Maand: mei 2022

Adolphe Sax … van de saxofoon

In Dinant werd Adolphe Sax geboren als oudste zoon van Charles-Joseph Sax. Vader Sax was instrumentenbouwer en eigenaar van een fabriek van blaasinstrumenten in Brussel. Vader Sax was tevens hofleverancier voor het Huis van Oranje ten tijde van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.   (met dank aan de onafscheidelijke WIKIPEDIA)

* Zoon Sax begon zijn muzikale opleiding in 1828 aan de Brusselse Koninklijke Muziekschool. Naast een algemene opleiding volgde hij klarinetlessen.  Zijn eerste experimenten deed hij dan ook met de basklarinet: hij ontwikkelde een nieuw 24-kleppensysteem, dat hij demonstreerde op de Brusselse industrietentoonstelling van 1835 en later patenteerde.

* Daarna werkte Sax aan de plannen voor een reeks nieuwe instrumenten. Op de Brusselse industrietentoonstelling van 1841 gaf Sax een eerste officiële auditie van zijn creatie: de saxofoon. Maar aangezien de saxofoon nog niet gepatenteerd was, speelde Sax achter een gordijn, zodat niemand kon zien welk instrument die klanken voortbracht.

* In België kreeg Sax echter niet de erkenning die hij verwachtte. De jury weigerde hem een eerste prijs toe te kennen omdat Sax volgens hen nog te jong was en hij dan later geen hogere waardering zou kunnen ontvangen.

* Hij antwoordde ferm: “Als zij denken dat ik te jong ben voor de gouden medaille, dan vind ik mezelf te oud voor een medaille van vermeil (d.i. verguld zilver).” Hij ging dan ook elders zijn geluk zoeken.

* In 1842 vertrok hij naar Parijs. In 1843 opende Sax er in een oude schuur, zijn eerste instrumentenfabriek. De productie van Adolphe Sax & Cie  was op industriële leest geschoeid. Op het hoogtepunt van zijn activiteit had hij 200 arbeiders in dienst. In 1846 vroeg en kreeg Sax een octrooi op de saxofoon.

* In 1848, na de Franse omwenteling, werd het decreet, dat zijn saxhoorns van een vaste plaats in de militaire bands verzekerde, ingetrokken. Als gevolg daarvan  ging zijn bedrijf in 1852 voor de eerste maal failliet.

* Gelukkig voor hem werd in 1854 het decreet opnieuw ingevoerd en, met de steun van  keizer Napoleon III himself, kon Sax zijn bedrijf weer verder opbouwen.

* Tijdens de Frans-Duitse Oorlog stortte de productie andermaal  in, deze keer voorgoed. Sax’ persoonlijke instrumentenverzameling, bestaande uit 467 stukken, werd openbaar verkocht. Zijn enige inkomsten kwamen van dan af als muzikaal directeur van de Opera. Veel van zijn patenten waren verlopen.

* Sax overleed begin 1894 op zijn 79ste in Parijs. Hij werd nooit bijzonder rijk . Meer nog. Door de aanhoudende processen liet hij zelfs een berg schulden na, maar hij kreeg wel de erkenning die hem toekwam. Hij werd op het Cimetière de Montmartre begraven.

* Een Bruggeling kreeg de rechten op de naam en bracht in september 2012 een nieuwe saxofoonlijn op de markt onder de merknaam Adolphe Sax & Cie.

TRIVIA

* Sax stond afgebeeld op het Belgische bankbiljet van 200 frank.

* Ter nagedachtenis van Sax werd in Dinant een Internationale Saxofoonwedstrijd “Adolphe Sax” gehouden.

* In Dinant werd Het Huis van Mijnheer Sax een museum.

* In 2005 eindigde Sax op nummer 12 in de Vlaamse versie van De Grootste Belg en op nummer 20 in de Waalse versie van diezelfde verkiezing.

* Sax stond afgebeeld op het Belgische bankbiljet van 200 frank (mag niet getoond worden).

*** wijlen meester Frans Oeyen uit Veerle (foto) was een verwoede sax-muzikant – vele jongeren volgden zijn voorbeeld en treden nog regelmatig op

Vrede van Münster

-foto Historiek-

15 mei … een dag waarop vrijwel geen nieuws te rapen viel. Zo leek het. Tot wij bij Wikipedia stootten op groot en belangrijk nieuws. Het ontstaan van Nederland en de afscheiding van de Republiek der Nederland van onze gewesten, die onder Spaans gezag verder moesten. Met alle nare gevolgen van dien.
.
(beeld R) De beëdiging van het verdrag door de Spaanse en Nederlandse onderhandelaars (Gerard Terborch, 1648) De ondertekening van het vredesverdrag van Münster
.

De Vrede van Münster was een verdrag dat op 15 mei 1648 in Münster gesloten werd tussen Spanje en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, waarmee aan de Tachtigjarige Oorlog tussen Spanje en de opstandelingen in de Republiek een einde kwam en de Republiek als soevereine staat erkend werd.

De Vrede van Münster was onderdeel van de Vrede van Westfalen, die ook een einde maakte aan de Dertigjarige Oorlog.

*** Het verdrag tussen Spanje en de Nederlanden werd op 30 januari 1648 vastgelegd. Op 15 mei werd de vrede getekend en door Nederlandse en Spaanse gezanten met een eed bekrachtigd, onder grote belangstelling van het volk in Münster

Tijdens het overleg werden de Republiek en Spanje het snel eens. De tekst van het Twaalfjarig Bestand werd als uitgangspunt genomen en de Republiek werd formeel door Spanje als soevereine staat erkend.

*** Deze belangrijke toegeving van Spanje was dan ook het eerste punt; Spanje hield op de Republiek als opstandige Spaanse onderdanen te zien (wat ze 100 jaar lang gedaan had).

De vrede leek nabij. Frankrijk, waarmee de Republiek had afgesproken om tot een gezamenlijk verdrag met Spanje te komen, gooide roet in het eten door steeds met nieuwe eisen te komen.

De Staten besloten hierop buiten Frankrijk om vrede te sluiten met Spanje. Op 30 januari 1648 werd de vredestekst vastgesteld. Deze werd ter ondertekening naar Den Haag en Madrid gestuurd.

Op 15 mei werd de vrede definitief getekend en door Nederlandse en Spaanse gezanten met een eed bekrachtigd.

In Nederland bewaart het Nationaal Archief twee exemplaren van de Vrede van Münster, een Spaanse en een Franse versie. Beide versies zijn door koning Filips IV ondertekend en voorzien van zijn zegel in massief goud.

gevolgen

 

  • De koning van Spanje engageerde zich de Republiek als een soeverein land te laten erkennen door het Rooms-Duitse Rijk. De keizer deed dit, waarmee de Republiek het Rooms-Duitse Rijk verliet. De Rijksstanden deden deze erkenning overigens niet, alleen de keizer.
  • Een belangrijk indirect gevolg van dit verdrag was dat het Nederduits-Gereformeerde geloof de ‘staatskerk‘ van de Republiek werd.
  • Alle goederen van de Rooms-Katholieke Kerk vervielen aan de overheid; kerken, kapellen, kloosters en andere bezittingen.
  • De rooms-katholieken moesten tot 1795 gebruikmaken van ‘schuilkerken‘: ze mochten kerkdiensten houden, maar niet in gebouwen die aan de buitenkant als kerk herkenbaar waren.
  • Ook kwam er een grens tussen de Republiek en de Zuidelijke Nederlanden  (zie rode lijn op kaart). Die werd bepaald door de toenmalige frontsituatie tussen het gebied van de Nederlandse opstandelingen en dat van de Spanjaarden. De grens in Limburg werd pas in 1661 definitief vastgelegd.
  • Het belangrijkste gevolg voor Antwerpen was dat er definitief een staatsgrens kwam te liggen op de Schelde en dat de soevereiniteit van de Republiek op de Zeeuwse Schelde werd erkend.
  • Qua handelsvoorwaarden haalde de Republiek zijn slag thuis. Spanje kreeg geen toegang tot de vaart op de Nederlandse koloniën, en omgekeerd.
  • Ook was het Spaanse onderdanen verboden hun overzeese handel met Oost-Indië uit te breiden
  • De Schelde bleef gesloten voor doorgaande zeevaart (maar niet voor de handel) van en naar de Zuidelijke Nederlanden. Armoe overspoelde onze (zuidelijke) gewesten. De magnifieke schilderijen van Pieter Breugel vertellen het je. Op niet één ervan zie je een lachend gezicht, zelfs op de boerenbruiloft niet … (vraag/kijk het eenvoudigweg op)

‘HET WARSCHAUPACT’ EN ‘DE KOUDE OORLOG’

De jeugd heeft er wellicht nooit over gehoord, en dat is hun goed recht. Het ‘Warschaupact’ is immers reeds geschiedenis vanaf 1991 toen het officieel ontbonden werd. Meteen ook het einde van de ‘Koude Oorlog’ tussen Oost- en West-Europa. Het pact duurde amper 42 jaar.

* In de nasleep van de Tweede Wereldoorlog werd in 1949 de NAVO opgericht, de Noord-Atlantische VerdragsOrganisatie.

l_nikita chroesjtsjov * Toen ook West-Duitsland op 9 mei 1955 lid werd van de NAVO besloot Sovjetleider Nikita Chroetsjov dat de communistische landen in Oost-Europa dringend aan een tegenhanger toe waren.

* Een heleboel landen deed mee, van Rusland (Sovjet-Unie) over Roemenië tot wat toen nog Tsjecho-Slowakije was. Alleen Joegoslavië, met zijn president Tito bleef aan de kant.

*** Op 14 mei 1995 werd het Warschaupact ondertekend.

*  NAVO en WARSCHAUPACT hebben echter nooit een rechtstreeks militair conflict gehad, maar bestreden elkaar in wat toen de Koude Oorlog heette.

* De Duitse Democratische Republiek, DDR, die Berlijn omsloot en opdeelde in een West- en Oostkant, was daarvan het frappantste voorbeeld. Toen de Berlijnse Muur op 9 november 1989 viel, kreeg het Warschaupact  een fameuze knauw en werd zijn bestaan niet lang meer gegarandeerd.

*** Het Warschaupact werd officieel ontbonden op 1 juli 1991.

* Tweemaal had het Warschaupact  ingegrepen bij zijn eigen lidstaten. In 1956 maakte het een einde aan de Hongaarse opstand. Een tweede keer in 1968 toen de straten van Praag werden schoongeveegd en er een einde kwam aan de ‘Praagse Lente’.

images

* Grote figuur achter de val van de Muur en later van het uiteenvallen van de Sovjet-Unie was Michaël Gorbatsjov, de man van perestrojka (hervorming) en glasnost (openheid). Hij kreeg hiervoor  in 1990 de Nobelprijs voor de Vrede.

* De meeste ex-Warschaulanden werden vanaf 1999 over 2004 tot 2009 lid van de NAVO.

° bewerkte teksten uit Wikipedia/Historiek – vrije foto’s

De franse zonnekoning

Lodewijk XIV van Frankrijk , beter bekend als Lodewijk de Grote (Frans: Louis le Grand) en de Zonnekoning (Frans: le Roi-Soleil), was een telg uit het koninklijke huis Bourbon. Hij was van 1643 tot aan zijn dood koning van Frankrijk en Navarra.

* Op 14 mei 1643 overleed Lodewijk XIII. Vier dagen later vertrok zoon Lodewijk samen met zijn moeder naar Parijs. Hier werd hij als de nieuwe koning voorgesteld aan het Parlement van Parijs. Het parlement stemde uit rancune tegen het testament van de overleden koning.

* Het parlement verwierp het testament van Lodewijk XIII waar hij het had over het instellen van een regentschapsraad en droeg de absolute en volledige heerschappij over aan de koningin-regentes.

* Na haar aanstelling als regentes koos Anna van Oostenrijk resoluut Mazarin als haar eerste minister. Samen bepaalden zij de Franse politiek tijdens de eerste jaren van Lodewijks minderjarigheid als koning.

* Mazarin liet voortaan de jonge koning de ministerraad bijwonen om ervaring op te doen. Hij leerde de jonge koning persoonlijk de geheimen van de diplomatie kennen en het belang van bondgenootschappen. Ook de kunstopvatting van de kardinaal heeft de jonge koning onmiskenbaar beïnvloed.

* In 1652 liet Anna van Oostenrijk haar 14-jarige zoon Lodewijk tijdens de afwezigheid van Mazarin meerderjarig verklaren.

* Na de festiviteiten riep Lodewijk XIV, in opdracht van Mazarin, het Parlement van Parijs bijeen om een aantal decreten af te kondigen.

* Enkele daarvan draaiden eerder genomen besluiten van het parlement terug. Het werd de leden expliciet verboden om zich nog langer met zaken van de koning te bemoeien.

* Op 7 juni 1654 vond de kroning van Lodewijk XIV plaats in de kathedraal van Reims. Daarbij werd hij, zoals zijn voorgangers, gezalfd met chrisma, waarna hij geacht werd net als zij door handoplegging huidziekten te kunnen genezen.

* De jonge koning bracht enkele maanden aan het front van de Frans-Spaanse Oorlog door. Deze oorlog woedde al sinds 1635 als deel van de Dertigjarige Oorlog.

* Lodewijk XIV was aanwezig bij de slag bij Atrecht en in juni 1655 voerde hij voor het eerst zijn eigen troepen aan in Henegouwen.

* Na vijfentwintig (25) jaar oorlog voeren sloten Frankrijk en Spanje in 1659 de Vrede van de Pyreneeën.

*** Echt veel meer weten over de Zonnekoning ? Ga in Wikipedia naar de hoofding Lodewijk XIV van Frankrijk en ga, net als Louis Quatorze, vooral … je gangetje.  Succes ermee !

pasteuriseren KOMT van PASTEUR

We vergeten ze wel eens, de weldoeners van de mensheid. Vaak studeerden ze lang en diep en brachten nieuwe technieken aan de oppervlakte om het de soortgenoten op aarde erg naar de zin te maken. Tot meer geluk van de mensheid en meestal slechts een erkenning voor zichzelf.

* In deze helse tijden van de coronakiller troffen we toevallig de naam Pasteur aan. Niet zomaar een naam of persoon. Door hem worden we reeds lang gespaard van kleine en grotere rampen.

  • De Franse chemicus Louis Pasteur wordt beschouwd als de grondlegger van de biochemie en de bacteriologie. Hij ontdekte in de 19de eeuw dat gistingsprocessen worden veroorzaakt door micro-organismen en ontwikkelde de techniek van het pasteuriseren. Hierbij worden vloeistoffen kort verhit en daarna snel afgekoeld, zodat de producten daarna minder micro-organismen bevatten en langer houdbaar zijn. Lees hieronder meer … boeiend!

met dank aan De Almanak (met een hoek af)

Vrijdag de dertiende

 Vandaag is het ‘Vrijdag de 13de’ Een dag die door veel mensen als een ongeluksdag beschouwd wordt, wegens de combinatie van vrijdag en dertien. Dat lezen we vandaag bij allesweter Wikipedia.

De oudste gebeurtenis die naar onheil op vrijdag de dertiende verwijst, is  te vinden in de Joodse Bijbel en verwijst naar de tiende plaag van Egypte.

Het allereerste Pascha (paasfeest) was gepland op een sabbat, zaterdag de 14e Nisan. Die sabbat begon en begint nog steeds op vrijdagmiddag 18.00 uur, dus omvat de nacht van vrijdag de 13e van onze kalender. In die nacht stierven alle eerstgeborenen, zowel van mens als dier. Het boek Exodus in de Bijbel geeft hiervan verslag.

Nog een van de verklaringen voor vrijdag de dertiende als ongeluksdag is dat vrijdag de dag is waarop Jezus werd gekruisigd. Als die dag dan ook nog samenvalt met het ongeluksgetal 13, moet deze dag volgens het volksgeloof extra ongeluk veroorzaken.

De vrijdagen kunnen ook een kwade naam gekregen hebben omdat op die dag door de Romeinen doodvonnissen werden voltrokken. Ook in Engeland werd de doodstraf op een vrijdag voltrokken.

Dat ‘dertien’ een negatieve klank had in de christelijke wereld is wellicht terug te brengen tot het laatste avondmaal van Christus, waar dertien personen aanzaten.

Een andere mogelijke verklaring is dat op vrijdag de dertiende oktober 1307 in Frankrijk alle Tempeliers op bevel van Philips de Schone werden gearresteerd, op grond van valse beschuldigingen.

Dit was alleszins de oorzaak voor de uiteindelijke vernietiging van de Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomo, beter bekend als de Tempeliers. Sindsdien is men vrijdag de dertiende blijven bekijken als ongeluksdag.

 Er wordt ook wel beweerd dat vrijdag 13 is afgeleid van een Noorse sage over de kwaadaardige god Loki die als niet-uitgenodigde, dertiende gast, op het feest komt en de aarde in rouw dompelt.

Marianne Williamson geeft de verklaring in het boek In vrouwelijkheid dat vrijdag de dertiende zou afstammen van de dag dat de heksen bij elkaar zouden komen.

Voor het eerst in de 17de eeuw werd schriftelijk gezegd dat een vrijdag een ongeluksdag zou zijn. De koppeling met een speciale datum is van veel later.

De aandacht voor de specifieke datum kwam echter overgewaaid uit de VS. De Amerikaanse journalist Nathaniel Lachenmeyer schreef in 2004 ‘Het boek 13′ over de geschiedenis van het ongeluksgetal.

Volgens hem gaat de geschiedenis van het ongeluksgetal terug tot 1881. Een Amerikaanse officier besloot toen om elke dertiende van de maand een diner van dertien gangen te geven voor dertien personen in de “Thirteen Club”.

Dit ging in tegen het volksgeloof  dat 13 personen aan een tafel ongeluk brengt. De eerste bijeenkomst was op een vrijdag. Er gebeurd niets speciaals.

Volgens Lachenmeyer vindt het begrip ‘vrijdag de dertiende’ als ongeluksdag pas brede bekendheid na 1907. In dat jaar verscheen het boek Friday, the Thirteenth van schrijver Thomas Lawson.

Gevolgen

Dit bijgeloof van miljoenen mensen heeft invloed op de economie. In de Verenigde Staten verzuimen opvallend veel mensen op alle vrijdagen de 13de hun werk en worden zakelijke transacties uitgesteld.

Onder de vele verhalen over dit bijgeloof wordt ook gezegd dat de meeste vliegtuigen geen 13e rij zouden hebben, dat gebouwen geen 13e verdieping zouden hebben, althans niet bij nummering in de liften, en dat er in ziekenhuizen geen operatiekamers met het nummer 13 te vinden zijn.

In de psychologie wordt ook gesproken over triskaidekaphobia en paraskevidekatriafobie: de angst voor vrijdag de dertiende. Bij de zwaarste gevallen van deze irrationele angst vindt men mensen die op die dag hun huis niet durven uit te komen…

AANSLAG OP … DE PAUS

Johannes Paulus II , voorheen Karol Józef Wojtyła, was een ondernemende persoon en de eerste paus die de wereld introk. In juni 1979 bracht hij één van zijn eerste staatsbezoeken aan zijn geboorteland Polen. Miljoenen landgenoten kwamen voor hem op de been tijdens zijn tocht door het land.

* Op 13 mei 1981 , vandaag exact 41 jaar geleden, schoot de 23-jarige Turk Mehmet Ali Ağca de paus neer op het plein voor de Sint-Pietersbasiliek.

* Johannes Paulus II overleefde de aanslag, schonk de dader, die tot levenslang veroordeeld werd, later vergiffenis en bezocht hem ook in de gevangenis (vrije foto).

* Deze aanslag was de directe aanleiding tot de aanschaf van de zogenaamde pausmobiel, een auto waarin de paus beschermd wordt door kogelwerend glas en toch goed te zien is door het vele glas.

* Wie de opdrachtgever van de aanslag was, is nooit geweten. De meeste gissingen wezen evenwel richting … Moskou en de Sovjets.

* In maart 2005 kwamen er documenten vrij uit een aantal voormalige Oostbloklanden die er op wezen dat de Russische geheime dienst van de aanslag op de hoogte was , hoewel dit door anderen betwist werd.

* De motivatie zou zijn dat de Sovjets bang waren voor het effect van de paus op de stabiliteit van de Oost-Europese Sovjetsatellietstaten, in het bijzonder Polen, het thuisland van de paus. Andere speculaties menen dat er mensen binnen het Vaticaan achter de aanslag zouden zitten, maar ook dit werd niet bewezen.

* Op 2 maart 2006 maakte een Italiaanse parlementaire onderzoekscommissie bekend dat naar alle waarschijnlijkheid de Sovjet-Unie opdracht had gegeven voor de aanslag. De dader zelf heeft lang niets willen vertellen over de achtergronden, hoewel hij later heeft laten doorschemeren dat hij wel hulp van binnenuit het Vaticaan ontvangen heeft. Wellicht ligt de waarheid ergens in … het midden.  ( meer info op rood – Wikipedia)

*** Paus Johannes Paulus II, Latijn: Ioannes Paulus PP. II, geboren als Karol Józef Wojtyła, was een Pools priester die aartsbisschop en kardinaal werd en uiteindelijk op 16 oktober 1978 verkozen tot 264e paus van de Rooms-Katholieke Kerk. Wikipedia
Geboren: 18 mei 1920, Wadowice, Polen   Overleden: 2 april 2005, Apostolisch Paleis, Vatican City, Vaticaanstad  Begraven: 8 april 2005, St-Pietersbasiliek, Vatican City, Vaticaanstad

FRANSE KRUISWEG IN ‘BEDDEREN’ KERK veerle

Leden van de kerkfabriek O.L.Vrouw in de Wijngaard, o.l. van Rene Bloemmen vonden in 2014 op de zolder van de kerk in Veerle een … kruisweg. Althans een kruisweg in drukwerk. De prenten lagen deels verscholen onder heel wat stukken glas. Papier onder glas was destijds een bepaalde verkoopmethode.

* Ludo Helsen, onze expert ter zake, herkende meteen de 14 staties van de kruisweg , en wist voor de vuist weg te vertellen dat die prenten – het kon bijna niet anders – kort na 1910 ook gebruikt werden in de ‘Bedderenkerk’ van Veerle. Die houten kerk werd na de grote kerkbrand in ijltempo opgericht als noodkerk.

* Een beetje les van LH … moet kunnen :

  • ‘Bedderen’ komt van ‘berden’ en betekent gewoon ‘planken’. De noodkerk werd opgetimmerd op de plaats waar nu nog steeds de oude Vineazaal staat , dicht bij de oude pastorij. De echte parochiekerk was immers deels afgebrand en onbruikbaar voor erediensten.
  • De beeldplaten van de kruisweg werden met waarschijnlijke zekerheid gedrukt door les Frick frères , rue de la Vieille Estrapade , Paris. Uitgeverij Desgodets et Gerard, ook in Parijs , bracht ze aan de man.
  • Die uitgeverij Desgodets et Gerard gaf eind 19e eeuw (1890 – 1899) heel wat gekleurde religieuze platen uit,  zelfs ‘missalen met illustraties’. Die drukkerij D & D, drukte ook gekleurde platen van steden en landschappen, o.a.van Genève en Pau.
  • De periode van de uitgave van de kruiswegplaten en het in gebruik nemen van de Veerlese noodkerk liggen erg dicht bij elkaar en maakten de noodzaak van die kruisweg in de noodkerk meer dan waarschijnlijk.
  • De gedrukte kruisweg was massaproductie en werd in die tijd erg veel verkocht aan vooral Franse kerken. Het drukwerk gebeurde op zacht papier. De gezichten werden vaak bijgewerkt en bijgekleurd , iets wat je op de “bedderen“ kruisweg goed kunt zien.
  • Normaliter werd de kruisweg door de verkoper geleverd als polychrome gravure, beschermd door glas , gehecht op een houten achtergrond, en ingelijst. Boven elke statie was ook een kruis aangebracht.

* Een gelijkaardige kruisweg heeft LH gevonden in het kerkje Sainte-Genevieve van Aisne in Picardie. Het is nog in slechtere staat als die van Veerle , maar moet van het Franse cultuurministerie wel  bewaard worden.

  • in bijlage vind je een model zoals op de foto’s afgebeeld … even drukken op de link

https://www.holyart.fr/accessoires-pour-la-liturgie/mobilier-deglise/chemin-de-croix/chemin-de-croix-tableau-bois-imitation-peinture-xv-stations

*** Tot slot de herontdekte foto’s uit juni 2018 … (Alles komt ooit wel terecht)

berlijnse luchtbrug

We blijven nog even in de oorlogssfeer van WO II. De winnaars zijn gekend, de verliezers eveneens. Duitsland maakte een verschrikkelijke tijd mee. Berlijn leed honger. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië kwamen helpen. Van eind juni 1948 tot en met 12 mei 1949 werd Berlijn vanuit de lucht bevoorraad.

* Maar … nadat in de westelijke bezettingszones van Duitsland de D-mark was ingevoerd, voerde de Sovjet-Unie op 23 juni 1948 een eigen munt in voor de Sovjet-bezettingszone en Berlijn.

* De westelijke machten oordeelden echter dat die munt in West-Berlijn niet geldig was. De Sovjet-Unie reageerde hierop door alle toegangswegen naar Berlijn af te sluiten.

* Vanaf dat moment kon West-Berlijn niet meer via water, spoor of weg bevoorraad worden. De Britse en Amerikaanse mogendheden zetten hierop een luchttransportsysteem (Berlijnse luchtbrug) op om de sectoren van Berlijn die onder westerse bezetting stonden te bevoorraden. Dat kon omdat Moskou geen zeggenschap had over het luchtruim boven Oost-Duitsland.

* Soms landde er elke 45 seconden wel een vliegtuig met hulpgoederen voor de twee miljoen inwoners van West-Berlijn. De Sovjets hieven de blokkade op 12 mei 1949 (vandaag 73 jaar geleden) op.

* Als gevolg van de blokkade besloot de Senaat van West-Berlijn dat in Berlijn altijd een voorraad van 180 dagen van primaire levensbehoeften en brandstoffen aanwezig moest zijn, de zogenaamde Senaatsreserve. In 1990 vertrokken de Russen definitief uit Berlijn. Ze namen de Senaatsreserve mee …

Nine Eleven in New York

Iedereen die het heeft meegemaakt, weet nog precies waar hij was op 11 september 2001.

* Die morgen vloog een passagiersvliegtuig een kantoorgebouw van het World Trade Center in New York binnen. Eén van de hoogste en bekendste gebouwen in de stad.

* Eerst leek het een ongeluk, maar al snel bleek dat er meer aan de hand was. Op het moment dat nieuwsprogramma’s over de hele wereld livebeelden uit New York uitzonden, vloog een tweede vliegtuig de andere toren in. Dan was het duidelijk. Er werden aanslagen gepleegd.

** Hoe waren de reacties op de aanslagen?

Twee vliegtuigen crashten in New York, een derde stortte neer op het Pentagon in Washington en een vierde boorde zich voortijdig in de klei van Pennsylvania.

* Lang bleef onduidelijk of er nog meer toestellen waren gekaapt of nog gekaapt zouden worden. De Amerikaanse overheid legde alle vliegverkeer in de Verenigde Staten stil. De vlammen sloegen uit de torens , wanhopige mensen gooiden zich naar buiten en de torens stortten allebei in. Die elfde september stond de wereld in rep en roer. Mensen reageerden geschokt. Ook de Belgische politici waren met stomheid geslagen.

** Hoe reageerde Amerika?

* In de weken na 9/11 2001 bleven de grote woorden komen. Pas op 20 september hield de Amerikaanse president Bush een toespraak waarin hij de wereld in twee kampen verdeelde. Hij zei: “Either you’re with us, or you are with the terrorists“: “Wie niet voor ons is, is tegen ons.”

* Bush zette de islamitische beweging Taliban onder druk. De Taliban waren aan de macht in Afghanistan en zij boden onderdak aan het Al-Qaida van Osama bin Laden, dat verantwoordelijk werd gehouden voor de aanslagen.

** Wie zijn de Taliban?

* De Taliban zijn een extreem conservatieve Islamitische beweging die in 1994 in Afghanistan is ontstaan. Wil je meer weten over de Taliban? Bekijk dan deze story.

* President Bush wou dat de Taliban Osama bin Laden uitleveren, en wel zo snel mogelijk.

* De Taliban lachten Bush weg. Logisch gevolg daarvan was dat na de grote woorden de grote daden kwamen. Amerika begon een oorlog tegen terreur. En de eerste stap was een aanval op de Taliban in Afghanistan. Die aanval begon op 7 oktober 2001. Voorlopig zonder succes.

* Met de slogan “Wie niet voor ons is, is tegen ons” , probeerde George W. Bush de massa aan zijn kant te houden.

** Pas op 2 mei 2011 , tien jaar na 09/11 tussen 1 en 2 uur lokale tijd (20:00 en 21:00 UTC) werd Osama bin Laden doodgeschoten tijdens een operatie met Navy SEALs in het zwaarbeveiligde huis waar hij op dat moment verbleef. Op het thuisfront slaakten president Obama en intimi een zucht van verlichting.

* Naast Bin Laden kwamen nog vier andere aanwezigen in de compound om het leven bij de aanval. Aan Amerikaanse zijde werd niemand gewond. Maar met de Taliban was Amerika nog lang niet klaar. Stof voor een volgende keer. (rood voor meer)

1 … 3 4 5 6 7 8