Adrianus VI de Nederlandse paus

Op 1 december 1 521, bij ons in volle keizer Karel-periode, overleed in Rome paus Leo X. En moest een nieuwe paus gekozen worden. Dat duurde lang. De Nederlander Adriaan Florenszoon Boeyens  werd uiteindelijk op 9 januari 1 522 tot paus Adrianus VI gekozen.

* De toekomstige paus vertrok hierop naar Rome waar hij pas in mei 1 522 aankwam.

* Adriaan twijfelde lang of hij het pausschap wel  zou opnemen. Op 31 augustus 1 522 werd hij in Rome uiteindelijk tot paus gekroond.

* Adrianus VI, de eerste en enige Nederlandse (toen nog beheerd door keizer Karel V) paus uit de geschiedenis, beschouwde het stoppen van de Reformatie, de hervorming van de Kerk en de vereniging van de christelijke machten tegen aanvallen van de Turken in Hongarije en Rhodos als zijn belangrijkste taken.

* Als paus stond hij een sobere levenswijze voor en dat werd hem niet door iedereen in Rome in dank afgenomen.

.

* Ook met zijn pogingen om de curie – het pauselijke bestuursorgaan – te hervormen was lang niet iedereen blij. Januari 1 523 liet hij tijdens de Rijksdag van Neurenberg een voorstel tot hervorming voor de curie voorlezen dat zowel in Romeinse als Lutherse kring slecht werd ontvangen. Meteen ook het einde van zijn paus-schap.

.

Lees zeker ook: Paus Adrianus VI (1459-1523) – De Nederlandse “paus van één jaar.”

galileo Galileï

De Italiaanse natuur- en sterrenkundige Galileo Galileï stond aan de wieg van de moderne astronomie. Hij ontdekte onder meer de vier grote manen van Jupiter (die ook wel de Galileïsche manen worden genoemd), de schijngestalten van Venus en hij zag als eerste zonnevlekken.

 – een selectie uit – Wander Rooijackers – voor Historiek

* Galileï start in 1581 met een studie geneeskunde aan de faculteit van de Pisa-Universiteit maar stapt al snel over op wiskunde en, iets later, natuurkunde. Hij begint met het bestuderen van pendules nadat hij in de kathedraal van Pisa een hangende lamp heen en weer heeft zien slingeren.

* Galileo Galileï ontdekte dat de slingertijd niet wordt beïnvloed door het gewicht van de slinger, maar door de lengte van de draad waaraan de slinger is opgehangen. Hoe korter de draad, des te sneller de slingerbeweging.

* Dit fenomeen noemt men isochronisme (Grieks: isos = gelijk, chronos = tijd). Galileï’s tijdgenoot Christiaan Huygens zal dit principe gebruiken als verbetering van de slingerklok die hij in 1657 patenteert. De pendel waarmee Galileï het isochronisme ontdekte is vandaag de dag nog te zien in de kathedraal van Pisa.

* Kort daarna kan Galileï aan de slag bij de universiteit van Padua waar hij als hoogleraar tot 1610 wiskundige vestingbouw, meetkunde, mechanica en sterrenkunde doceert. De grootste en meest indrukwekkende ontdekkingen doet Galileï op het gebied van de astronomie.

* In 1609 hoort hij van de uitvinding van de telescoop door  de Middelburgse brillenmakers Zacharias Janssen en Hans Lipperhey. Galileï verbetert ‘de Hollandsche kijcker’ en maakt zijn eigen telescoop die niet drie maar twintig keer kan vergroten en richt deze naar de sterrenhemel.

* Galileï doet de ene ontdekking na de andere. Hij ziet kraters en bergen op de maan en op de zon ziet hij zwarte vlekken: zonnevlekken. Ontdekkingen die allebei in strijd zijn met Aristoteles’ leer die stelt dat de hemelobjecten volmaakt zijn. Als hij iets vreemds opmerkt aan weerszijden van Jupiter roept hij uit: “Ik heb Jupiter in drievoud gezien.”

* Pas in 1656 stelt Christiaan Huygens vast dat Galileï het ringenstelsel van de planeet moet hebben waargenomen. Ook komt de Pisa- astronoom erachter dat de Melkweg een verzameling sterren is en ontdekt hij de eerder genoemde Galileïsche manen van Jupiter en Venus’ schijngestalten.

* Door deze twee laatste constateringen weet Galileï nu zeker wat hij eerder al vermoedde: ook onze planeet (Aarde) draait om de zon en niet andersom. Dat vermoeden blijkt uit een brief uit 1597 aan de Duitse sterrenkundige Johannes Kepler, waarin hij schrijft: ‘De leer van Copernicus lijkt mij meer aannemelijk dan die van Aristoteles’.

* De leer van Copernicus is het heliocentrisme zoals beschreven in zijn manuscript De revolutionibus orbium coelestium (Over de omlopen van de hemellichamen) uit 1530. In de derde eeuw voor Christus was de Griekse astronoom Aristarchos van Samos al tot dezelfde conclusie gekomen.

* Het heliocentrische wereldbeeld staat lijnrecht tegenover het toen gangbare Aristotelische idee van het geocentrisme, dat ook werd beschreven door Plato en Ptolemaus: de aarde is het onbewogen middelpunt van het universum. Ook de almachtige Rooms-Katholieke kerk was het daar mee eens.

* Op 12 maart 1610 publiceert Galileï Sidereus Nuncius (Boodschapper van de Sterren), een boekje van zestig pagina’s waarin hij zijn bevindingen wereldkundig maakt. Het maakt hem beroemd in heel Europa en Cosimo II De Medici benoemt hem tot Filosoof en Wiskundige van de Groothertog van Toscane’.

* Ondanks alle roem die hem ten deel valt is de kerk ‘not amused’. In 1616 wordt  Galileï door de Inquisitie veroordeeld voor ketterij en geloofsdwaling. Hij wordt gedwongen afstand te doen van zijn ontdekkingen en hij mag het Copernicaanse model niet meer propageren.

* Op 12 maart 1610 publiceert hij Sidereus Nuncius (Boodschapper van de Sterren), een boekje van zestig pagina’s waarin hij zijn bevindingen wereldkundig maakt. Het maakt hem beroemd in heel Europa en Cosimo II De Medici benoemt hem tot ‘Filosoof en Wiskundige van de Groothertog van Toscane’.

* Ondanks alle roem die Galileï ten deel valt is de Kerk ‘not amused’. In 1616 wordt hij door de Inquisitie veroordeeld voor ketterij en geloof-dwaling. Galileï wordt gedwongen afstand te doen van zijn ontdekkingen en hij mag het Copernicaanse model niet meer propageren.

* Galileï zelf vindt zijn theorie niet strijdig met de leer van de kerk, die hij zelf ook aanhangt. Integendeel, het toont aan hoe ingenieus de schepping Gods in elkaar zit.

* Galileï lapt het verbod aan zijn laars als hij in 1632 in Florence zijn Dialogo publiceert, een boek waarin duidelijk het heliocentrische wereldbeeld in gespreksvorm wordt verdedigd.

* In oktober van dat jaar moet hij weer voor de kerkelijke rechtbank in Rome verschijnen. Deze veroordeelt Galileï tot levenslang huisarrest en dwingt hem zijn leer voorgoed af te zweren.

* Galileï, 69 jaar oud, schijnt bij het aanhoren van zijn vonnis te hebben uitgeroepen: ‘Eppur si muove’, en toch beweegt zij (de aarde om de zon).

* Galileï neemt zijn intrek in een Florentijns landhuis waar hij zijn belangrijkste boek schrijft: Discorsi e dimontrazioni matematiche intorno a due nuove scienze (Gesprekken en wiskundige bewijzen in twee nieuwe wetenschappen).

* In dit boek herschrijft hij de grondslagen van de mechanica. Het boek wordt naar Nederland gesmokkeld en in 1638 in Leiden uitgegeven door Louis Elzevier

* Op 8 januari 1642 sterft Galileï. De groothertog van Toscane Ferdinando II wil hem begraven op een ereplaats bij zijn vader en andere familieleden in de Basilica di Santa Croce in Florence.

* Paus Urbanus VIII en kardinaal Barberini laten hem echter begraven in een kleine ruimte naast de novicenkapel.

* In 1737 wordt hij herbegraven in het eervolle gedeelte van de kerk waar ook Niccolo Machiavelli en Leonardo da Vinci hun laatste rustplaats hebben.

* Pas in 1992 wordt de naam van Galileo Galileï gezuiverd wanneer paus Johannes Paulus II namens de kerk een excuus uitspreekt en de astronoom wordt erkend als een gelovig mens.

Aanslag op Charlie Hebdo

7 januari 2015 – De aanslag op Charlie Hebdo was een terroristische aanslag op 7 januari 2015 op het hoofdkantoor van het satirische weekblad Charlie Hebdo in de rue Nicolas-Appert in het 11e arrondissement van Parijs. De aanslag werd opgeëist door Al Qaida op het Arabisch Schiereiland.

* De aanslag werd omstreeks 11u30 gepleegd door twee broers, Saïd en Chérif Kouachi. Ze waren gemaskerd en uitgerust met kogelwerende vesten en kalasjnikovs.

* Bij de receptie waren twee mannen aanwezig, die onmiddellijk onder vuur werden genomen. Een van hen, een onderhoudsmedewerker, bezweek aan zijn verwondingen.

* Vervolgens gingen de aanvallers naar de tweede verdieping, waar op dat moment de wekelijkse redactievergadering aan de gang was, de enige gelegenheid waar alle redacteuren bijeen waren.

* De aanvallers beschoten daarop met snelvuur de aanwezigen in de vergaderzaal. Hierbij kwamen tien personen om het leven: acht journalisten, een bezoeker en een aanwezige politieagent, die daar was ter bescherming van hoofdredacteur Stéphane Charbonnier.

* Volgens Rey spraken de daders vloeiend Frans en beweerden ze van Al Qaida te zijn. Getuigen hoorden “Allahoe akbar(“God is de grootste”) roepen.[

* Na deze beschieting vluchtten de daders naar buiten en beschoten daar de inmiddels toegesnelde politie. Een agent per fiets werd neergeschoten. Toen hij weerloos op straat lag, beschoot een van de aanvallers hem van dichtbij en miste nog maar net zijn hoofd. De agent stierf ter plekke. Dit bracht het aantal dodelijke slachtoffers op twaalf.

** In totaal kwamen er bij vier incidenten in drie dagen 20 personen om het leven, onder wie drie gijzelnemers.

* Op 11 januari vond in de Franse hoofdstad de ‘Mars voor de republiek’ plaats, waaraan naar schatting van de politie twee miljoen mensen meededen.

* In totaal zouden volgens een Franse regeringsfunctionaris alleen in Frankrijk al ongeveer 3,7 miljoen mensen de straat op zijn gegaan. Het dagblad Le Monde noemde zelfs een aantal van meer dan 4 miljoen demonstranten.

* De dag ervoor gingen in Frankrijk reeds 700.000 mensen de straat op. De manifestatie van 11 januari 2015 werd door haar massaliteit de grootste uit de Franse geschiedenis.

– met dank aan Wikipedia – rood voor meer

‘Drie Koningen’ in Keulen

De relikwieën van de Drie Koningen zijn de vermeende stoffelijke resten van de Wijzen uit het Oosten. Sinds 1164 bevinden deze relikwieën zich in een reliekschrijn in de Dom van Keulen. Hoe ze hier terecht kwamen leest u hieronder. Nog meer op Wikipedia-rood.

.

.

*  Het was Helena, de moeder van de Romeinse keizer Constantijn, die omstreeks 325 tijdens een reis door Palestina meende de overblijfselen van de Drie Koningen te hebben gevonden, in de vorm van bot- en kledingresten. Deze relikwieën werden volgens de overlevering door keizer Constans I in 344 aan de stad Milaan geschonken.

*  Pas in 1158 wordt opnieuw melding gemaakt van de relikwieën. De Franse abt Robert van de abdij van Mont Saint-Michel noteerde in dat jaar dat in een kerkje nabij Milaan de lichamen van de Drie Koningen terug waren gevonden. Omdat de stad in deze periode belegerd werd door de Duitse keizer Frederik Barbarossa, werden de relikwieën binnen de stadsmuren van Milaan gebracht en in de klokkentoren van de kerk van San Giorgio al Palazzo bewaard.

*  Na de overwinningen van Frederik Barbarossa in Lombardije, werden de resten van de Drie Koningen in 1164 door de Keulse aartsbisschop Reinald van Dassel naar Keulen overgebracht. De zeer belangrijk geachte relieken werden door de opvolger van Reinald van Dassel, aartsbisschop Filips I van Heinsberg in een zeer rijk bewerkt, verguld koperen reliekschrijn geplaatst, vervaardigd door de beroemdste edelsmid uit de middeleeuwen, Nicolaas van Verdun.

*  Om dit grootste reliekschrijn ter wereld een waardig huis te bieden wordt gestart met de bouw van een nieuwe Keulse Dom. Keulen beleefde in de eeuwen erna een grote bloeitijd als pelgrimsoord.

*  In de eeuwen die volgden werd van Milanese zijde herhaaldelijk verzocht om teruggave van de drie koningen, maar tevergeefs. In 1903/04 werden wel enkele botfragmenten aan het aartsbisdom Milaan geschonken, die thans in de Sant’Eustorgiobasiliek worden bewaard.

*  In de jaren 1980 werden de vermeende kledingresten van de Drie Koningen onderworpen aan wetenschappelijk onderzoek. Volgens de uitkomsten van het onderzoek dateert het textiel van tussen de 2e en 3e eeuw na Christus.

*  Marco Polo vermeldde eind 13e eeuw dat hij de graven van de Drie Wijzen uit het Oosten in de Iraanse stad Saveh had gezien. (bron Wikipedia)

**  Druk op rood voor meer info

 

EN HET ALLERLAATSTE VAN ‘DE DRIE KONINGEN ‘…

* Enkel de evangelist Mattheus vertelt over magi uit het Oosten die het pasgeboren kind Jezus willen bezoeken. ‘Maar waar uit het Oosten kwamen de Wijzen precies vandaan’, vraagt Christof Bouweraerts zich in Kerk&Leven af.

.
* ‘Justinus de Martelaar verbindt hen met de koningin van Sheba’, zegt Verheyen van de K.U. Leuven. En nog: ‘Zo komt hij uit in Arabië, Ethiopië of Tweestromenland (Tigris en Eufraat). Clemens van Alexandrië (3de eeuw) zegt dat het Perzië moet zijn.
.
* ‘Hoe kwamen ‘de Wijzen’ aan hun aantal van drie?’ In de derde eeuw pas schrijft Origines dat er geen 12 waren, zoals de Syrische Kerk beweert, maar drie. In de zesde eeuw pas duiken hun namen op : Caspar (jong zonder baard) , Melchior (de oudere) en de donkere, later gitzwarte Balthasar.
.
In 1164 laat keizer Barbarossa de relieken van de magi overbrengen van Milaan naar Keulen, waar ze het mysterie binnentraden…

Driekoningen: 12 vragen & antwoorden

Vandaag vrijdag 6 januari is het Driekoningenfeest. In de grootste delen van Vlaanderen hét kinderfeest bij uitstek. Niet bij ons in de Zuiderkempen. Daar zwaait ‘nieuwejerkezoete’ nog steeds de plak.

* Hoe ze heetten en wat ze meebrachten, dat is bekend. Maar wat weten we nog meer over de drie koningen — eigenlijk wijzen — die op 6 januari gevierd worden? 12 vragen, 12 antwoorden.

  1. Wat zegt de Bijbel over de drie koningen?  Weinig. Alleen Mattheüs spreekt over ‘wijzen uit het oosten’ die een ster volgden op zoek naar ‘de pasgeboren koning der Joden’. Als geschenken hadden ze goud, wierook en mirre mee. Ze waren in die zin de eerste pelgrims, de eersten die ‘de weg van het geloof’ volgden, en de eersten die Jezus echt zagen (vandaar ook het Feest van de Openbaring, ook Epifanie genoemd).
  1. Waarom spreken we dan over drie koningen in plaats van wijzen? Vanaf de derde eeuw werden de ‘wijzen’ steeds vaker ‘koningen’, waarschijnlijk onder invloed van andere bijbelteksten zoals: De vorsten van Tarsis, het kustland, zij komen geschenken hem brengen, de koningen van Sjeba en Seba, zij dragen hun schatting hem aan: alle heersers brengen hem hulde, alle volken zijn hem onderhorig.
  1. Hoe weten we eigenlijk dat ze met drie waren? Dat wordt afgeleid van de drie geschenken: goud, wierook en mirre.
  1. Waarom precies die geschenken? Goud was het typische geschenk voor een koning. Wierook stond symbool voor de goddelijkheid. Mirre is een verwijzing naar de dood van Jezus: mirre was een kostbaar hars, met mirrezalf werden doden ingewreven.
  1. Waarom waren ze op zoek gegaan naar Jezus? Het verhaal gaat dat de Drie Wijzen wilden de nieuwe ‘koning der Joden’ zien en klopten aan bij koning Herodes met de vraag waar ze die konden vinden. Herodes, beducht voor zijn eigen positie, probeerde de wijzen voor zijn kar te spannen. Hij vroeg om hem in te lichten als ze het kind vonden, zogezegd om het kind daarna zelf eer te gaan betuigen. De Drie Wijzen werden door een goddelijke droom gewaarschuwd Herodes niets te laten weten. Toen Herodes dat merkte, liet hij alle pasgeboren kinderen in Bethlehem vermoorden (‘Dag van de Onschuldige Kinderen). Jozef, Maria en Jezus konden tijdig vluchten naar Egypte.
  1. Hoe kregen ze hun namen Caspar, Melchior en Balthasar? Onderzoekers menen dat monniken in de 7de of 8ste eeuw de drie wijzen hun namen gaven: Caspar, Melchior en Balthasar. Caspar werd als een Afrikaan van 20 getypeerd, Melchior als een Aziaat van 40 en Balthasar als een Europeaan van 60. Daarmee wilde men aantonen dat Gods zoon er voor alle culturen en leeftijden is.
  1. Wie is de vierde koning uit een Russische legende? Een Russische legende spreekt over een vierde wijze, Artaban of Coredan genaamd, die ook op weg was gegaan naar de pasgeboren Jezus. Zijn cadeau bestond uit drie edelstenen. Onderweg deelde hij die stenen één voor één uit: de eerste diende om een gewond kind te verzorgen, de tweede voor een weduwe die dreigde als slavin te worden verkocht. Met de derde steen kocht hij enkele mannen vrij die door soldaten gedood dreigden te worden. Door dit oponthoud raakte hij het spoor bijster en kreeg hij het kind Jezus nooit te zien. Volgens de legende zag hij Jezus wel toen die stervend aan het kruis hing.
  1. Wat gebeurde er later met de drie wijzen? Daarover bestaat weinig informatie. Volgens sommige legendes keerden ze terug naar het Oosten, naar het toenmalige Perzië, en stierven ze later als martelaar. Hun lichamen werden overgebracht naar Konstantinopel, later naar Milaan en in de 12de eeuw naar de Dom in Keulen, waar hun relieken zich sindsdien bevinden.
  2. Waarom gaan kinderen op die dag zingend van huis naar huis? In de Middeleeuwen gingen kinderen rond het feest van de Openbaring van deur tot deur om geld te vragen. Sinds de 19de eeuw evolueerde dat naar een traditie waarbij kinderen een liedje zingen en daarvoor worden beloond met snoep of centen. Op verschillende plaatsen gaat de opbrengst van het ‘sterzingen’ naar het goede doel.
  3. Waarom dragen de kinderen een ster? Een — al dan niet vlot ronddraaiende — ster staat symbool voor de ster die de Drie Wijzen naar de geboorteplaats van Jezus leidde. Aan onze voordeur wordt het een symbool voor de ster die elk van ons richting geeft.

van Filips tot Karel

1477 is een belangrijke jaartal in onze geschiedenis, want ‘het begin van het einde’ van de Bourgondiërs in onze gewesten.

* Het begon met Filips de Stoute (zoon van de Franse koning Jan de Goede (hertog van Bourgondië) en Margaretha van Male, gravin van Vlaanderen. Zij trouwden op 19 juni 1369, startdatum van “de Bourgondiërs in onze gewesten”

* In volgorde werden Jan zonder Vrees, Filips de Goede en Karel de Stoute de mannelijke opvolgers. Dan nemen de regent en de landvoogdessen het over.

* Als keizer Karel in 1558 overlijdt in Spanje worden de Spanjaarden hier de baas. Met alle narigheden vandien. 

.

HET BEGIN VAN EN HET ABSOLUTE EINDE

.

  • 1477 – In de ‘Slag bij Nancy’ tussen de Bourgondiërs en troepen uit Zwitserland en Lotharingen komt de leider van de Bourgondiërs, Karel de Stoute, om het leven. Het begin van het einde …
  •  De feiten … In 1 477 vond in Nancy DE fatale veldslag plaats tussen troepen van de Franse koning en die van Karel de Stoute, de hertog van Bourgondië en heerser over het grootste stuk van de Nederlanden.
  • Vechtersbaasje Karel, die maar niet genoeg krijgt van de slag(-ters)velden , liet het leven bij die fatale confrontatie .
  • Daarmee was ook de kans verkeken om het hertogdom Bourgondië ook territoriaal met de Nederlanden te verbinden. Karel wou dat verwezenlijken om het werk van zijn vader af te maken.
  • Filips de Goede had zijn grondgebied uitgebreid door onder meer de noordelijke gewesten Vlaanderen en Brabant met het zuidelijker gelegen hertogdom Bourgondië te verenigen.
  • Zijn oorlogszuchtige zoon wou daar een gebied aan toevoegen: het tussenliggende Lotharingen.
  • Maar … in 1 477 won de Franse koning Lodewijk XI het pleit met zijn huurlingenleger. Lodewijk voegde meteen Bourgondië (voorgoed) toe aan het kroondomein en deed Karels droom van een ‘verenigd’ koninkrijk bloedig uiteenspatten.
  • Karel werd in 1 433 geboren als zoon van Filips de Goede. Karel was een woelwater en een vechtersbaas. Overmoed werd zijn dood in 1 477.
  • Zijn 20-jarige dochter Maria (van Bourgondië) werd zijn opvolger. Zij trouwde in datzelfde jaar nog met Maximiliaan van Oostenrijk – ook wel bekend als Maximiliaan van Habsburg –
  • In 1 482 overleed Maria aan de gevolgen van een jachtongeval. Maximiliaan werd voogd en regent tot 1 493.
  • Als hij later ook Keizer van het Roomse rijk wordt, wordt zijn zoon Filips(de Schone) vorst van de Nederlanden en door zijn huwelijk met Johanna van Castilië (de waanzinnige) … ook koning van Castilië – Spanje.
  • Uit hun huwelijk wordt in 1 500 de latere Keizer Karel V geboren. Door het vroege overlijden van zijn vader en de waanzinnigheid van zijn moeder Johanna wordt Margaretha (zus van keizer Maximiliaan) – de landvoogdes van de Nederlanden met Mechelen als hoofdstad. De Habsburgers namen het hier eerder al over van de Bourgondiërs.
  • Margaretha overleed in 1 530. Maria van Hongarije (zus van keizer Karel V) werd de nieuwe landvoogdes van de Nederlanden. Haar standbeeld staat op de Mechelse Grote Markt…. Enzovoort, enzoverder…
  • Meer weten?  Historiek  raadplegen ! Ook  “De Bourgondiërs” van meester-verteller Bart Van Loo lezen kan geen kwaad.

 

ANDERE WETENSWAARDIGHEDEN OP 4 JANUARI …

Vuren Leest verder 216

J.L. MACHIELSEN bevestigt 1323!!!

Onderpastoor Machielsen heeft heel wat tijd besteed aan opzoekingen in de abdij van Averbode over het zogenaamde patronaatsrecht over de kerk van Veerle .

foto – Onderpastoor Machielsen tussen de mijnwerkers van Veerle

Aan de ene kant zouden er goederen moeten verworven worden om een inkomen voor de pastoor te garanderen , maar vooral zou de abdij dat patronaatsrecht moeten verkrijgen . Dan kan zij ook de pastoors aanstellen

Aan dat thema heeft hij heel wat tijd besteed en hij schrijft er eerder uitvoerig over in zijn “Proeve van geschiedkundig overzicht der gemeente en parochie die VEERLE wordt genoemd.”

Bij de datum 1316 vernemen wij dat dat recht in de handen is van Henricus van Turnhout , kanunnik van Sint-Pieters in Leuven. Deze persoon is ook gekend onder de naam Henricus Pylyser.

Wij gaan hier niet in op de goederen en middelen die in die tijd inderdaad werden verworven . Machielsen somt er een aantal op …

Wel is er ook een vermelding dat in 1316 het patronaatsrecht van Oostmalle en Veerle aan Averbode zou afgestaan zijn door Guido , bisschop van Kamerijk.

Die vermelding wordt echter , ook volgens Machielsen, niet gestaafd met belangrijke documenten , wat met de afstand van 1323 wel het geval is.

Bij het jaartal 1323 noteert hij inderdaad dat het patronaatsrecht van de kerk van Veerle wordt overgedragen door Hendrik van Turnhout aan abt Jan Beckers, ook Pistoris genoemd .

Dat gebeurt op Sint-Michielsdag en in handen van de bisschop van Kamerijk Petrus de Lerico de Mirepeix.

Kort daarop wordt de bisschop verplaatst naar Bayeux zodat de zaak wordt uitgesteld tot 1329!

En inderdaad … in 1329 wordt het patronaatsrecht en de kerk van Veerle overgedragen aan de abdij van Averbode met het recht in de toekomst bediend te worden door kloosterlingen van de abdij van Averbode .

Dat het zo lang geduurd heeft vooraleer die overdracht van 1323 echt werd doorgevoerd ligt enerzijds aan het feit dat de kerkelijke overheid er toch zeker van wou zijn dat er genoeg goederen waren verworven om een pastoor te kunnen onderhouden , maar anderzijds ook aan de poging van een andere abdij uit de buurt , die van Tongerlo, om die zelf ook dat patronaatsrecht in handen te krijgen.

Maar schenker Henricus was er gerust in…toen hij in 1323 met gerust gemoed een procurator aanstelde om die overdracht tot een goed einde te brengen .Wat die uiteindelijk ook gedaan heeft.

En professor Van der Hagen beschouwde die datum als datum van de overdracht … 29 september 1323

Louis Vuren

VUREN kijkt ACHTEROM. 215

2023 – 1323 VEERLE EN AVERBODE ? ! ? !

Op het einde van de vorige eeuw geraakte ik betrokken bij de realisatie van een aantal waardevolle wetenschappelijke publicaties , namelijk het uitgeven van oude kaartboeken van kloosters en abdijen door het Algemene Rijksarchief .

* Tot dan toe werd zo een uitgave mogelijk gemaakt door de bank van de gemeenten , het Gemeentekrediet , maar die hield daarmee op.

* De algemene Rijksarchivaris , Dr Ernest Persoons, overtuigde me dat het verderzetten van wat het Gemeentekrediet niet meer kon doen , een mooie culturele taak voor de provincie zou zijn .

* Daarom ook werd ik uitgenodigd bij de realisatie van het laatste kaartboek in het oude subsidieregime , en dat was dat van Averbode. Wij schrijven 1997.

* Prof em. Herman Van der Hagen van de Leuvense universiteit was de wetenschappelijke samensteller van dat kaartboek en van de wetenschappelijke inleiding en de verdere commentaren erbij.

* Het was  onlangs na de vragen en de twijfels in de Gazet van Laakdal over de ligging van het drieprovinciepunt  nabij de abdij dat ik toch ook eens ging kijken in dat mooie kaartboek of er daarover iets te vinden was . Uiteraard niet over één drieprovinciepunt, want toen bestond er alleen maar Brabant en het “Duitse” Luik.

** En dan gebeurde er iets dat men in het Engels serendipity noemt , je zoekt iets , maar je vindt totaal iets anders dan wat je zoekt , maar dat zeker ook even waardevol is…

* In het boek staan kaarten van zowat alle Averboodse parochiedomeinen uit de periode 1650 tot 1680 en in de commentaar wordt er ook opgesomd wanneer die domeinen werden verworven . Het verwerven van zo een domein was een belangrijke stap om echt een Averboodse parochie te worden .

* Wat dat betreft had de abdij al een parochiedomein in Eindhout vanaf 1252 , afgestaan door Hendrik Berthout.

* Vorst-st-Gertrudis volgde in 1320 , afgestaan door Hendrik van der Galen

* Veerle komt pas als voorlaatste . In 1323 wordt het domein afgestaan door Hendrik van Turnhout kanunnik van Sint-Pieter te Leuven .

** Toen ik dat las , herinnerde ik me dat onderpastoor Lode Joris Machielsen in zijn geschiedenis van Veerle die datum ook had vernoemd , weze het een beetje meer genuanceerd.

* Toch is deze datum interessant omdat hij als enige vermeld wordt door professoren die toch bekende wetenschappers waren , en omdat hij binnenkort precies 700 jaar geleden is.

* Maar daarover binnen enkele dagen iets meer. Dan bekijken wij wat Machielsen schreef.       (Verstuurd vanaf mijn iPad)

Louis VUREN

HET Panamakanaal

Het Panamakanaal is een 81 kilometer lange waterweg in Midden-Amerika. Aan het begin van de twintigste eeuw aangelegd om de Atlantische en de Grote Oceaan te verbinden.


* Het kanaal zorgt voor een enorm economisch gewin, aangezien het scheepvaartverkeer niet meer om Argentinië heen hoefde. Vele duizenden kilometers winst.

* De landengte van Panama verbindt Noord- en Zuid-Amerika is de strook land waar de continenten op hun smalst zijn: tussen de 50 en 200 kilometer.

De Spanjaarden begrepen dit in de 16de eeuw al. Een handelsroute doorkruiste de landengte.

* Tussen 1850 en 1855 legde een Amerikaanse onderneming een spoorlijn over de landengte aan waardoor de staten aan de westkust (Oregon, en in 1848 Californië – waar een goudkoorts uitbrak – beter ontsloten werden.

Het was toen voor zowel vracht- als passagiersvervoer sneller om met een schip naar Panama te varen, daar de trein te nemen, en vervolgens met een ander schip naar Californië te varen, dan  door de woestijnen van het zuidwesten te reizen of om Zuid-Amerika heen te varen.

* De eerste poging om een daadwerkelijk kanaal uit te graven was een Frans project onder leiding van ingenieur Ferdinand de Lesseps, de man van het in 1869 geopende Suezkanaal.

.

1 januari 1880

.

* Op 1 januari 1880 begonnen de werkzaamheden aan een kanaal op zeeniveau, zonder sluizen. De ingenieurs hadden zich echt verkeken op de moeilijkheden van het werk. Het lastige terrein en het regenachtige klimaat zorgden voor aardverschuivingen en aardbevingen.

* Nog erger waren de tropische ziektes. In de tropische hitte en vochtigheid eisten malaria en gele koorts hun tol en meer dan 20.000 arbeiders stierven. In 1889 was het project failliet en moest men de bouw opgeven.

* De Verenigde Staten met de energieke president Theodore Roosevelt aan het roer deden nu hun invloed voelen. Panama was onderdeel van Colombia, en in 1902 werd er een contract met Colombia gesloten om in Panama een kanaal uit te graven. Voor de Amerikaanse handel en invloed op het wereldtoneel was het kanaal te belangrijk om het project te laten sterven.

* In 1904 herbegonnen de werkzaamheden . De echte aanleg pas in 1906 . Meer dan 60.000 arbeiders, voornamelijk zwarten uit het Caribische gebied, groeven zich met stoomgraafmachines en dynamiet een weg door de heuvels en met treinwagons werd het afgegraven materiaal weggevoerd.

* Nieuwe medische kennis zorgde ervoor dat malaria en gele koorts binnen de perken werden gehouden, al stierven er nog steeds zo’n 5 000 mensen door de slechte arbeids- en leefomstandigheden.

** In 1914, tien jaar na het begin van de bouw, werd het kanaal ingehuldigd. Het Amerikaanse schip Ancon voer als eerste ooit door het kanaal.

* Met het kanaal waren de Amerikaanse oost- en westkust beter verbonden en konden – en kunnen – de VS hun invloed op zowel de Atlantische als de Grote Oceaan doen gelden. Het kanaal geldt ook als de grens tussen de beide Amerika’s, Noord en Zuid. In en om het Panamakanaal worden nog haast voortdurend werken uitgevoerd om nog grotere schepen toe te laten en handelsruimten uit te breiden.

*** De Aalsterse baggeraar Jan de Nul is hier een begrip. ( Jan is wijlen , zijn kinderen doen verder) Het Belgische bedrijf heeft wereldwijd meer dan 130 werven.

DAGUERREOTYPE …

Afbeelding van Daguerre in een boek over de daguerreotypie.

 

  • NOG VERDER IN ‘Historiek’ OP 2 JANUARI
  • Alemannen steken opnieuw in groten getale de Rijn over en vallen Gallië binnen.
  • 1492 – Het Spaanse leger verovert Granada op de Moren. Columbus ontdekt Amerika.
  • 1935Bruno Hauptmann, die er van verdacht wordt de 2-jarige zoon van luchtvaartpionier Charles Lindbergh te hebben gekidnapt en vermoord, staat terecht. Later wordt hij schuldig bevonden en geëxecuteerd.
  • 1960 – Senator John F. Kennedy kondigt in de VS aan dat hij zich voor de Democratische Partij kandidaat zal stellen voor het presidentschap.
  • 1985 – De musical Annie wordt voor de 2 377e en laatste keer opgevoerd op Broadway.
  • 2007 – De AEX komt voor het eerst sinds mei 2002 boven de 500-puntengrens uit.
  • 2002 de Belgische frank wordt vervangen door de € euro – ook in de meeste Europese landen verdringt de € de nationale munten
  • 2008 – Voor het eerst wordt 100 Amerikaanse dollar voor een vat olie geboden.
1 3 4 5 6 7 33