatale.

HIROSHIMA EN NAGASAKI

“Als ik Hiroshima en Nagasaki had kunnen voorzien, had ik mijn formule  (E=mc2) in 1905 verscheurd.”

Woorden van enorme spijt van de geniale wiskundige vorser Albert Einstein na de verwoestingen die de eerste twee kernbommen uit de geschiedenis in Japan hadden aangericht.

* Einstein was nochtans één van de zorgzame mensen op aarde die de Amerikaanse president Roosevelt waarschuwden dat Hitler mogelijk een nieuwe bom liet ontwikkelen die in één klap hele steden kon vernietigen.

* In 1939 begonnen de Amerikanen aan hun ’Manhattanproject’ met als doel een atoombom te ontwikkelen. Op 10 mei 1945 capituleerde Duitsland. Een werkend prototype bom was er nog niet.

* Pas op 16 juli 1945 vond de eerste testexplosie plaats. Voor het eerst werd de verwoestende kracht ervan gezien.

* De Tweede Wereldoorlog woedde intussen nog hevig verder in Japan, dat van geen wijken wou weten tegen de VS.

* “Om Amerikaanse soldatenlevens te besparen”, bleek voor de VS een goed argument om de nieuwe, verwoestende bom tegen Japan te gebruiken. Naar schatting tot een half miljoen soldaten zou een gewone invasie van Japan immers gaan kosten.

* Reeds op 10 mei, twee dagen na de capitulatie van nazi-Duitsland, begon in de VS een tweedaags overleg over het gebruik van het nieuwe wapen. Zo zeker waren de Amerikanen toen al dat hun verwoestende wapen ook helemaal echt zou werken.

* Als mogelijke Japanse doelwitten werden de steden Yokohama, Hiroshima, Kokura, Niigata en Kioto gekozen. Kioto werd meteen geschrapt omwille van de vele historische tempels in de stad.

* De keuze viel tenslotte op Hiroshima, een stad met grote industriële en militaire betekenis én zonder krijgsgevangenenkamp.

* Op de ‘Conferentie van Potsdam’ bracht  Truman, de nieuwe Amerikaanse president, Stalin op de hoogte van het nieuwe wapen. Stalin bleek al op de hoogte te zijn …

***  ‘Little Boy’ (r) werd op 6 augustus 1945 vanuit de bommenwerper ’Enola Gay’ boven Hiroshima gedropt. Er vielen op slag 78 000 slachtoffers. De grootste verwoesting van levens ooit in een paar ogenblikken. En nog steeds capituleerde keizer Hirohito niet.

*** (foto boven: Japans jongetje brengt zijn dood broertje weg om het te laten cremeren) – onder l Nagasaki voor de heropbouw – r het heropgebouwde Hiroshima)

*** Omdat  er boven Kokura te veel bewolking was, werd ‘Fat Man’ (l), de tweede bom, op 9 augustus boven Nagasaki, het alternatieve doel, afgegooid. Daar vielen 39 000 doden. Op 12 augustus capituleerde Japan wel.

* Nagasaki na de bom – r het heropgebouwde Hiroshima

* hieronder vrij actuele foto’s van Hiroshima

1 15 16 17 18 19 30