Maand: mei 2022

De Engelse koning Hendrik VIII (1491-1547) is vooral bekend als de koning die zes keer huwde en twee van zijn vrouwen de dood injoeg. Maar natuurlijk was Hendrik veel meer dan alleen een vrouwenmoordenaar.

HENDRIK VIII stichtte in 1534 de Church of England (de Anglicaanse Kerk), werd in 1543 koning van Ierland en was een groot fan van (?) tennis en darts, zoals dat toen werd gespeeld. Geschiedkundigen vinden hem een typische vroegmoderne renaissancevorst.

– Mits kleine aanpassingen durven we stellen dat de periode van leven, regeren en sterven van de Engelse Hendrik vrij parallel loopt met die van onze Keizer Karel V. –

Jeugd en ziekten

Hendrik werd geboren op 28 juni 1491 in Greenwich – Londen. (Columbus ging een tijdje later Amerika ontdekken) Op zijn vijfde overleefde hij de pokken. In 1509  kwam Hendrik als Hendrik VIII op de Engelse troon. Op zijn zeventiende trouwde hij met Catharina van Aragon (1485-1536).

* De verwachtingen over Hendriks koningschap waren groot. Hij was intellectueel en fysiek getalenteerd. Ook leergierig, lang, sterk gebouwd, een goede atleet met een uitbundig, enthousiast karakter.

* In 1521 kreeg Hendrik malaria. Later had hij last van spataderen en werd hij hypochonder. Oorzaak? Hendrik deed vaak mee aan toernooien en liep … regelmatig verwondingen op.

* Op 24 januari 1536 was hij bijna dood. Tijdens twee uur buiten bewustzijn liep hij vermoedelijk hersenschade op. Zijn persoonlijkheid veranderde. Bij vlagen werd hij paranoïde en onberekenbaar.

* De Engelse koning kreeg ook een enorme eetlust. Liefst 13 gangen per dag, waaronder alle soorten vlees, heel veel wit brood en geen groente. Bier en wijn vloeiden rijkelijk. Er is uitgerekend dat hij 5 000 calorieën per dag naar binnen werkte, twee keer zoveel als een normale man. Toen Hendrik VIII in 1547 op 55-jarige leeftijd overleed, woog hij zo’n … 200 kilo (?!).

Oorlogen en ‘Church of England’

* In 1511 liet Hendrik VIII zich door paus Julius II (1443-1513) overhalen om mee te strijden in een van de Italiaanse Oorlogen. De oorlog leverde de paus niets op, want het Frans-Venetiaanse leger heroverde hun gebieden in de Slag bij Marignano in 1515.

* Ook ander buitenlandse beleid van Hendrik VIII was weinig succesvol. Meerdere oorlogen kostten Engeland veel geld maar kenden nauwelijks successen.

* Onder zijn koningschap vond ook de scheiding plaats tussen Engeland en de Rooms-Katholieke Kerk. In 1534 leidde dat tot de stichting van de Church of England.

* Hendrik VIII liet katholieke abdijen sluiten en Engeland werd van een heel katholiek land een grotendeels protestantse entiteit.

* Uit zijn nederlagen putte Hendrik wel één voordeel voor Engeland : de verbetering van de militaire technologie die onder zijn regeerperiode plaatsvond.

* Hendrik liet tal van oorlogsschepen bouwen en kreeg daarom de bijnaam ‘Vader van de Engelse Marine’. Verder maakte hij Ierland tot een koninkrijk en werd hij in 1543 koning van dat land. Ook voegde hij het huidige Wales bij het Verenigd Koninkrijk.

Zes huwelijken, twee onthoofdingen

*** Engelse schoolkinderen  moesten vroeger volgende rijtje uit hun hoofd leren als het ging om het lot van de zes vrouwen van Hendrik VIII:

“Divorced, beheaded, died, divorced, beheaded, survived.”

° Het huwelijk met Catharina van Aragon, zijn eerste vrouw en moeder van de latere koningin Mary Tudor (1516-1558) alias ‘Bloody Mary‘ – liep in 1533 uit op een scheiding, omdat Catharina haar man geen mannelijke troonopvolger schonk. Catharina werd na een rechtszaak verbannen.

° Anna Boleyn (ca. 1505-1536), Hendriks tweede vrouw, eindigde na een huwelijk van een paar jaar in 1536 op het schavot. Ze was beschuldigd van overspel, hekserij en incest. (zie hoger in een nieuw artikel)

° Derde vrouw Jane Seymour (ca.1509-1537) schonk Hendrik uiteindelijk een zoon, Edward, maar Jane stierf in het kraambed.

° Hierna volgde Anna van Kleef (1515-1557), met wie Hendrik VIII in januari 1540 om politieke redenen huwde. Dit huwelijk werd al in juli 1540 ontbonden.

° Hendriks vijfde vrouw was Catharina Howard (ca.1520-1542), met wie hij op 8 augustus 1540 trouwde. Samen met twee van haar minnaars werd ze geëxecuteerd.

° Op 12 juli 1543 volgde nog een huwelijk met Catharina Parr (1512-1548), de enige die haar man overleefde.

Renaissancevorst

* Hendrik VIII was als renaissancevorst beschermer van de kunsten. Hij stond bekend als talentvolle muzikant, die goed luit speelde. Toen Hendrik overleed, liet hij veel muziekinstrumenten na.

* Hendrik was ook een fervent sportliefhebber, zo blijkt uit tal van overgeleverde bronnen. Hij hield enorm van tennis, een sport die in de Middeleeuwen ontstond rond kloosters en zich in de negentiende en twintigste eeuw professioneel ontwikkelde.

* De edellieden aan het hof moesten van Hendrik VIII oefenen met boogschieten. Al in 1532 had Hendrik VIII een tennisbaan bij zijn paleis Hampton Court. Ook is de dartssport vermoedelijk ontwikkeld aan het hof van de Engelse koning. De dartsborden werden gemaakt van de onderkant van lege wijntonnen, waarop de boogschutters cirkels tekenden.

* Een brief uit 1530 toont aan dat Hendrik VIII een fan was van het nieuwe spelletje, want dat jaar deed hij een schitterend ontworpen dartsbord cadeau aan Anne Boleyn, met wie hij in 1533 in het huwelijksbootje stapte.

Dood van Hendrik VIII

Na het ongeval in januari 1536, toen Hendrik tijdens een toernooi vermoedelijk hersenschade opliep, leefde hij nog elf jaar. Maar zijn gezondheid was slecht: de koning had zwaar overgewicht, regelmatig zware migraineaanvallen en last van spataderen. Ook had hij diabetes, die hem nagenoeg blind had gemaakt.

* Op 28 januari 1547 overleed koning Hendrik VIII op 55-jarige leeftijd, naar men aanneemt aan een hartaanval. Andere bronnen suggereren syfilis.

* Hendrik werd begraven in de Saint George Chapel van Windsor Castle in een graf naast zijn meest favoriete derde vrouw Jane Seymour.

* Zijn zoon Edward, die nog minderjarig was, volgde hem op als Edward IV (1537-1553), koning van Engeland.

(bron Wikipedia)