Categorie: GESCHIEDENIS

Elisabeth van België (1876-1965)

De Belgische koningin Elisabeth was de echtgenote van koning Albert I. Tijdens de Eerste Wereldoorlog speelde zij een vreemde dubbelrol, doordat België in oorlog kwam met haar geboorteland Duitsland. Zij ondernam ook enige vredesinitiatieven.

Elisabeth ontmoette Albert van België bij de begrafenis van haar tante Sophie in Beieren. De jongere zus van keizerin Sisi was tijdens een brand in de de Bazar de la Charité op 4 mei 1897 om het leven gekomen.

Elisabeth trad op 2 oktober 1900 in het huwelijk met prins Albert, de latere koning Albert I van België. Het echtpaar kreeg drie kinderen: Leopold (1901-1983), Karel (1903-1983) en Marie-José (1906-2001).

Eerste Wereldoorlog

Elisabeth bleef contact houden met haar familie in Duitsland in de Eerste Wereldoorlog en men zegt dat zij militaire kaarten van haar man aan haar familie in Duitsland heeft verstrekt.

Elisabeth werd tijdens deze oorlog verschillende keren gefotografeerd als verpleegster. Deze plaatjes dienden om het moraal van de Belgen te versterken. Zij heeft echter nooit echt taken als verpleegster uitgevoerd.

Na WO i werd Elisabeth populair bij de Belgische bevolking door haar werk voor het Rode Kruis en andere initiatieven voor oorlogsveteranen.

Tweede Wereldoorlog

Tijdens WO II bleef het Belgische koningshuis in België. Hierdoor ontstonden lastige situaties, waarbij steeds geschipperd moest worden tussen eigen- en landsbelang. Elisabeth schijnt in deze jaren betrokken te zijn geweest bij de redding van Joden. Publiekelijk liet ze zich echter niet uit over de daden van Duitse bezetter. Dit mogelijk om haar zoon Leopold III niet in problemen te brengen.

Buitenlandse reizen

In de jaren vijftig maakte Elisabeth enkele reizen naar landen waarmee de betrekkingen tot het nulpunt waren gedaald. Zo bezocht zij in 1955 Polen, in 1958 de Sovjet-Unie en in 1961 China.

Deze reizen werden door andere NAVO-landen en vooral door de Verenigde Staten, niet op prijs gesteld, mede omdat ze op 1 mei 1958 op het Rode Plein in Moskou op de officiële tribune werd gesignaleerd. Hierdoor werd ze tijdens de Koude Oorlog ook wel de Rode Koningin genoemd.

Koningin Elisabethwedstrijd

*** Haar naam zal voor altijd verbonden blijven aan de Koningin Elisabethwedstrijd. Elisabeth speelde zelf viool. Zij stichtte in 1937 ter herinnering aan haar leraar Eugène Ysaye (1858-1931) het Internationale Concours Eugène Ysaye. Dit muziekconcours werd vanaf 1951 naar haarzelf vernoemd.

*** De Koningin Elisabethwedstrijd wordt ook in onze tijd nog georganiseerd. Op dit concours nemen jaarlijks jonge musici en zangers deel in een wedstrijd, die afwisselend voor piano, viool en zang wordt georganiseerd.

Elisabeth overleed op 23 november 1965 op 89-jarige leeftijd in Laken aan een hartaanval.   (Bewerkte tekst van Ruud van Capelleveen uit AbsoluteFigures.nl)

Rusland en het communisme

Propagandaposter met Lenin als boegbeeld van het communisme
         Propagandaposter met Lenin als boegbeeld van het communisme
Communistisch Rusland (1917-1940)
Longread
Auteur:  /

* In 1917 maakt een revolutie in Rusland een eind aan het eeuwenoude tsaristisch bewind waarna de communisten onder leiding van Lenin de macht grijpen.

* Zij zetten in op economische groei door industrialisering en collectivisering van de landbouw. De Sovjet-Unie ontstaat waarin geweld jegens burgers niet geschuwd wordt.

* Onder Stalin ontaardt dit in zuiveringen van ongekende omvang en wreedheid.

*** Lees er veel, en veel meer over onder volgende titels en bedank Willem Peeters en Wikipedia voor zoveel geschiedeniskunde op je blote knieën …

Sharpeville-bloedbad (1960)

Op 21 maart 1960 wordt in het township Sharpeville door ongeveer twintigduizend zwarte Zuid-Afrikanen vreedzaam, want ongewapend gedemonstreerd tegen maatregelen die hen belemmerden in hun bewegingsvrijheid. Vooral ook uit onvrede met de pas ingevoerde pasjeswetten.

* De politie opent het vuur op de ongewapende anti-apartheidsdemonstranten. Er komen 69 mensen om en ongeveer 180 raken gewond. (foto)

* Het bloedbad heeft grote gevolgen. Het politieoptreden komt Zuid-Afrika op felle buitenlandse kritiek te staan.

* Ook in Zuid-Afrika zelf zijn de gevolgen aanzienlijk. Na het bloedbad worden zowel het African National Congress (ANC) als het Panafrikaans Congres (PAC) verboden.

* Dit zorgt er alleen maar voor dat een aantal leiders van het ANC begint te twijfelen aan de haalbaarheid van geweldloos verzet. Het ANC gaat ondergronds en wordt gewelddadiger.

 

ANC werd 110 in 2022

* Het ANC werd in 1912 gesticht tijdens een meeting van zwarte activisten en intellectuelen in een kerk in Bloemfontein. De beweging verzette zich tegen het blanke minderheidsbewind, werd in 1960 buiten de wet gesteld en lanceerde een jaar later de gewapende strijd.

* Na de arrestatie van Mandela en andere leiders, vertrokken anderen in ballingschap vanwaar ze lobbyden voor internationale sancties die het apartheidsregime mee op de knieën dwongen.

* Daarbij werd voorbijgegaan aan de rol van anderen in gebeurtenissen zoals de massamoord in Sharpeville of de opstanden van de studenten in Soweto.

* Er werd ook gezwegen over de betekenis van de kerken, de vakbonden en persoonlijkheden als Steve Biko, de stichter van de Black Consciousness Beweging die in 1977 overleed na gefolterd te zijn door politiemannen.

* ‘Het probleem is dat de ANC‘ers ervan uitgaan dat de vrijheid die we vandaag kennen, volledig aan hen te danken is. ‘Er was nochtans een periode waarin de religieuze leiders de strijd aanvoerden. Het ANC moet weten dat het ons niet kan weggommen.’

* In 1966 riepen de Verenigde Naties 21 maart uit tot internationale antiracismedag.

EVEN PAASREKENEN …

Vandaag 20 maart om 16u33 zijn we aan de start van de lente toe. Het hoogfeest van Pasen wordt pas op 17 april gevierd. De twee astronomische elementen waarop de tellingen van toepassing zijn, het begin van de lente en de volle maan -want daar draait het om- kunnen alleen met de ‘moderne astronomische storingstheorie’ zeer precies bepaald worden.

* De beweging van de aarde en de maan zijn immers onderhevig aan storingen van de andere planeten. Deze kleine afwijkingen hebben evenwel een merkbare invloed.

* Vergeet bovendien niet dat de banen ellipsvormig zijn en dat de maanbaan een helling vertoont t.o.v. het baanvlak van de aarde om de zon. Kun je nog een beetje volgen?

* Het spreekt vanzelf dat de kerkvaders en hun astronomen-rekenaars deze finesses niet konden voorzien met de middelen waarover ze toen beschikten. Bovendien wilde men ook een zekere regelmaat in de paasdata brengen om de voorspellingen enigszins doenbaar te maken.

* Zo ontstond de regel van het kerkelijke Pasen (het ecclesiastische Pasen). Hierin begint de lente altijd op 21 maart en wordt de volle maan berekend aan de hand van een regel die zegt dat de maanfasen zich om de 19 jaar perfect herhalen wat betreft de data in de loop van het jaar.

° De Griek Metoon had dit in de 5de eeuw voor Christus al ontdekt. Daarom wordt die periode de Metonische cyclus genoemd. Op een paar uur na – die wel accumuleren in de loop van de eeuwen – klopt deze regel ook.

° Zo kan men formules en/of tabellen voor de paasdata opstellen. Pasen kan dus niet vroeger vallen dan 22 maart en niet later dan 25 april.

° In het laatste geval is er een volle maan op 20 maart zodat de eerste volle maan van de lente pas op 18 april valt en, wanneer dit een zondag is, wordt Pasen pas op 25 april gevierd. Dit was het geval in (mijn geboortejaar) 1943 en komt terug in … 2 038.

* Een vroege Pasen op 22 maart was er bijvoorbeeld in 1818, maar komt pas weer in       2 285. In 2008 viel Pasen op de, op 1 dag na, vroegst mogelijke dag: 23 maart. Dat was ook het geval in 1913 en komt pas weer terug in 2 160. Maak u dus geen zorgen.

* Gemiddeld valt Pasen in de Gregoriaanse kalender 1 keer om de 105 jaar op 23 maart. 22 maart komt maar om de 207 jaar voor. De data tussen 28 maart en 21 april komen alle, gemiddeld, om de 30 jaar aan bod. De meest voorkomende paasdatum is 19 april. Die komt gemiddeld om de 26 jaar voor.  Tismaardatjetweet …

 

NOG EVEN MEMOREREN …

Op het ogenblik dat de zon in de loop van maart loodrecht invalt op de evenaar, begint bij ons de astronomische lente. In 2022 is dat op vandaag 20 maart om 16.33 uur. Zie ook hier.

* De astronomische zomer begint op 21 juni 2022 om 11.14 uur. De noordpool krijgt de hele dag lang zonlicht. In het noordelijk halfrond genieten we van lange dagen en korte nachten.

* De astronomische herfst begint op 23 september 2022 om 03.04 uur. Dag en nacht duren even lang. Zie ook hier.

* De astronomische winter begint op 21 december 2022 om 22.48 uur. De zuidpool baadt de hele dag lang in de zon. Op de noordpool is het continu nacht. In het noordelijk halfrond zijn de dagen kort en de nachten lang. Op het zuidelijk halfrond is het net andersom.

* Meer informatie over de astronomische seizoenen vind je hier en hier.

** De astronomische seizoenen beginnen dus niet altijd mooi op een 21-ste. Meer zelfs, de astronomische herfst is in onze tijdrekening nog nooit begonnen op 21 september!

Golda Meïr premier

Golda Meïr premier van Israël (1969)

17 maart 1969 wordt Golda Meïr minister-president van Israël. Meïr werd geboren in Kiev en is op jonge leeftijd samen met haar ouders naar de VS vertrokken.

Ze sluit zich aan bij de socialistisch-zionistische partij

* In 1921 emigreert ze naar Palestina. Enkele jaren na WO II neemt ze haar naam Golda Meïr aan. Meïr betekent zoveel als ‘helder schijnen’.

* Voordat ze premier wordt , is ze lid van de Knesset (het Israëlische parlement) en minister van Arbeid en Buitenlandse Zaken.

* Als premier steunt ze in de periode 1969-1974 de Joodse immigratie naar de nieuwe staat Israël.

* In 1973 breekt de Jom Kipoeroorlog uit. Aanvankelijk lijdt Israël zware verliezen, maar uiteindelijk komt het land toch als winnaar uit de strijd.

Deze oorlog zorgt in 1974 uiteindelijk voor het aftreden van de premier. Volgens critici was de regering van Meïr onvoldoende voorbereid op de oorlog.

(met dank aan Historiek)

 

Verder op 17 maart:

  • Marcus Aurelius 180 – Keizer Marcus Aurelius overlijdt in Vindobona (huidige Wenen) ten gevolge van pest die in die dagen en jaren voor een ware pandemie zorgt. Hij wordt opgevolgd door zijn zoon Commodus die als een tiran regeert over het Romeinse Rijk
  • 1861 –Italië wordt een koninkrijk
  • 1942 – In het vernietigingskamp Bełżec worden de eerste joden systematisch vergast.
  • (met dank aan Wikipedia)

ijzertoren een en twee

 

In de nacht van 15 op 16 maart 1946 wordt de IJzertoren in Diksmuide door onbekenden opgeblazen. Enkele jaren later herrijst vlakbij de ruïne een nieuwe, vierentachtig meter hoge vredestoren.   (foto vooraan de Pax(vrede)spoort – midden resten van de oude, opgeblazen toren en helemaal achteraan de nieuwe toren)

* De eerste IJzertoren met crypte werd in 1930 opgericht als herdenkingsmonument voor de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. De jaarlijkse IJzerbedevaart heeft een rijke, maar ook woelige geschiedenis.

* De eerste IJzertoren werd dus opblazen. Maar hoe dan ook, hij werd vervangen door een nieuwe.

* Het door Robert Van Averbeke ontworpen monument was in 1965 klaar en heeft tweeëntwintig verdiepingen. In de toren is het museum over Oorlog, Vrede en Vlaamse ontvoogding gevestigd. Een lift helpt je om de IJzervlakte te overschouwen.

* De nieuwe toren stond symbool voor het zinloze van oorlogen en voor de vredesbeweging maar ook voor meer politieke zelfstandigheid van Vlaanderen. De kolossale letters staan voor Alles Voor Vlaanderen Vlaanderen Voor Kristus … (K voor C)

* Tot ontzetting van de argeloze bezoeker met eerlijke bedoelingen, kwam de bedevaart in de jaren ’80 in een slechte reuk te staan, omdat op de vooravond neonazi’s uit heel Europa verzamelden in Diksmuide.

 

 

* In 1996 kwam het – ook letterlijk – tot een botsing tussen de organisatie van de IJzerbedevaart en vertegenwoordigers van het Vlaams Blok. Met het trommelkorps van het Vlaams Nationaal Jeugdverbond voorop werd het podium bestormd. Er werden rake klappen uitgedeeld.

* Het Vlaams Blok scheurde zich af van de IJzerbedevaart en organiseerde een IJzerwake in het gehucht Steenstraete bij Langemark-Poelkapelle waar in 1915 de eerste Duitse gasaanval plaatsvond.

* IJzerbedevaart versus IJzerwake onder de slogan NOOIT MEER OORLOG. Een twistpunt…

(met dank aan dreamstime)

 

Nog op 16 maart

AMOCO CADIZ

Voor de dagactualiteit van 16 maart trekken we vandaag naar Frankrijk voor de grootste olieramp van de 20ste eeuw.

399px-Amoco_Cadiz_1_edit1* De Amoco Cadiz was een mammoettanker die op 16 maart 1978 aan de grond liep in het noordwestelijkste puntje van Bretagne (Frankrijk). De tanker was eigendom van het Amerikaanse Amoco.

* Het schip was op weg van de Perzische Golf naar Le Havre, toen het in zwaar weer terechtkwam. Een klein probleem in de stuurinrichting maakte het schip onbestuurbaar, waarna het in de richting van de Franse kust dreef en aan de grond liep.

* Als gevolg hiervan brak het schip, en stroomde er 200.000 ton ruwe olie in zee, waarbij het Kanaal ernstig werd vervuild en het Bretonse strand grote schade opliep over een lengte van ruim 300 kilometer.

* Het 20 ton zware anker van de Amoco Cadiz ligt nu als monument bij de haven van Portsall. De ramp werd een van de grootste milieurampen in de geschiedenis. Het opruimen van de olie duurde meer dan een jaar.

(met dank aan Wikipedia – rood voor meer)

MOORD LIVE VOOR TV-CAMERA’S

Op 14 maart 1964 werd Jack Ruby veroordeeld voor de moord op Lee Harvey Oswald, de vermoedelijke moordenaar van president John F. Kennedy. Dat Ruby schuldig werd bevonden was niet zo’n verrassing. Hij pleegde de moord voor draaiende camera’s.

* Nadat president John F. Kennedy op 22 november 1963 werd vermoord, hield de politie Lee Harvey Oswald aan. Deze Amerikaan werd ervan verdacht de president te hebben neergeschoten. Volgens sommige getuigen was Jack Ruby, eigenaar van een discotheek in Dallas, na die arrestatie geregeld te zien in het hoofdbureau van de politie in Dallas.

* Twee dagen na de arrestatie van Lee Harvey Oswald kwam Jack Ruby wereldwijd in het nieuws. Toen agenten Oswald vanuit het hoofdkwartier van de politie over wilden brengen naar een lokale gevangenis, drong Ruby door een menigte van verslaggevers en journalisten en schoot hij Oswald neer met een Colt Cobra revolver van het .38 speciaal kaliber. Oswald werd in zijn maag getroffen en overleed nog dezelfde dag aan zijn verwonding.

* De moord voltrok zich voor de draaiende camera’s van de Amerikaanse televisie.

WAT OP 13 MAART ?

Bladerend door Wikipedia vonden we een aantal gebeurtenissen die het lezen waard zijn. Als je de rode woorden indrukt, verschijnen een heleboel leeswaardigheden.

2012 – In een tunnel op de A9 in het Zwitserse Sierre verongelukt een Belgische bus met schoolkinderen die op de terugweg waren van sneeuwklassen. Er vallen 24 gewonden en 28 doden, waarvan 22 kinderen.

1567 – Slag bij Oosterweel: De Spanjaarden verslaan een geuzenleger nabij Antwerpen. Algemeen wordt vooral in Nederland aangenomen dat dit de start is van de 80-jarige oorlog die zou eindigen met de onafhankelijkheid van Nederland in 1648 (Munster)

1942 – Het dragen van een Jodenster wordt verplicht voor de joden in Nederland, België en Frankrijk.

2003 – Alle schepenen van Antwerpen en burgemeester Leona Detiège nemen ontslag nadat bleek dat meerdere schepenen met een VISA-kaart van de stad persoonlijke aankopen hadden gedaan.

Meer nog op …

https://nl.wikipedia.org/wiki/13_maart

De ‘Anschluss’

De ‘Anschluss ‘   (1938)

Stembiljet van de volksraadpleging van 10 april 1938.

In de nacht van 11 op 12 maart 1938 vallen Duitse troepen Hitlers geboorteland Oostenrijk binnen. De Duitsers ondervinden geen tegenstand. Oostenrijk wordt een provincie van het Duitse rijk en verliest daarmee zijn zelfstandigheid.

* Na deze Anschluss worden in het land meteen antisemitische maatregelen ingevoerd. Een maand na de annexatie wordt in Oostenrijk nog wel een volksstemming gehouden maar die is er vooral wegens propaganda-doeleinden.

* Maar liefst 99,75 procent van de Oostenrijkers zou vóór de inlijving gekozen hebben. Een vrije stemming was het alleszins niet. Stembiljetten moesten onder toeziend oog van ambtenaren ingevuld worden. Joden en ex-leden van linkse partijen mochten helemaal niet stemmen. Om alle misverstanden te voorkomen bij het inkleuren, was het veld Ja twee keer zo groot als het veld Nein.  (kijk hierboven)

* Een dag voor de Anschluss is nazileider Arthur Seyss-Inquart onder zware druk van Adolf Hitler benoemd tot de nieuwe bondskanselier van Oostenrijk. De Duitse troepen trekken vervolgens op uitnodiging van deze Seyss-Inquart het land binnen.

** Na de Anschluss gaat Oostenrijk tot 1942 door het leven als Ostmark.

** Lees ook: Adolf Hitler (1889-1945) – Führer van het Derde Rijk

   Verder op 12 maart …

  • Coca-ColaCoca-Cola

    515 v.Chr. – De herbouwde joodse tempel in Jeruzalem is klaar.

  • 1894 – Coca-Cola wordt voor het eerst in flessen verkocht.
  • 1969 – De Concorde maakt zijn eerste reguliere vlucht.
  • 1990 – De eerste troepen van de Sovjet-Unie verlaten Hongarije.
  • 1994 – Eerste vrouw tot priester gewijd in de Church of England.
  • 1994 – Introductie van de eerste draagbare e-reader

(met dank aan Historiek en Wikipedia)

 

1 … 28 29 30 31 32 33