Categorie: UIT DE WERELD

DE ALLEREERSTE KRUISTOCHT

Eind 1095 vond de ‘Synode van Clermont’ plaats. Deze katholieke kerkvergadering werd gehouden in de vroegere priorij van Cluny nabij Clermont-Ferrand en duurde van 18 tot 28 november 1095. Paus Urbanus II riep er op tot een … kruistocht.

* Begin 1095 had paus Urbanus II een ontmoeting met de Byzantijnse keizer Alexius I. Die had veel last had van Turkse Seltsjoeken en vreesde dat de barbaren Konstantinopel zouden aanvallen.

* De paus besloot de keizer te komen helpen. Niet zomaar, want een kruistocht was voor de paus ook interessant omdat die kon zorgen voor meer eenheid in de Kerk. Geen overbodige luxe na het ‘Oosters Schisma’ van 1054 .

* De Synode van Clermont is vooral bekend vanwege een fel anti-islamitisch betoog van de paus tijdens een bijeenkomst op 27 november 1085 , tien jaar eerder. Hij zei toen: “De islamieten hebben de altaren besmeurd met bloed dat ze in de doopvonten lieten vloeien. Ze hebben de christenen besneden en hen gegeseld en gemarteld, voordat ze hen doodden.”

* Urbanus riep zijn toehoorders nu op om wraak te nemen en naar het Heilige Land te trekken om Jeruzalem te bevrijden van de ‘barbaren’. Belangrijk voor deelnemers aan de kruistocht was dat hen een hele aflaat werd verleend.

* Voor de paus was ook van grote betekenis dat Raymond IV van Toulouse (ca. 1041-1105) aangaf deel te zullen nemen aan de kruistocht. Vermoedelijk had Urbanus reeds voor de synode een onderhoud met deze invloedrijke graaf van Toulouse en markies van Provence.

* Raymond van Toulouse woonde de synode zelf niet bij, maar een dag erna maakten gezanten van hem al bekend dat hij zich achter het plan van de paus schaarde. Dat de paus al voor de synode met hem sprak, lijkt daarmee zeer waarschijnlijk. Raymond van Toulouse werd de machtigste deelnemer aan de Eerste Kruistocht.

* Ook werd de officiële vertrekdatum van de Eerste Kruistocht vastgesteld: 15 augustus 1096. De deelnemers werden geacht op dat moment en op eigen kracht in Konstantinopel te zijn. Vanuit die stad zou de kruistocht vertrekken.

* Na de synode trokken de bisschoppen door Europa om de kruisvaart te prediken. De paus zelf reisde door Frankrijk en deed onder meer Limoges, Le Mans, Bordeaux, Toulouse en Montpellier aan. Op al die plaatsen sprak hij gelovigen toe en riep ze op om deel te nemen aan de kruistocht.

* Tijdens de Synode van Clermont bevestigde de paus ook de excommunicatie van Filips I van Frankrijk. Een jaar eerder was deze vorst door de aartsbisschop van Lyon uit de Kerk gezet vanwege zijn huwelijk met de jonge Bertrada van Montfort.

* Voor dit huwelijk had de koning zijn eerste vrouw, Bertha van Holland, in de steek gelaten. Naar verluidt vond de koning dat Bertha te dik geworden was. En dat had kwaad bloed gezet binnen de kerk…

( KLIK op aflaat in ‘t rood – omtrent de aflatenhandel – boeiend )

 ‘On the Origin of Species’

De Engelse bioloog Charles Darwin deed op 24 november 1859 zijn beroemde evolutietheorie uit de doeken in zijn boek “On The Origin of Species” by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life”.

*(Over de oorsprong van soorten) door middel van natuurlijke selectie, of het behoud van begunstigde rassen in de strijd om het bestaan).

* De eerste druk van dit revolutionaire boek was meteen uitverkocht. Darwin beschreef  hoe nieuwe diersoorten ontstaan, dat ze niet onveranderlijk zijn en ook niet door een God worden geschapen.

* Volgens hem zijn vele soorten in de loop van miljoenen jaren geëvolueerd. Dieren, zo ontdekte Darwin, passen zich voortdurend aan veranderende omstandigheden in hun omgeving aan: het principe van natuurlijke selectie.

*  De bioloog deed zijn ideeën op tijdens zijn bezoek aan de Galapagos-eilanden in 1835, toen hij met het schip de HMS Beagle de wereld rondtrok.

*  De  Galapagosgroep die tientallen eilanden omvat en zich over honderden kilometers uitstrekt, vormt een ideale omgeving voor natuurlijk selectie.

*  Darwin ontdekte onder meer dat bv. vinken die op de verschillende eilanden leven op subtiele wijze van elkaar verschillen. Deze veranderingen, zo ontdekte de bioloog, waren ontstaan doordat de vogels zich hadden aangepast aan de specifieke biotopen van de diverse eilanden.

*  On The Origin of Species was dus direct een verkoopsucces. De eerste oplage van 1 250 exemplaren was binnen een dag uitverkocht. Intussen zijn er dat al veel met … negen nullen.

***   een aanvulling van onze trouwe lezer en cartoonist Clem

Clem : “Niet vergeten dat de evolutie ook vandaag nog altijd doorloopt. Vooral de tijdspanne die gemoeid is met de onmenselijk harde wet van ‘survival of the fittest’ kunnen wij moeilijk bevatten.”

“Wat betekenen miljoenen jaren evolutie als wij persoonlijk met wat geluk maar een periode van 80-90 jaren kunnen ervaren. We lopen hier trouwens nog maar een paar miljoen jaren rond. Als er diersoorten uitgestorven zijn of ook nu nog uitsterven (of erbij komen), heeft dat te maken met evolutie (of soms ook met een planetaire ramp).”

“De mens is ook een diersoort en dus niet immuun voor evolutie en verandering. Misschien zijn we binnen 500 jaar al flink aangepast aan een leven met fijn stof en een verhoogde CO2-concentratie op een aardbol die een paar graden warmer is. En alleen degenen die zich hebben aangepast , overleven probleemloos : een wrede survival of the fittest…akelig toch!”

“Gelukkig heeft de mens een enorme dosis intelligentie meegekregen zodat we ons niet fatalistisch moeten neerleggen bij die evolutiewet en kunnen we ons via wetenschap en technologie wapenen tegen bv. nieuwe ziekten (corona!) en milieubedreigingen. Hopen we.”

* Groeten van een eukaryote afstammeling van de Saccharomyces cerevisiae … of was het tóch Adam en Eva?

VAN ZWITSER TOT ZWETSER

VUREN IS VERONTWAARDIGD   213

     – VAN ZWITSER TOT ZWETSER –

Het werkwoord “zwetsen” bestaat in onze taal reeds lang. Er is een tekst van 1477 waarin het al voorkomt. De betekenis ervan is nooit veranderd.

Toen betekende het reeds wat het  nog steeds betekent : “onzin uitkramen , praten zonder na te denken over wat je zegt.”

Dat zonder nadenken was de heer Infantino , grote baas van de wereldvoetbalbond FIFA , twee dagen geleden aan het doen wanneer hij Europa en het Westen de les las …

 “Wij moesten maar beter onze mond houden dan met regenboogsymbolen in Qatar aan te komen” zei hij . “Wij zijn toch al drieduizend jaar lang de hele wereld in slavernij aan het dompelen.”

Wij , dat waren volgens hem Europa en bij uitbreiding het Westen…. Drieduizend jaar lang ! Dat is dus vanaf tweeduizend voor Christus!

Daarom weg met die regenboogrommel . Er was geen enkele reden om de sjeiks van Qatar en omgeving eens de les te lezen . Alles wat zij legaal deden , zoals slavenarbeid , deden wij Westerlingen immers illegaal …

Tegen een voetballer met een regenboogband om de arm moest snel worden opgetreden. Zelfs truitjes in vele kleuren vond meneer Infantino beledigend voor Qatar!

Sommige voetballers beefden van angst en durfden zelfs  het woord “regenboog “ niet meer  in de mond  nemen!

Op dat moment dacht ik , ” Vanwaar komt die man , die Infantino? “

Tot ik vond vond dat hij een Zwitser was , en dat veel van wat hij uitkraamde hem van “ Zwitser tot Zwetser” maakte.

Ten eerste legde hij duidelijk zijn elementaire onkunde van enig geschiedkundig perspectief bloot. Over tweeduizend voor Christus is bijna alles nog gissen wat menselijke activiteiten betreft.

Wanneer wij toch iets vinden over slavernij komen wij in de buurt van amper duizend voor Christus terecht en nog eerder dicht bij Egypte … dat volgens mij nooit tot Europa of het Westen behoord heeft. Ook wat opgetekend werd in  Sanskriet – geschriften speelt zich ver van Europa af!

Infantino slaat de bal niet alleen mis , hij trapt hem ook opzettelijk ver weg. Voor zulke daad zou een voetballer terecht een RODE KAART krijgen. Neen , Infantino had beslist een heel andere rol kunnen spelen …

In plaats van heel Europa in een knieval mee te slepen, zou hij zijn invloed beter gebruikt hebben om aan Qatar en omgeving duidelijk te maken dat verdraagzaamheid een grootmenselijke eigenschap is . En dat zijn wereldvoetbalbond graag wou bijdragen om ook rijke Emiraten daarvan te overtuigen!

Ik hoop uit de grond van mijn hart dat tijdens deze voetbalmaand in Qatar een of andere instantie zou opstaan om Infantino èn Qatar eens flink in hun hemd te zetten. Ik kijk er reikhalzend naar uit!

Louis VUREN

Franz Schubert (1797-1828)

De Oostenrijkse componist  Franz Schubert (1797-1828) , volgens zijn soortgenoten ‘de meest poëtische componist ooit’, is een icoon van de klassieke muziek uit de vroege negentiende eeuw, de tijd ook van de vroege Romantiek.

* Vandaag 19 november 2022 is hij al 194 jaar dood… maar leeft hij verder in de prachtige muziek die hij naliet.

* In de muziek van Franz Schubert – die amper 31 jaar  oud werd – stonden melodie en harmonie centraal, twee belangrijke kenmerken van de muziek uit de tijd van de Romantiek.

** Ken je ‘de forellen’? Dan zit je goed voor de rest.

* Schubert verwierf eeuwige roem met  600 Lieder met kamercomposities (strijkkwartetten met vier snareninstrumenten) en meerdere tijdloze pianowerken. In totaal 638 stuks prachtige muziek die na al die jaren nog even fris klinkt.

* De muziek van Franz Schubert had ook invloed op het werk van Felix Mendelssohn, Robert Schumann, Franz Liszt en Johannes Brahms.

* Franz Schubert werd geboren op 31 januari 1797 in een wijk aan de rand van Wenen als de zoon van een leraar, die maar liefst 19 kinderen verwekte in twee huwelijken.

° Het gezin Schubert had het niet breed. Muziek was een uitkomst voor Franz.

* Vanaf zijn achtste kreeg hij vioolles. Al snel overtrof hij zijn leraar. Ook leerde Franz piano en orgel spelen. Haydn, Mozart en Beethoven waren zijn favoriete componisten

* Als Sängerknabe mocht hij meezingen in de Weense hofkapel. Hier leerde Schubert hoe harmonieus melodieën in elkaar steken.

° Om te ontsnappen aan militaire dienst werd Schubert hulponderwijzer bij zijn vader.

* Op 19 oktober 1814 schreef Schubert ‘Gretchen am Spinnrade’, zijn allereerste compositie. Daarna ging het snel, razendsnel zelfs.

* In 1815, zijn beste jaar, componeerde Schubert maar liefst 4 opera’s, 2 symfonieën, 144 Lieder, 2 missen, een strijkkwartet en twee sonates.

* Intussen vulde hij zijn dagen door in ochtend en vroege middag (veel) muziek te schrijven. Daarna trok hij met zijn vrienden naar … de kroeg. Een echte bohemien.

* In het café discussieerde hij met vrienden over politiek, muziek en cultuur en ontstonden er ook diverse muzikale werken. Ook was hij niet ongevoelig voor vrouwelijk schoon. Heerlijk toch?… Neen, zo bleek.

* Door zijn buitenissig gedrag was zijn leven verre van zorgeloos. Hij had nauwelijks inkomsten, moest regelmatig bij bekenden intrekken en zeer zuinig met geld omgaan.

* Vanaf 1820 ging het helemaal bergaf met Schubert. Hij verkocht een deel van zijn muziek in 1821 aan archi-slechte voorwaarden en kwam financieel krap te zitten. Regelmatig moest hij bij bekenden om geld bedelen.

* Op de koop toe werd Franz Schubert levensbedreigend ziek. Een behandeling van syfilis bestond nog niet. Maar in het ziekenhuis ging hij door met muziek schrijven.

* Op 26 maart 1828 organiseerde Schubert nog een megagroot (?!) concert, waarmee hij een pak geld binnenhaalde. Meteen kocht hij een nieuwe piano en betaalde hij zijn schulden af.

* In november 1828 kreeg Schubert er ook nog tyfus bovenop. Na een zware doodstrijd overleed hij op 19 november 1828, vandaag 194 jaar geleden.

* Schubert werd in een voorstad van Wenen begraven, in de buurt van  Ludwig van Beethoven. Gelukkig voor ons heeft hij al die prachtige muziek nagelaten. Klara weet er alles van.

*** Doe als ik .. luister vandaag zat. en morgen zon. op Klara naar “de  Klara klassieke top 100″ van 2022. Schubert zal er zeker bij zijn!  (prent boven bij P.D. wiki)

BELZONI VINDT SETI

Op 18 oktober 1817 ontdekte de Italiaanse onderzoeker Giovanni Battista Belzoni in de Vallei der Koningen het graf van Seti I.  (rood drukken voor meer)

* Belzoni dacht aanvankelijk dat het om het graf van Psammetichus ging. Elf jaar later (1828) werd duidelijk dat het wel degelijk het graf van farao Seti I was. De tombe werd wereldbekend als ‘de tombe van Belzoni’.

* Het graf van Seti I (Graf DK 17) bevindt zich in de langste en diepste tombe van de beroemde Vallei der Koningen. De decoraties van het graf zijn voor een groot deel nog compleet en beroemd om hun hoge kwaliteit.

(drukken op prent …)

* Door de jaren heen werden meer afbeeldingen van de Egyptische farao’s en goden gevonden.

* Een sarcofaag is gemaakt van doorschijnend calciet en wordt gedecoreerd met verschillende teksten en taferelen uit het zogeheten Boek der Poorten.

Deze spreuken moesten de overleden farao in staat stellen af te rekenen met kwade machten en demonen in de onderwereld.

* De farao kreeg middels de inscriptie op de sarcofaag ook wachtwoorden waarmee hij op zijn reis belangrijke poorten kon passeren.

* De sarcofaag van Seti I bevindt zich momenteel in het Sir John Soanes Museum in Londen.

* Toen Belzoni (prent L in Turks ornaat) de sarcofaag vond , was ze leeg. De mummie werd jaren later in een geheime bergplaats in Deir el-Bahri gevonden .

* In Deir el-Bahri werden ook lange tijd de mummies van farao’s als Amenhotep I, Ramses I, Ramses II en Thoetmosis I door Egyptische priesters bewaard. De angst voor roof zat er terecht diep in …

* De mummie van Seti I is tegenwoordig, samen met verschillende andere koninklijke mummies, te zien in het Egyptisch Museum in Caïro.

(met dank aan -Historiek-)

WAPENSTILSTAND 11.11.11

11 november 1918 kwam officieel een einde aan WO I. In een bos bij het Franse stadje Compiègne, ongeveer tachtig kilometer ten noorden van Parijs, werd de wapenstilstand gesloten.

  • Vanaf 11uur die ochtend werd er niet meer gevochten. Het echte einde van de Eerste Wereldoorlog kwam er evenwel pas in … 1919 met de ondertekening van de Vrede van Versailles. 

* Voor de onderhandelingen had de Duitse legerleiding de politicus Matthias Erzberger afgevaardigd. Van onderhandelen was echter geen sprake.

* Volgens de overlevering zou maarschalk Foch het volgende tegen Erzberger hebben gezegd toen die informeerde naar voorstellen voor een wapenstilstand: ‘Voorstellen? Ik heb geen enkel voorstel.’

* Matthias Erzberger kreeg simpelweg een dictaat voor de neus geschoven met het verzoek om dat te tekenen. Wat hij ook deed.

* De originele wagon werd in de zomer van 1940 op bevel van Hitler naar Berlijn overgebracht. Enkele dagen voor het einde van WO II werd hij door SS’ers in brand gestoken. In Compiègne staat nog steeds een replica.

11.11.11 – VIERING

Omwille van corona vond de traditionele plechtigheid in een van de deelgemeenten van Laakdal vorig jaar niet plaats. Gemeentearbeiders legden bij de monumenten  bloemen en kransen neer. Zie hoger meer daarover.

*** In volgende bijlage zie je foto’s (lv) van vroegere vieringen. Herken een vijftal personen die intussen wijlen zijn.

 

Russische Revolutie

In maart 1917 brak de Russische Revolutie uit in Petrograd, het huidige Sint-Petersburg. Overal in Rusland werden revolutionaire raden ingesteld van arbeiders, soldaten en boeren.

*  Tsaar Nicolaas II werd tot aftreden gedwongen en later samen met zijn gezin vermoord. Aleksandr Kerenski (1881-1970) werd de eerste minister-president van Rusland, maar in Sint-Petersburg waren de bolsjewieken, aangevuurd door Vladimir Lenin de baas.

* Op 6 november 1917 werd Kerenski door Lenin afgezet na een geleide coup.

*  Vladimir Iljitsj Lenin (1870-1924) baseerde zijn wereldbeeld en zijn strijd tegen de heersende klasse op de denkbeelden van Karl Marx (1818-1883).

*  Karl Marx was aanvankelijk vrijwel onbekend. Hij leefde op de kap van zijn vrienden en vulde zijn dagen met lezen en schrijven. Zeventig jaar na zijn dood leefde zowat een derde van de mensheid met  ‘marxistische’ regeringen.

*  Voor Karl Marx was dé geschiedenis een geschiedenis van de klassenstrijd. Lenin was de invloedrijkste uitvoerder van zijn ideeën.

*  In de tsarentijd moest Lenin twee keer in ballingschap. Die tijd verbleef hij in Engeland, Zwitserland en Frankrijk. In West-Europa kwam hij tot het inzicht dat het Russische volk geen democratische traditie kende. Eerder een elitekader van intellectuelen en politiek bewuste ideologen had het nodig om hen (het proletariaat) te leiden naar een betere toekomst.

*  Lenin wist dat de arbeiders er op eigen kracht niet zouden in slagen om de revolutie tot stand te brengen en hulp van buitenaf welkom was.

*  Daarom richtte Lenin de bolsjewistische partij op en manoeuvreerde hij zich handig in het gewoel van ‘de Russische Oktoberrevolutie’.

*  Kerenski werd afgezet en Lenin werd de nieuwe leider van de Russische arbeiders. Tot na een beroerte in 1922 leidde hij  de Sovjetregering.

*  Bij de eerste beroerte raakte de rechterkant van zijn lichaam bijna geheel verlamd. Na een tweede werd zijn spraakvermogen erg aangetast. Lenin overleed op 21 januari 1924 in Gorki (hé, waar hebben we dat nog gehoord?), tien kilometer ten zuiden van Moskou.

*  Zijn lichaam werd geprepareerd en tentoongesteld in een mausoleum op het Rode Plein in Moskou. Lenin werd een tentoonstellingsobject. Nog steeds moet zijn gebalsemde lichaam om de twee weken een speciale behandeling ondergaan. Vladimir Lenin werd als partijleider opgevolgd door Jozef Stalin.

Howard Carter vindt Toetanchamon

De Britse egyptoloog en archeoloog Howard Carter (1873-1939) deed 4 november 1922 , vandaag 100 jaar geleden, dé ontdekking van zijn leven. En niet van het zijne alleen…

* Carter – financieel gesteund door Lord Carnarvon (1866-1939) – ontdekte na tien jaar zoeken in het Dal der Koningen het graf van de jonge farao Toetanchamon. Meteen een van de grootste culturele ontdekkingen ooit.

* Op 4 november 1922 vond Carter de eerste sporen van het graf, uitgerekend onder het puin van het graf van Ramses VI. Hij stuitte op een muur en zag het teken van Toetanchamon. Drie dagen later vond de egyptoloog ook de toegang tot het graf.

* Als het graf geopend wordt, blijkt het nog niet bezocht te zijn door grafschenners, in tegenstelling tot andere graven in de vallei.

* In de vier kamers worden maar liefst vijfduizend voorwerpen gevonden, vele bestreken met een goudlaag. De talloze cultusvoorwerpen, juwelen, muziekinstrumenten, meubilair en machtssymbolen waren voorwerpen die de overleden farao moesten vergezellen op zijn tocht naar het dodenrijk.

* Het beroemdste object is zonder meer het ‘dodenmasker’ van Toetanchamon , die amper 20 werd.

* De archeoloog stuurde meteen volgend telegram naar zijn sponsor Lord Carnarvon: “…eindelijk in de Vallei een schitterende en intacte tombe gevonden die ik veilig heb gesteld voor uw komst, gefeliciteerd.”

* Howard Carter deed er ongeveer tien jaar over om de graftombe leeg te halen. Ieder voorwerp moest immers geïnventariseerd en gefotografeerd worden. Pas op 16 februari 1923 opende de Britse egyptoloog de sarcofaag van Toetanchamon.

** “Toetanchamon werd niet vermoord, zoals veel mensen dachten. Hij kreeg een ongeval terwijl hij op jacht was in de woestijn. Hij viel van een kar en brak zijn linkerbeen, dat is volgens mij hoe hij echt om het leven kwam”, aldus Zahi Hawass, algemeen secretaris van de Egyptische Hoge Raad voor de Oudheid

** Toetanchamon was als farao weinig belangrijk. Maar bij het grote publiek werd ‘Toet’ overbekend vanwege zijn ongeschonden graf vol waardevolle voorwerpen. Een nooit eindigende belangstelling voor de Egyptische cultuur en – schatten kwam eraan.

 ** Na de inventarisatie van alle vondsten trok Carter zich terug uit de archeologie en werd hij verzamelaar.

** Carter stierf in 1939 op 64-jarige leeftijd. De relatief hoge leeftijd van Carter ziet men als bewijs dat Carter niet getroffen werd door de vermeende vloek van de farao, die andere leden van de opgravingsploeg zou hebben getroffen. Te beginnen met Lord Carnarvon, de financier van de onderneming (vrije foto’s – info bij Wikipedia en andere media)

Meer weten? Rood klikken. Beslist doen!

Het ‘Witte Huis’ is klaar

1 november 1800  – Na acht jaar bouwen is het Witte Huis in Washington klaar. De presidentswoning heet gewoon Executive Mansion (Uitvoerend Herenhuis). Van de naam Witte Huis is nog geen sprake. (vrije foto Pixabay)

* President Georges Washington en planoloog Pierre L’Enfant, bepaalden waar ergens het huis gebouwd moest worden.

* Het Witte huis zelf werd ontworpen door de Iers-Amerikaanse architect James Hoban. Die liet zich inspireren door het Leinster House in de Ierse hoofdstad Dublin.

* Van de term ‘Witte Huis’ was aanvankelijk dus geen sprake. Pas in 1901 ging het gebouw officieel ‘Witte Huis’ heten.

* Nochtans werd het huis al in 1798 voor het eerst wit geverfd. De verf moest het gebouw beschermen tegen weer en wind.

*John Adams was de eerste president die zijn intrek nam in de toen al prestigieuze woning.

De zwaarste kernbom ooit

Om de Amerikaanse rivalen te overtroeven voerde de vroegere Sovjet-Unie op 30 oktober 1961 een grote kernproef uit. Boven Nova Zembla werd Tsar Bomba tot ontploffing gebracht.

* Gissingen doen vermoeden dat de bom een kracht zou gehad hebben van om en bij de 50 megaton.

* Daarmee was hij ruim 3 500 keer sterker dan de bom die de Amerikanen in 1945 gebruikten om Hiroshima met de grond gelijk te maken. Onwezenlijk tot en met.

* De explosie van de Tsar Bomba is alleszins de krachtigste explosie ooit door mensen veroorzaakt. Gelukkig gebeurde dat in vredestijd. Wellicht zijn er geen mensen door gestorven. De schokgolf in de atmosfeer ging maar liefst drie keer de aarde rond.

* Op het ogenblik van de test was de Koude Oorlog tussen de rode Sovjet Unie en het Westen (Amerika + bondgenoten, verenigd in de Verenigde Naties) nog in volle gang.

* Het Westen wist van de geplande test en protesteerde daar heftig tegen . Op de dag zelf verzochten de Verenigde Naties de Sovjet-Unie nog om het nucleaire testprogramma te staken en nooit meer nucleaire wapens te gebruiken om conflicten op te lossen.

* Tevergeefs, de bom ging af en beide rivalen waren zo onder de indruk van de kracht van een dergelijk wapen dat het bij deze enige afschrikking bleef.

* Tot nog toe bleef het zo. Toen wijlen president Kennedy haast het bevel gaf om voor het einde van het decennium 1960-1970 een man op de maan te brengen, verplaatsten de grootmachten hun rivaliteit naar de ruimte. Met het bekende gevolg. Amerika zette midden juli 1969 zelfs twee mensen op de maan. De Russen zijn nog steeds niet aan een eerste ‘man on the moon’ toe.

boven – foto van de paddenstoelwolk boven Nova Zembla, op ongeveer 160 km van de ontploffing – gelezen en bewerkt uit Historiek –

1 2 3 4 5 6 … 18