Categorie: ARCHIEF

Albert II gaat , Filip I komt

Op 31 juli 1993 overleed koning Boudewijn in zijn Spaans buitenverblijf. De kinderloze Boudewijn werd opgevolgd door zijn broer Albert. Albert legde op 9 augustus 1993 de eed af als koning Albert II.

* Bijna 20 jaar later was er de vrij onverwachte troonsafstand (abdicatie) van koning Albert II . Koning Albert had  alleen premier Elio Di Rupo van zijn voornemen op de hoogte gebracht.

* Op 3 juli 2013 las de koning vanuit zijn werkkamer volgende  verklaring voor:

“Ik ben mijn tachtigste jaar ingegaan, een leeftijd die geen enkele van mijn voorgangers in de uitoefening van zijn ambt heeft bereikt. Ik stel vast dat mijn leeftijd en mijn gezondheid mij niet meer toelaten mijn ambt uit te oefenen zoals ik dat zou willen doen.”

“Na een regeerperiode van twintig jaar ben ik van mening dat het ogenblik is aangebroken om de fakkel aan de volgende generatie over te dragen. Ik weet dat prins Filip goed is voorbereid om mij op te volgen,” zei Albert II van België nog.

* Echt troonsafstand deed de koning pas op 21 juli 2013, de nationale Belgische feestdag.

** Prins Filip legde twee uur later in het Belgische parlement de eed af als nieuwe koning van de Belgen , de zevende in de rij.

het huwelijk van de 15de eeuw

Bruisende plekken: het spectaculairste huwelijk van de vijftiende eeuw werd voltrokken in Damme

  • In de reeks “Bruisende plekken” ontdekken VRT-journalist Jos Vandervelden en fotograaf Alexander Dumarey de plaatsen waar ooit mensen feestten, dansten, vierden of genoten. Maar waar de sporen van de geschiedenis zo goed als weggevaagd zijn en voorbijgangers niet beseffen dat ze geschiedenis onder hun voeten hebben. Vandaag …

– Het politieke huwelijk tussen Karel de Stoute en Margareta van York –

* Al jaren werd er gewerkt aan het nieuwe stadhuis van Damme. Maar nog steeds stond het in de steigers toen hertog Karel de Stoute uitgerekend in Damme zijn nieuwe Engelse bruid wilde huwen.

* Eustachius Wyts, de baljuw van Damme bood dan maar zijn eigen woning aan, het huis Sint-Jan. Op 3 juli 1468 voltrok zich hier het huwelijk tussen Karel de Stoute en Margareta van York, het politieke huwelijk van de eeuw, een Bourgondisch huwelijk in alle betekenissen van het woord.

Een aantrekkelijke huwelijkspartij

* De Bourgondische hertogen verzamelden grondgebied met militair geweld, economische gunsten aan adel en clerus, en het ultieme instrument, huwelijkspolitiek.

* Karel de Stoute was 7 jaar toen hij voor het eerst in het huwelijk trad met de twaalfjarige Catharina van Valois.

* Hij was 21 bij zijn tweede huwelijk met Isabella van Bourbon. Beide vrouwen stierven jong. Toen zijn vader Filips de Goede in 1467 overleed, erfde hij een rijk dat spectaculair was uitgebreid. Zijn derde huwelijk moest het Bourgondische rijk nog grootser maken.

* Waar Filips de Goede nog geaarzeld had, stortte Karel de Stoute zich in een alliantie met Engeland. De jonge hertog wilde zich losrukken van de koning van Frankrijk en goede relaties opbouwen met het economisch machtige Engeland.

* De aantrekkelijke huwelijkspartij heette Margareta van York, zuster van de Engelse koning Edward IV. Ze was 22 jaar, een hoogst rijpe leeftijd om uitgehuwelijkt te worden.

* De Fransen lieten nog geruchten verspreiden dat de Engelse koningszuster een zedeloos leven zou hebben geleid met talrijke minnaars. Karel was echter niet te vermurwen, tekende een huwelijkscontract, en tegelijk een nieuw handelsakkoord met Engeland.

Op weg naar Brugge

* Op 25 juni 1468 om 18 uur meerde Margaretha van York, begeleid door een hele Engelse vloot aan in Sluis. In het havenstadje kreeg ze een week om zich in het huis van edelman Gui de Baenst voor te bereiden op het huwelijk. Het was hier dat Karel de Stoute zijn verloofde voor het eerst ontmoette, niet voordat zijn moeder Isabella van Portugal de eerste introductie had gedaan.

* Vroeg in de morgen van 3 juli huwden Karel de Stoute en Margareta van York in het toen nog welvarende Damme. De stad lag op de weg van Sluis naar Brugge. Daar maakten duizenden zich op voor een feest waar de Bourgondiërs alle registers voor opentrokken.

* Het huwelijk voltrok zich in de eetkamer van huis Sint-Jan. Het nog maar pas gebouwde patriciërshuis was het eigendom van Eustachius Wyts, de baljuw van Damme. De bisschoppen van Salisbury en Doornik zegenden het huwelijk in onder het toeziende oog van een pauselijke gezant.

* Waarna Karel zich repte naar Brugge om de laatste richtlijnen te geven voor het echte spektakel: de Blijde Inkomst van zijn nieuwe bruid, de nieuwe hertogin van Bourgondië.

Banketten met zeldzame spijzen

Kroniekschrijvers hebben zich uitgeput in opsommingen en exposés van de pracht en praal van het Brugse huwelijksfeest, al dan niet verrijkt met een dosis verbeelding.

* In de archieven is nog steeds te lezen hoe de chroniqueurs woorden te kort kwamen. Over gasten gekleed in rood fluweel, zwarte damast of karmijnrode zijde, met bont van hermelijn of eekhoorn, en halssnoeren met edelstenen en zilveren bellen. Over banketten met zeldzame spijzen in zilveren of gouden vaatwerk.

* Over welstellende delegaties uit Florence, Venetië, Spanje of Engeland en een parade van edelen en hun schildknapen, wethouders en baljuws, bisschoppen en kloosterlingen. Over een stad vol wimpels en erebogen waarlangs de bruid gezeten op een rosbaar -een draagstoel- door de stad werd geleid.

* Aan een van de stadspoorten zou zelfs het huwelijk van Alexander en Cleopatra zijn uitgebeeld, alsof het nieuwe koppel al meteen op de hoogste trap in de geschiedenis stond.

* Het hertogelijk huwelijk was een goed huwelijk, al was Karel de Stoute niet helemaal tevreden. Uit zijn tweede huwelijk had hij een dochter overgehouden, Maria van Bourgondië. Maar vastberaden wachtte hij op een zoon, een prins. Het huwelijk bleef echter kinderloos ondanks de bedevaarten die Margareta ondernam. Lag het aan Karel zelf?

* De hertog was hooguit een vierde van zijn tijd in het gezelschap van zijn vrouw. De andere tijd reisde hij door zijn land, dromend van een groter rijk en dol op militaire escapades.

***  43 was Karel de Stoute en 9 jaar gehuwd, toen hij sneuvelde in de ‘Slag bij Nancy’.

De pleegmoeder van de Bourgondiërs

* Margareta van York werd weduwe en had de taak om haar jonge stiefdochter Maria van Bourgondië bij te staan in het bestuur van een rumoerig land.

* De intelligente en besluitvaardige Margareta zal de pleegmoeder worden van de volgende Bourgondische dynastie, ook nadat Maria van Bourgondië vrij onverwacht en veel te jong stierf.

* Vanuit haar paleis in Mechelen bleef ze achter de schermen een politieke rol spelen. Binnen de muren organiseerde ze een Bourgondisch hofleven met smaak voor kunst en wijsheid, en zonder twijfel voor wijn.

* De Vlaming dronk in de Bourgondische tijd bijzonder veel wijn, vooral de adel en de burgerij, en zeker de Bourgondische hofhouding. Vanuit Frankrijk was een bloeiende wijnhandel tot stand gekomen. De stad Damme was al in de vijftiende eeuw een bloeiende wijnmarkt.

* De stad had bovendien het stapelrecht op wijn uit La Rochelle en Saint-Jean d’Angély. Precies die laatste gaf haar naam aan huis Sint-Jan, of maison Saint-Jean.

–foto’s Alexander Dumarey-

* Het huis in de Jacob van Maerlantstraat in Damme met zijn hoge puntgevel en bordestrap heeft in al die tijd luttele wijzigingen ondergaan.

* In de zestiende eeuw kreeg Huis Sint-Jan aan de rechterzijde een buurhuis met een bijna even hoge puntgevel.    

(met dank aan vrtNWS en fotograaf Alexander Dumarey)

kafka en Morisson

Franz Kafka (Praag, 3 juli 1883 – Kierling, 3 juni 1924) was een Duitstalige schrijver die wordt gezien als een van de belangrijkste auteurs van de twintigste eeuw. Zijn werk kreeg vooral na zijn dood een grote invloed op de westerse literatuur.

* Kafka zag het schrijven als een diepe innerlijke noodzaak, al was het voor hem ‘een vreselijke bezigheid’, die ‘een volledige opening van lichaam en ziel’ inhield. Hij sprak van ‘de bevroren zee in ons’; een boek moest zijn als ‘de bijl’ waarmee die zee moest worden ‘opengehakt’.

* Schrijven diende men volgens Kafka te doen alsof men zich bevindt in een donkere tunnel, nog zonder te weten hoe de personages zich verder zullen ontwikkelen. In Duitsland werd Kafka’s werk in 1933 door de nationaal-socialisten verboden.

 

James Douglas (Jim) Morrison (Melbourne (Florida), 8 december 1943 – Parijs, 3 juli 1971) was een Amerikaans zanger, dichter en tekstschrijver. Hij was de zanger van  The Doors en schreef verschillende dichtbundels.

* Morrison was voor veel jongeren van 50 jaar geleden een idool. Hij leefde zeer intens en gebruikte verschillende en vele soorten verslavende genotsmiddelen. Zijn enorm drankgebruik was exemplarisch.

* Jim was gefascineerd door literatuur, las enorm veel en was fanatiek bezig met het maken van poëzie. Zijn muziek toont invloeden van jazz en blues en zijn teksten waren vaak zeer filosofisch en dichterlijk van aard. Van Morrison is een aantal dichtbundels uitgegeven, zoals “The Lords & The New Creatures”, “Wilderness” en “The American Night”

* Jim overleed op zijn 27ste in Parijs, in omstandigheden die nooit helemaal opgehelderd zijn. Waarschijnlijk als gevolg van een overdosis drugs en interne lichamelijke kwalen.(waarmee hij ook behoort bij ‘Club 27’ – artiesten die op hun 27ste overleden) Als officiële doodsoorzaak heeft de overlijdensakte een hartaanval genoteerd. Zijn graf op Père -Lachaise trekt nog steeds veel bezoekers.

* Een uitspraak van hem ? “Ik zie mezelf als een intelligente , gevoelige mens met de ziel van een clown ,wat mij altijd dwingt om het te verknallen op de belangrijkste momenten.”   (weer met dank aan Wikipedia)

Nederlandse slavenhandel …

Vandaag 1 juli vindt in Nederland het jaarlijks Keti-Koti feest plaats. Er wordt gevierd en herdacht dat Nederland op 1 juli 1863 ‘de slavernij’ afschafte.

De naam komt uit het Surinaams en betekent ‘ketenen gebroken’. In Suriname heet deze dag officieel ‘Dag der Vrijheden’, maar wordt informeel ‘kettingsnijden’ genoemd. Sinds 2002 wordt Keti-Koti ook in Nederland gevierd.

*** Vandaag 1 juli, de dag van het Keti-Koti feest , dragen de vrouwen gekleurde kleren en er wordt tot diep in de nacht gefeest.

Nederlandse slavenhandel

* Vanaf 1635 besloot de WIC (West Indische Compagnie) ook deel te nemen aan de slavenhandel, waarin o.a. de Engelsen en Spanjaarden al actief in waren.

* Schepen voeren vanaf Europa naar Afrika, kochten daar slaven en voeren door naar Amerika, waar ze de ongelukkigen met grote winst verkochten. Het welbekende ‘driehoeksmodel’.

*** Voor de WIC was Suriname – met zijn opkomende plantages waar geen arbeidskrachten voor te vinden waren – een ideale afzetmarkt.

* Aanvankelijk ging het om kleine aantallen slaven, maar in de loop van de 17e en 18e eeuw verschenen er meer plantages, waardoor het totaal aantal slaven in Suriname groeide tot boven de 50.000.

* De grote hoeveelheden slaven waren moeilijk in bedwang te houden. Vele slaven vluchtten het ‘ondoordringbare’ oerwoud in en stichtten daar kleine gemeenschappen. Regelmatig voerden deze marrons (of bosnegers) aanvallen uit op de plantages, waar ze grote paniek zaaiden.

*** In totaal zijn er tussen 1500 en 1850 rond de tien miljoen slaven uit Afrika weggevoerd door verschillende Europese landen.

** De Republiek was verantwoordelijk voor zo’n 5% van dit enorme aantal. Uit onderzoek dat in 2019 werd gepubliceerd bleek dat in de achttiende eeuw zo’n 5% van de economie van de Republiek gebaseerd was op slavenhandel.

Afschaffing Nederlandse slavenhandel

* Aan het begin van de 18e eeuw ontstonden er in Groot-Brittannië bewegingen die zich tegen de slavernij en slavenhandel verzetten. De abolitionisten slaagden erin de slavenhandel in 1806 af te schaffen, maar de slavernij ging nog lang door. Engeland schafte de slavernij in 1834 af, Nederland pas in 1863.

Vrijheid ? … onder voorwaarden

* De afschaffing van slavernij liep in Nederland niet van een leien dakje. Veel slavenhandelaren vreesden een faillissement  en kregen daarom van de staat 300 gulden per slaaf uitgekeerd. Dit geld kwam uit de bezittingen die Nederland had in Nederlands-Indië.

Daarnaast moesten de slaven nog 10 jaar verplicht werken op de plantages tegen hongerlonen.

In 1963 werd  in Paramaribo een standbeeld van 100 jaar Keti-Koti onthuld. Het standbeeld werd het populairste beeld van Paramaribo en is een afbeelding van Kwakoe.

* Kwakoe betekent woensdag in het Surinaams en verwijst naar woensdag 1 juli 1863. Veel Surinamers die op een woensdag geboren zijn dragen deze naam als verwijzing naar de afschaffing van de slavernij.

* Sinds 1975 wordt in Amsterdam het jaarlijkse Kwakoe Zomer Festival georganiseerd. Dit festival trekt voornamelijk Surinaamse, Antilliaanse en Afrikaanse bezoekers.

* Dit festival houdt direct verband met Keti-Koti. In 2008 werd de organisatie van het festival echter failliet verklaard. Daarna werd een doorstart gemaakt als  Kwakoe Summer Festival.

foto – Het Nationaal Monument Slavernijverleden in het Amsterdamse Oosterpark. Arthena [CC BY-SA 4.0] via Wikimedia Commons

Keti-Koti

 * Keti-Koti wordt sinds 2002 ook in de grote steden van Nederland gevierd, vanaf 2009 ook in Noord-Nederland. Er vinden optochten plaats in Surinaamse klederdracht en er zijn kraampjes met Surinaams eten.

** Op 30 juni vinden er herdenkingen plaats bij monumenten die naar het slavernijverleden verwijzen.

Nationale feestdag?

Nadat in 2021 Juneteenth in de VS een nationale feestdag werd, spraken veel mensen in Nederland de hoop uit dat het Nederlandse Keti-Koti snel zou volgen.

* Een petitie van radiozender FunX die opriep om van Keti-Koti een nationale feestdag te maken, werd tienduizenden keren ondertekend. Maaaarrrr … tegelijk bleek dat veel werkgevers en werknemers niet zitten te wachten op nóg een dag vrij. Niet dus.

– met dank aan … *Geschiedenis Magazine partner van IsGeschiedenis*

The white cliffs of dover

Zowat iedereen met een beetje besef van WO II kent het , ‘The white cliffs of Dover’ , gezongen door Vera Lynn.

Lynn was het mooie beeld van deze vuile oorlog. Vera Lynn bleef en blijft wellicht ook nog een tijdje wereldberoemd met haar anti- oorlogsongs die niet alleen de soldaten, maar ook de burgers moed gaven in deze donkere jaren van de moderne geschiedenis.

Vera Lynn overleed in 2020 jaar in de gezegende leeftijd van 103 jaar. The white cliffs of Dover doen daar nog wat jaartjes bovenop … Lees maar.

IJzeren Gordijn doorgeknipt

Op 27 juni 1989 , vandaag 33 jaar geleden – maar wellicht nog vrij fris in het geheugen van vele lezers – knipten de ministers van Buitenlandse Zaken van Hongarije en Oostenrijk het IJzeren Gordijn door.

* Deze gebeurtenis was vooral symbolisch, want op 2 mei van datzelfde jaar waren de eerste grensversperringen al ontmanteld.

* Het IJzeren Gordijn was een scheidingslijn tussen het communistische Oostblok en het kapitalistische Westen.

* De grens ontstond kort na de Tweede Wereldoorlog , en was een uitbreiding van de opdeling van Berlijn in een Oost – en een Westblok , en werd hét symbool van de Koude Oorlog die daar op volgde. In Hongarije kwam de eerste scheur in de grens.

Stukje van het IJzeren Gordijn

* Hongarije was in de jaren ’80 van vorige eeuw de meest liberale staat van het Warschaupact, een militair bondgenootschap van communistische landen in Oost-Europa.

* In 1988 werd er al openlijk gesproken over een terugkeer van een meerpartijenstelstel en werden enkele oude politieke partijen opnieuw opgericht.

* Een jaar later werden de geëxecuteerde leiders van de opstand van 1956, onder wie premier Imre Nagy en militair leider Pál Maléter, openlijk in ere hersteld.

* De herbegrafenis van deze leiders op 16 juni werd door vele Hongaren bijgewoond en liep uit op een vernedering van de communistische partij.

* De zaak kwam in een stroomversnelling. Begin juli 1989 overleed de voormalige Hongaarse leider János Kádár en nog diezelfde maand bracht George Bush als eerste Amerikaanse president een bezoek aan Hongarije.

* Onder Kádár waren er al enkele kleine hervormingen doorgevoerd. Het land ging zich politiek gezien steeds meer richten op het Westen.

* Op 2 mei 1989 werden de eerste grensversperringen ontmanteld en op 27 juni 1989 knipten de ministers van Buitenlandse Zaken van Hongarije en Oostenrijk het IJzeren Gordijn door.

* Dit was niet alleen een historisch moment voor Hongarije, maar voor heel Europa. Vanaf dat moment probeerden DDR-burgers die op vakantie gingen naar Hongarije bijvoorbeeld massaal naar West-Duitsland te reizen.

* De dreigende leegloop van Oost-Duitsland zorgde ervoor dat de DDR-leiders later dat jaar (9 november ’89) besloten de Berlijnse Muur te openen.

** In ‘Historiek’ meer artikelen over de Koude Oorlog

Pestdokters en vogelmaskers

Dokters ten tijde van de pestepidemieën droegen vaak vogelmaskers. Sommige mensen krijgen er nog altijd een huiveringwekkend gevoel van. Het verhaal achter deze maskers ? Lees maar.

* De vogelmaskers worden vaak geassocieerd met de uitbraak van de Zwarte Dood in de 14e eeuw. Pech,want pestmaskers bestonden toen nog niet. Het masker komt uit de 17e eeuw.

* De Zwarte Dood uit de middeleeuwen was niet de laatste, wel één van de vele pestepidemies die de wereldbevolking geteisterd heeft. Eeuwenlang kwam de ziekte regelmatig terug.

* Het feit dat de ziekte extreem dodelijk was, maakte de angst voor besmetting enorm. De dokters wilden daarom de beste kleding die hen van top tot teen tegen de ziekte kon beschermen.

* De uitvinding van het vogelmasker wordt meestal toegeschreven aan de Franse dokter Charles de Lorme. Aan het begin van de 17e eeuw was die vaste dokter van enkele Europese adellijke families (o.a.de Medici in Italië).

* Het masker werd ontwikkeld om zich te wapenen tegen‘miasma’. Miasma was voor de middeleeuwer giftige lucht die niet alleen ziektes als de pest kon veroorzaken, maar ook de gemoedstoestand van mensen kon aantasten.

* In het vogelmasker van de snaveldokters konden parfumachtige kruiden worden gestopt om het miasma tegen te gaan. Soms wel 55 .

* Het gehele lichaam moest trouwens bedekt blijven. Daarom droegen de dokters vaak lange gewaden, brillen, hoeden en dichte schoenen. Ook hadden ze altijd een stok bij zich om zieke patiënten op afstand te houden tijdens het onderzoek.

* De outfits werden vooral op het vasteland gemaakt. Italië was een voorbeeld. In Venetië is de ‘pestdokter’ een veelgebruikte figuur bij carnavalstoeten. In Engeland helemaal niet.

* De beroemde vogelmaskers spreken tegenwoordig nog steeds tot de verbeelding. In veel gevallen roepen ze bij mensen huiveringwekkende gevoelens op, omdat het masker geassocieerd wordt met dè vreselijke ziekte.

* In Italië wordt het masker ook als vorm van entertainment gebruikt. In Venetië is de ‘pestdokter’ een veelgebruikte outfit tijdens de jaarlijkse carnavalsoptochten. De vogelmaskers vinden dan gretig aftrek.

(gelezen in en bewerkt uit ‘IsGeschiedenis’ – gratis prent)

KOGEL EN PLUIM EVEN SNEL

Galileo Galilei stelde vast dat ieder voorwerp met dezelfde snelheid en dezelfde versnelling naar beneden valt.

** Hij beweerde dat een kanonskogel en een pluim, wanneer men ze op hetzelfde moment en van dezelfde hoogte laat vallen, gelijktijdig de grond zullen raken, tenminste  wanneer dit in een luchtledige ruimte gebeurt (het is alleen de weerstand van de lucht die de pluim vertraagt).

* Hij kon deze bewering echter niet aantonen. Nu, 4 eeuwen later en met de huidige technische mogelijkheden, is het niet zo moeilijk om zijn bewering te demonstreren.

* Zie filmpje … (met dank aan Fons Lauwers in … Oudentoren)

 Paus Leo IX

** Paus Leo IX , geboren op 21 juni 1002 onder de naam ‘Bruno van Egisheim en Dagsburg’ staat bekend als een hervormingsgezinde paus. Hij probeerde de Kerk om te vormen tot een machtig instituut.

* Hij voerde het celibaat opnieuw in en probeerde eigenhandig de Noormannen te verdrijven uit Italië. De Kerk had in die tijd ook een eigen leger.

* In 1054 ging hij echter te ver met zijn machtsambities en veroorzaakte het Grote Schisma binnen de christelijke gemeenschap. Bruno weigerde nl. de prestigieuze positie  te accepteren zonder gekozen te zijn door de clerus en het volk van Rome.

* Pas op 12 februari 1049, hij was toen 46, arriveerde hij in het Vaticaan en nam hij de naam ‘Paus Leo IX’ aan. Leo werd bekend als een hervormingsgezinde paus, die van de kerk een machtig instituut wilde maken.

* Zo vormde hij het college van kardinalen om tot een krachtig bestuursapparaat en organiseerde hij door heel Europa verscheidene concilies en synodes om de eenheid van het geloof te bevorderen.

** Tevens probeerde hij Italië met geweld te bevrijden van de Noormannen, maar in 1053 werd het Pauselijke leger verslagen bij de ‘slag om Civitate’ en werd Leo zelfs enige tijd gevangen gezet.

* Het dieptepunt van zijn pausschap zou Leo IX echter pas een jaar later bereiken. In 1054 stuurde hij namelijk een brief naar Michael Caerularius, de patriarch van Constantinopel, waarin hij benadrukte dat de paus het enige centrale gezag binnen de kerk was.

* Hij deed dit onder meer met een verwijzing naar de ‘Donatio Constantini’, een document waarvan later bleek dat het een vervalsing was.

* De patriarch wees de theorie van de pauselijke superioriteit echter af, met als gevolg een breuk binnen de christelijke Kerk die later bekend werd als het ‘Grote Schisma’. Paus Leo IX overleed nog datzelfde jaar, op 18 april 1054, even voor zijn 52ste verjaardag.

Waar het mis ging …

* In 381 bepaalde de Synode van Constantinopel over het leerstuk van de goddelijke drie-eenheid, dat ‘de Geest alleen voortkomt uit de Vader’.

* Maar vanaf de zesde eeuw begonnen gemeenten in het voormalige West-Romeinse Rijk (dat in 476 ten onder ging) het zogeheten filoque: de Heilige Geest zou voortkomen uit God de Vader én God de Zoon.

* In de elfde eeuw verhief de Rooms-Katholieke Kerk het filioque tot officiële leer, tot groot ongenoegen van de kerken in Byzantium (het Oost-Romeinse Rijk, dat tot 1453 heeft bestaan).

* Andere meningsverschillen waren zendelingen uit het Westen, die in Byzantium actief waren. Verder hadden in het zuiden van Italië geestelijken van Griekse en Latijnse komaf onderlinge conflicten.

* Geestelijke leiders in Constantinopel erkenden Rome vaak niet als gezaghebbend centrum van de kerk. De paus, zo vonden zij, was geen kerkelijke oppergod. In 1054 ging het helemaal mis. Voor de Kerk en … voor de paus. Hij moest nog 52 worden toen hij … overleed.

1 … 19 20 21 22 23 … 30