Categorie: GEZONDHEID

verzetsheld louis boeckmans

De Vorstse verzetheld Louis Boeckmans overleed vorig jaar. Even recapituleren wat we toen over hem vertelden.

Toen Louis aan het eind van de oorlog bevrijd werd door het Rode Kruis woog hij nog 38 kilo.

Liefst 3 verschillende concentratiekampen overleefde hij. De ex-Looienaar kwam uit een taaie familie

* 18 juli 2021 overleed Louis, een maand na zijn 98ste verjaardag. Een gezegende ouderdom voor een oorlogsheld die vreselijke dingen meemaakte. Felix Van Bel schreef er een boek over. (nog steeds verkrijgbaar)

* Na de 18-daagse veldtocht en capitulatie van het Belgische leger sloot Louis Boeckmans zich aan bij het verzet. Dat was veel, veel gevaarlijker dan amper 18 dagen lang soldaatje spelen en daarvoor eeuwig bedankt worden.

* In het verzet onder burgers, werd Louis verklikt door het lief van haar Duitse vriend, overgebracht en zwaar mishandeld in het beruchte kamp van Breendonk, waar ‘zwaar gestoorde’ SS’ers de plak zwaaiden. Met alle gevolgen van dien.

* Breendonk was erg. Veel gevangenen geraakten niet verder na de onmenselijke behandelingen door geflipte on-mensen. Louis overleefde Breendonk wel maar werd doorgesluisd naar andere beruchte concentratiekampen als Buchenwald en Dora. Dag na dag maakte hij overlijdens bij de vleet mee. Die kampen waren gewoon moordfabrieken.

* Toen het SS-rijk van Hitler en Co op instorten stond, werden de kampen ontruimd om alle bewijzen van de onmenselijke behandelingen uit te vegen. Maar nog kwam er aan de miserie geen einde.

* Omdat de belagers van Duitsland meer en meer succes boekten, wilden de kampenbouwers de sporen van alle gruwelen die daar hadden plaatsgevonden, uitwissen . Met de nog levende gevangenen werden kolonnes gevormd voor de zgn. dodenmarsen.

* Tijdens de dodenmarsen werden de zwaksten die het tempo niet konden volgen gewoon afgemaakt met een pistoolschot en in een gracht geschopt. Ook die zware beproeving overleefde Louis.

* Van de duizenden mannen en vrouwen die via Breendonk naar andere concentratiekampen werden gedeporteerd, was hij in onze gewesten zowat de enige die nog over zijn ervaringen kon getuigen.

* Louis deed dat tijdens ontelbare lezingen in scholen en voor verenigingen, waar hij steeds een boodschap bracht tegen oorlog en haat.

‘Ik wil dat iedereen weet wat vrijheid echt betekent”, herhaalde hij steeds.

* Tot de laatste dagen van zijn leven bleef Louis vertellen over de verschrikkingen die hij had meegemaakt. Voor zijn verdienste voor het vaderland werd Louis Boeckmans in 2019 gehuldigd als ereburger van Laakdal.

(eigen foto’s LV – Louis en Sammeke Mondelaers – op de ltst foto: zoon Herman vervangt vader op jaarlijkse grenadiersparade in Vorst)

POKKEN UITGESCHAKELD

La Coruña, de hoofdstad van de Spaanse provincie Galicië, heeft altijd een nauwe band met de zee gehad.  Vanuit deze havenstad ging begin negentiende eeuw (1801-1900) de eerste wereldwijde vaccinatiecampagne van start , een tijd waarin het gevreesde pokkenvirus nog talrijke slachtoffers maakte.

** Vooral in Zuid-Amerika hielden de pokken stevig huis omdat de Spanjaarden tijdens de kolonisatie van het nieuwe werelddeel het virus hierheen brachten. Dat kostte vele levens van de oorspronkelijke bewoners, die er totaal geen weerstand tegen hadden.

* De Engelse plattelandsarts Edward Jenner ontwikkelde eind achttiende eeuw (1701-1800) een vaccin tegen de pokken, een ziekte die in die tijd jaarlijks duizenden doden eiste.

* De arts toonde de nauwe verwantschap tussen koeien-, paarden- en mensenpokken (smallpox) aan en ontdekte dat hij mensen immuun kon maken voor de pokken door hen te besmetten met het koepokvirus.

* Dat we inentingen tegen allerhande ziekten tegenwoordig ‘vaccins’ noemen danken we aan Jenner. Het woord vaccin is namelijk afgeleid van het woord vaccinia, de Latijnse medische benaming voor het koepokkenvirus.

* Als plattelandsarts hoorde Jenner van het oude volksgeloof dat meisjes die op boerderijen in aanraking kwamen met het koepokkenvirus niet vatbaar waren voor de mensenpokken.

* Toen Jenner in mei 1796 in contact kwam met Sarah Nelmes, een melkmeisje dat tijdens haar werk besmet was geraakt met de koepokken en etterbuilen op haar handen en armen had, besloot Jenner wat vocht uit de koepokkenblaasjes op de armen van het melkmeisje te halen en die vervolgens in te brengen op de arm van een gezond achtjarig jongetje, James Phipps, de zoon van zijn tuinman.

* Enkele dagen later kreeg de jongen een milde vorm van koepokken, waarvan hij… snel en volledig herstelde. Hiermee had Jenner bewezen dat de koepokken door mensen overgedragen kon worden.

Ongeveer twee maanden later besloot Jenner een gewaagd experiment uit te voeren, dat in die tijd om ethische redenen als zeer dubieus zou worden bestempeld…

* De arts besmette de herstelde James Phipps opnieuw, maar nu met échte pokken, om te ontdekken of de jongen omwille van de eerdere milde koepok-besmetting nu niet meer vatbaar was voor de mensenpokken. Dat bleek het geval. De knul werd helemaal niet ziek. Zelfs niet een beetje en zijn huid was nog helemaal glad.

* In de volgende jaren voerde Jenner een groot aantal vervolgexperimenten uit, waaronder veel op zijn zoon, en stelde vast dat het koepokkenvirus bescherming bood tegen de pokken.

* In 1798 (bouwjaar van de Dorpsmolen/Veerle)  publiceerde hij een brochure waarin hij zijn bevindingen uit de doeken deed. De medische wereld reageerde aanvankelijk sceptisch.

* Jenner bleef ondanks de felle tegenstand strijden voor ‘zijn’ vaccin en vertrok naar Londen in een poging vrijwilligers te vinden voor de vaccinatie. Dit bleek nog vrij lastig.

* Toen het sterftecijfer van de pokken begon te dalen, kreeg Edward Jenner steeds meer credits voor zijn werk. Het aantal vaccinaties steeg. Matthew Baillie, een beroemde arts in het St. Georges-ziekenhuis in Londen, sprak zich lovend uit met “Het is de grootste ontdekking in de geschiedenis van de geneeskunde.”

De vaccinatie tegen de pokken verspreidde zich hierna snel over de wereld. Aanvankelijk was het nog lastig om het pure koepokkenvaccin te bemachtigen. Ook was nog onduidelijk hoe immuniteit precies werkte.

* De vrees voor de pokken zorgde er echter voor dat velen zich , ondanks alle onzekerheden , toch lieten vaccineren. Begin 19de eeuw was de sterfte aan de pokken dankzij het vaccin al erg gedaald. In 1840 stelde het Engelse parlement de verplichte vaccinatie in.

Ongeveer tweehonderd jaar na de ontdekking van Edward Jenner was de ziekte volledig uitgeroeid. Pokken werd uiteindelijk de eerste ziekte in de geschiedenis die door menselijke inspanningen werd uitgeschakeld.

* Dat alle inentingen die gericht zijn op het beschermen tegen infectieziekten en vandaag de dag bekend staan als ‘vaccinaties’ , is te danken aan de Franse chemicus Louis Pasteur.

* Pasteur ontwikkelde in 1885 zelf een vaccin tegen hondsdolheid. De vernoeming was voor de Fransman een mooi eerbetoon aan de Engelse arts die bij zijn inentingen immers gebruik had gemaakt van vaccinia, het koepokkenvirus.

(met dank aan Historiek , dat nog veel meer vertelt…)

Pestdokters en vogelmaskers

Dokters ten tijde van de pestepidemieën droegen vaak vogelmaskers. Sommige mensen krijgen er nog altijd een huiveringwekkend gevoel van. Het verhaal achter deze maskers ? Lees maar.

* De vogelmaskers worden vaak geassocieerd met de uitbraak van de Zwarte Dood in de 14e eeuw. Pech,want pestmaskers bestonden toen nog niet. Het masker komt uit de 17e eeuw.

* De Zwarte Dood uit de middeleeuwen was niet de laatste, wel één van de vele pestepidemies die de wereldbevolking geteisterd heeft. Eeuwenlang kwam de ziekte regelmatig terug.

* Het feit dat de ziekte extreem dodelijk was, maakte de angst voor besmetting enorm. De dokters wilden daarom de beste kleding die hen van top tot teen tegen de ziekte kon beschermen.

* De uitvinding van het vogelmasker wordt meestal toegeschreven aan de Franse dokter Charles de Lorme. Aan het begin van de 17e eeuw was die vaste dokter van enkele Europese adellijke families (o.a.de Medici in Italië).

* Het masker werd ontwikkeld om zich te wapenen tegen‘miasma’. Miasma was voor de middeleeuwer giftige lucht die niet alleen ziektes als de pest kon veroorzaken, maar ook de gemoedstoestand van mensen kon aantasten.

* In het vogelmasker van de snaveldokters konden parfumachtige kruiden worden gestopt om het miasma tegen te gaan. Soms wel 55 .

* Het gehele lichaam moest trouwens bedekt blijven. Daarom droegen de dokters vaak lange gewaden, brillen, hoeden en dichte schoenen. Ook hadden ze altijd een stok bij zich om zieke patiënten op afstand te houden tijdens het onderzoek.

* De outfits werden vooral op het vasteland gemaakt. Italië was een voorbeeld. In Venetië is de ‘pestdokter’ een veelgebruikte figuur bij carnavalstoeten. In Engeland helemaal niet.

* De beroemde vogelmaskers spreken tegenwoordig nog steeds tot de verbeelding. In veel gevallen roepen ze bij mensen huiveringwekkende gevoelens op, omdat het masker geassocieerd wordt met dè vreselijke ziekte.

* In Italië wordt het masker ook als vorm van entertainment gebruikt. In Venetië is de ‘pestdokter’ een veelgebruikte outfit tijdens de jaarlijkse carnavalsoptochten. De vogelmaskers vinden dan gretig aftrek.

(gelezen in en bewerkt uit ‘IsGeschiedenis’ – gratis prent)

De CORONAcijfers…

  Al meer dan 10 weken geef ik de coronacijfers door op een zaterdagmorgen . Het is door omstandigheden al eens een zondag geworden omdat ik de zaterdag vroeg weg moest….
   Dat is morgenvroeg weer zo , maar omdat ik door een aantal vrienden onder jullie enkele dagen aangesproken werd over een interview van Marc Van Ranst ….geef ik de gekende cijfers nu een halve dag vroeger door .
   De viroloog had er op gewezen dat het dalen van de besmettingscijfers zoals wij die nu reeds een week of acht meemaken , niet kan blijven duren ….en dat er wel eens verandering zou kunnen in komen!!!!
  Wat blijkt nu vandaag? Dat dat misschien wel waar zou kunnen zijn , maar dat er zeker nog geen reden tot paniek is…..
  Bij 13 van de 15 gemeenten die wij nu reeds meer dan twee jaar en drie maanden volgen dalen de cijfers tot vandaag nog steeds.
  Bij Mol en Diest daarentegen is er een lichte stijging waar te nemen. Mol gaat van 58 nieuwe besmettingen gedurende de laatste twee weken naar 61, bij Diest is het slechts 50 dat 51 wordt.
  De andere 13 dalen : Laakdal van 34 naar 26, Meerhout van 21 naar 17, Herselt daalt van 28 naar 27……juistekes 1. Hulshout van 34 naar 26 , Westerlo gaat van 44 naar 36 , Herentals van 53 naar 49 , Geel gaat van 74 naar 65 , En Turnhout van 70 naar 67. Aarschot daalt van 59 naar 44, Scherpenheuvel-Zichem van 61 naar 57, Halen van 26 naar 19 , Tessenderlo daalt van 47 naar 31,   En Ham daalt nog verder van 16 naar 12.
  Voorlopig zijn er nog wel andere zaken waarover we meer bezorgd kunnen of moeten zijn . In elk geval hoop ik dat het weekeinde dat straks begint er een heel mooi zal worden ….met zon en terrasjes en wandelen en fietsen en alles wat jullie hartje lust!!!

Maïs bij de Maya’s

Maïs was van grote betekenis in de Maya-cultuur. Dat is nog steeds te merken op de massa maïs-festivals, niet alleen in Mexico, maar bij uitbreiding ook in gans Latijns-Amerika.

.

.

* Maïs is in de meeste Latijnse landen basisvoedsel. De Maya-traditie om te bidden voor de maïsvelden groeide uit tot massa-gebeden op die festivals. Ook als ze midden in de stad plaatsvinden.

* Maïs kent een rijke traditie in de keuken van Latijns-Amerika. Alleen al in Mexico is het aantal diverse gerechten uit 60 verschillende soorten immens groot. Ze zijn allemaal afkomstig van dat ene plantje : teosinte.

* Teosinte is een Mexicaanse grassoort waaruit de Maya’s 8.000 tot 14.000 jaar geleden maïs uit onkruid hebben gecultiveerd tot een eetbare plant. Maïs werd vervolgens verspreid onder alle inheemse volkeren in Zuid- en Noord-Amerika .

* Maïs is voor de Maya’s veel meer dan voedsel. Maïs is heilig. Volgens het Maya-scheppingsverhaal zijn ze eruit gecreëerd, geboetseerd uit maïsmeel.

* Archeologen hebben zich vooral beziggehouden met het klassieke Maya-erfgoed. Veel aandacht voor de geschiedenis van de inheemse volkeren was er niet. Een geschreven geschiedenis ontbreekt . Toch werd veel doorgegeven via tekeningen, verhalen, toneelstukken en beelden.’

* Hun geschreven geschiedenis wordt verteld in hiëroglyfen. Door de kolonisatie is veel van de Mayacultuur vernietigd. Na de koloniale tijd werd het niet veel beter.

* De oude klassieke Mayasteden mogen dan verlaten ruïnes zijn, de Mayavolkeren en hun cultuur bestaan nog steeds. Er zijn ongeveer 6 miljoen Maya’s en zij geven hun verhalen nog steeds aan elkaar door.

* Op sociale media zijn veel jonge Maya’s bezig met hun identiteit. Jonge Maya’s benutten Instagram, Facebook en YouTube volop om hun cultuur aan elkaar door te geven. Ze leren elkaar om de oude hiëroglyfen te lezen, maken Maya-memes, en in hun muziekteksten zit veel Maya-symboliek.

* Hiphop is heel populair onder jonge Maya’s. Het past ook heel goed bij de orale tradities van hun voorouders. Ook zij zongen zelfs over maïs…

.

.

* Bij ons was maïs aanvankelijk een sierplant. In de late jaren zestig van vorige eeuw ontdekten onze boeren het echter als prima wintervoer voor hun beesten. Vanaf de vroege jaren 70 van vorige eeuw kleurden de akkers van langsom groener. Het monotone, hoge gewas was echter geen pretje voor de natuurminnaars. Gewoon omdat die hun winterse plaatjes niet meer terugvonden.

.

.

* In onze Peirenstraat en andere straten van Laakdal kan je momenteel nog de mooie lijnen bewonderen van de jonge , uitschietende plantjes. Niet te lang wachten echter. Let ook op de jonge aardappelplanten. Nog een product van overzee dat hier het basisvoedsel werd van de mensen. (foto hierboven – maïs op plastic – zoveel sneller groot)

Werelddag zonder Tabak

In 1988 werd 31 mei  in het leven geroepen door de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) als anti-rokersdag. Omdat wij geen gegevens konden vinden van dit jaar, nemen wij ons stukje van vorig jaar integraal over in de hoop dat die dag ook nu nog geldig is.

Meer dan 100 gratis afbeeldingen van Niet Roken en Sigaret – Pixabay

* Dit jaar 2021 buigt de dag zich over de bescherming van de jonge generaties, met als voornaamste thema “Jongeren beschermen tegen de manipulaties van de industrie en voorkomen dat ze tabak en nicotine gaan gebruiken”.

* Jongeren zijn inderdaad gevoeliger voor verslaving (een godsgeschenk voor de tabaksindustrie, want zij worden trouwe gebruikers op lange termijn!).

* De bescherming van kinderen en jongeren is ook een prioriteit van de Belgische beweging Generatie rookvrij, opgericht in 2019 door verschillende verenigingen, waaronder Stichting tegen Kanker, moederhuis van Tabakstop.

*** Meer weten over de bescherming van jongeren tegen tabak (op de website van de WGO)

* Dit jaar vindt de Werelddag zonder tabak plaats in een periode waarin de coronamaatregelen worden versoepeld. Voor de crisis overwoog 74% van de rokers om te stoppen met roken.

* Het coronavirus biedt hen vandaag een extra argument om die stap te zetten. Rokers zijn inderdaad kwetsbaarder en lopen meer risico op ernstige symptomen en ongewenste effecten bij een besmetting met COVID-19. (Meer weten.)

* Nochtans toont een enquête door Sciensano afgenomen tijdens de afzondering aan dat 47% van de rokers is blijven roken tijdens de crisis. 37% geeft zelfs toe meer te roken dan ervoor, terwijl 16% het tabaksgebruik heeft afgebouwd.

* In onze buurlanden werden dezelfde tendensen vastgesteld. In Frankrijk heeft 27% van de rokers zijn tabaksgebruik verhoogd, terwijl slechts 19% van de rokers aangeeft minder te roken. In Nederland heeft onderzoek uitgewezen dat 28% van de rokers zegt meer te zijn gaan roken tijdens de coronacrisis en 12% juist minder.

* In het kader van de Werelddag zonder Tabak heeft de Alliantie voor een Rookvrije Samenleving een opiniestuk voorbereid waarin de overheden gevraagd worden om nu werk te maken van een ambitieus antitabaksplan.

Het leven…een eenmalige gift

De vandaag jarige JOSFIN VERBOVEN vroeg onlangs aan haar cardioloog waarom mensen ‘s nachts zo vaak moeten plassen.
.
Zijn antwoord was even kort als duidelijk … “De zwaartekracht houdt het water in het onderste deel van je lichaam wanneer je rechtop staat of zit.  Dat is ook de reden waarom de benen opzwellen. Wanneer je ligt, zoekt het onderste deel van je lichaam naar afvalstoffen omdat dit het gemakkelijkst gaat. En water is essentieel om afvalstoffen uit je lichaam te verwijderen.”
.
Bestaat er een beste tijd om water te drinken?
De cardioloog… “Niet echt. Water drinken op bepaalde tijdstippen maximaliseert de efficiëntie ervan op het lichaam.”
.
Nader verklaard geeft dat…
– 2 glazen water na het opstaan activeert de interne organen.
– 1 glas water 30 minuten voor elke maaltijd verbetert de spijsvertering.
– 1 glas water voordat u een bad (of douche)neemt, verlaagt uw bloeddruk.
– 1 glas water voordat u gaat slapen, vermijdt een beroerte of een hartaanval.
En nog … Water drinken voor het slapen gaan, vermijdt ongewenste beenkrampen tijdens de nacht. Uw beenspieren zoeken namelijk vocht op wanneer ze verkrampen.
* Het leven een eenmalige gift?! … Ga er zuinig mee om.

OP STAP MET DE MIL

Wereldberoemd in Laakdal en omstreken …Milleke Bos ging vandaag woensdag op stap met een aantal moedige bewoners van ‘De Winde’. Fluitje van een cent voor hem. Vrijdagnamiddag doet hij zijn wekelijkse bosloop in Gerhagen over 12 km. Alsof het niks is op je 90-ste… Kijk voor meer op mijn Facebook.

 

GESCHIEDENIS VAN EEN PANDEMIE

De Spaanse Griep (1918-1920)

Goed honderd jaar geleden werd de wereld getroffen door een pandemie die aan een geschatte 50 tot 100 miljoen mensen het leven kostte: de Spaanse Griep. Een veelvoud van het aantal slachtoffers van WO I.

* Toch is de Spaanse Griep (1918-1920) in veel historische werken over de twintigste eeuw niet meer dan een voetnoot. Ten onrechte, zo stelt wetenschapsjournaliste Laura Spinney  (De Spaanse Griep –De Arbeiderspers, 2018).

* De ziekte velde aanvankelijk vooral Amerikaanse militairen. Via hen kwam de ziekte vermoedelijk ook bij andere legertroepen terecht. Van alle militairen die stierven  gedurende de Eerste Wereldoorlog, overleed 70 % niet door krijgsgeweld, wel aan de Spaanse Griep.

* Toen de Eerste Wereldoorlog voorbij was en de militairen weer huiswaarts keerden, sloeg het virus in enorm tempo om zich heen.

Een ziekte van ongekende proporties

* De Spaanse Griep was een ziekte van ongekende proporties. De eerste patiënt werd geregistreerd op 4 maart 1918 in de VS , het laatste slachtoffer viel ergens in maart 1920.

 

 

*** De pandemie werd Spaanse Griep genoemd, omdat Spaanse journalisten de  eersten waren die er tijdens de Eerste Wereldoorlog over berichtten.

* Wereldwijd kreeg maar liefst een op de drie mensen – een half miljard – deze griep. Een geschatte 50 à 100 miljoen overleed eraan. In totaal 2.5% tot 5% van de wereldbevolking.

**  Hiermee werd de Spaanse Griep de grootste killer sinds de Zwarte Dood, die in de Middeleeuwen miljoenen levens eiste. Toch is de Spaanse Griep als ‘enkelvoudige gebeurtenis’ opvallend afwezig in historische overzichtswerken.

Historiografie over de Spaanse Griep

* In de eerste decennia na de uitbraak van de Spaanse Griep werd het virus vooral onderzocht door epidemiologen, virologen en medisch historici.

* Het duurde tot de jaren 1990 voordat het onderzoek naar de Spaanse Griep echt een hoge vlucht nam en meerdere disciplines zich in deze pandemie gingen verdiepen. Onder wie economen, politicologen en mainstream historici. Zij publiceerden hun bevindingen echter vooral in specialistische tijdschriften.

* De Britse wetenschapsjournaliste Laura Spinney heeft in de eerste plaats   alle bestaande kennis verzameld en geanalyseerd in haar werkboek.

* Laura plaatst de pandemie in een brede context: wereldwijd dus, en niet – zoals gebruikelijk – op alleen Europa en de Verenigde Staten.

Begin en verloop van de Spaanse Griep

* Vrij algemeen wordt aangenomen dat de Spaanse Griep begon op 4 maart 1918 in Camp Funston in Kansas, op een Amerikaanse legerbasis. De kok Albert Gitchell was de eerste die aan de griep overleed.

 

 

* Toen de geallieerde Amerikanen naar Europa vertrokken om te vechten in de wereldoorlog, werden ze ingeënt met 14 tot 26 vaccinaties. Mogelijk heeft die combinatie onbedoeld een chemisch bijeffect gehad, wat leidde tot het virus. Ook zou hun lichaam door al die ingeënte antistoffen dusdanig overbelast zijn geweest, dat er een verandering plaatsvond bij de aanmaak van antistoffen.

* Een tweede gangbare theorie vertelt dat de pandemie zijn oorsprong had in China in de jaren 1917-1918.

* Volgens diezelfde onderzoekers was de Spaanse griep een gemuteerd varkensvirus.

* Een derde theorie wijst de plaats Étaples in Frankrijk aan als startpunt van de griep tijdens de Eerste Wereldoorlog.

* Ten slotte zijn er onderzoekers die wijzen op de Spaanse Griep als een variant van gemuteerde vogelgriep.

* Spinney maakt geen keuze uit de drie theorieën over de herkomst van de Spaanse Griep, maar één ding is wel zeker: “De Spaanse Griep is niet in Spanje begonnen.”

Enkele gevolgen van de Spaanse Griep

* De Spaanse Griep had wereldwijd ingrijpende gevolgen. In Bristol Bay – Alaska stierf 40 procent van de bevolking aan de griep. In sommige regio’s zelf 90 tot 100 procent.. In elk geval verdwenen er door de Spaanse Griep ongeveer … twintig talen.

* Ook in economisch opzicht had de Spaanse Griep meetbare gevolgen. Zo wordt India behoorlijk getroffen door de pandemie. De agrarische productie van India was na de Spaanse Griep vergeleken met de periode vóór 1918 met 3 procent gekrompen.

* Ook in Europa daalden de geboortecijfers in de jaren 1918-1919 aanzienlijk. Spinney meldt overigens niet dat hier uiteraard ook een verband lag met de vele jongemannen die in de jaren 1914-1918 omkwamen op de Europese slagvelden.

* De Noorse epidemioloog Svenn-Erik Mamelund concludeerde dat de Spaanse Griep in Noorwegen tot een verzevenvoudiging van het aantal depressies leidde. Net als bij andere grote griepuitbraken in Noorwegen in de periode 1872-1929. Ook de vele gevallen van ‘slaapziekte’ (encephalitis lethargica, ofwel: EL) na 1918 hielden mogelijk verband met de Spaanse Griep.

* Ten slotte stimuleerde de grieppandemie de wetenschap in het interbellum, maar ook de opkomst van nieuwe alternatieve vormen van religie (zoals het spiritisme) èn versterkte zij het cultuurpessimisme dat in de jaren 1920 verwoord werd door bepaalde denkers.  (gelezen bij Wikipedia … die alles weet)

1 2 3 4 5 6