** Op 9 september 1976 overleed de Chinese revolutionair en leider van de Communistische Partij Mao Zedong. Zijn lichaam werd gebalsemd en verplaatst naar een mausoleum op het Tiananmenplein, ook wel bekend als het Plein van de Hemelse Vrede. Op ditzelfde plein had Mao in 1949 de oprichting van de Volksrepubliek China geproclameerd. (rood drukken voor meer in Historiek)
* Mao Zedong was afkomstig uit een vrij eenvoudige boerenfamilie. In 1921 was hij in Peking betrokken bij de oprichting van de Chinese Communistische Partij (CCP). Mao werd later dat jaar secretaris van de partij.
* Chiang Kai-shek, een nationalist, moest niets hebben van het communisme. Veel communisten, waaronder Mao, werden vervolgd en vluchtten naar het noorden van het land.
* In 1927 wonnen de aanhangers van de CCP de burgeroorlog van CKS .
* Mao was een van de oprichters van het Chinese Rode Leger. In 1934 werden Mao en zijn mannen, en dat was niet voor het eerst, omsingeld door troepen van Chiang Kai-shek.
* Mao en zijn communisten lukten een uitbraak. Die uitbraak werd bekend als de zogenaamde Lange Mars. Aan de mars namen ongeveer 130.000 Chinese communisten deel.
* Tienduizenden van hen overleefden de mars niet. Mao Zedong wist gedurende de Lange Mars definitief de macht te grijpen in de CCP.
* Mao Zedong riep op 1 oktober 1949 de Volksrepubliek China uit en werd zelf het staatshoofd
Propagandaposter voor de ‘Grote Sprong Voorwaarts’
* Mao was van mening dat het land sneller communistisch gemaakt kon worden dan in het sovjet-systeem dat met een zogenaamde planeconomie werkte.
* In 1958 maakte hij zijn tweede vijfjarenplan voor China bekend. De zogenaamde Grote Sprong Voorwaarts moest van China op korte termijn een economisch supermacht maken.
* Mao had bepaald dat er 700.000 coöperaties en collectieve boerderijen samengevoegd moesten worden tot zo’n 25.000 volkscommunes. Die communes moesten vervolgens zelfvoorzienende eenheden worden die zich op kleine schaal ook konden bezighouden met industrie.
* Volgens Mao was staal de sleutel voor de Grote Sprong Voorwaarts. Ongeveer honderdduizend Chinezen werden daarom van de landbouwproductie weggehaald en te werk gesteld in honderdduizenden hoogovens die, zo bleek al snel, een vrij slechte kwaliteit staal leverden.
* Mao’s Grote Sprong Voorwaarts pakte totaal verkeerd uit. Het land kreeg al snel te kampen met een grote hongersnood die miljoenen levens eiste. Daarnaast kreeg de Volksrepubliek enkele natuurrampen te verwerken.
* Tot ontsteltenis van veel Chinezen liet Mao in 1958 en 1959 zo’n zeven miljoen ton graan reserveren voor de export terwijl zijn landgenoten op grote schaal honger leden. Mao bekommerde zich, op zijn zachtst gezegd, niet erg om hun lot.
* Volgens sommige bronnen zou hij zelfs gespeeld hebben met de gedachte om de namen van de Chinezen te vervangen door nummers. Door het beleid van Mao stierven tussen 1958 en 1961 naar schatting dertig miljoen mensen door ondervoeding en hongersnood.
* Kritiek op zijn bewind was in het openbaar nauwelijks te horen. De CCP controleerde de media en zorgde er voor dat negatieve berichten niet openbaar werden gemaakt.
* Binnen de partij bestond echter wel ongenoegen over de werkwijze van Mao. In 1959 werd de stalinist Liu Shaoqi staatshoofd in plaats van Mao die echter wel partijleider bleef en zo veel macht behield.
* In april 1966 lanceerde de toen 72-jarige Mao de zogenaamde Culturele Revolutie, vastgelegd in het zogenaamde Rode Boekje. Verplicht bezit van alle Chinezen.
* Mao richtte zich daarmee vooral op jongeren. Zij moesten er met hun zogenaamde Rode Garde voor gaan zorgen dat de smaak, gedachten en levensstijl van alle Chinezen zouden gaan voldoen aan de normen van Mao.
* Rode Gardisten hielden huis op grote schaal in China. Wie zich in westerse kleding op straat vertoonde liep groot risico. Mao-pakken waren namelijk de norm.
* Tijdens de Culturele Revolutie werd afgerekend met veel vooraanstaande personen die enige kritiek hadden (gehad) op het beleid van Mao of zich niet helemaal wilden conformeren aan het gedachtegoed van de ´grote leider´.
* Door het optreden van de Rode Garde liep de zaak volkomen uit de hand. Mao zag zich in 1968 daarom gedwongen de garde te ontbinden. Het leger herstelde hierna de orde.
* Mao overleed op 9 september 1976. Zijn lichaam werd gebalsemd en verplaatst naar een mausoleum op het Tiananmenplein. Mao was meer dan veertig jaar partijleider geweest en bijna dertig jaar de verpersoonlijking van zijn land.
* Na zijn overlijden werd hij in China, op veel plaatsen ook letterlijk, van zijn voetstuk gestoten. (bewerkt uit ‘Historiek’, het venster op de geschiedenis)
Lees ook: De Culturele Revolutie: hoe het Chinese volk het Maoïsme begroef
Verder op 9 september
-
- 1867 – Groothertogdom Luxemburg wordt onafhankelijk van België
- 1913 – Tijdens een onweer komt een zeppelin in de Noordzee terecht, 14 bemanningsleden komen om. Het eerste dodelijke ongeval ooit met een zeppelin.
- 1915 – Een Duitse zeppelin bombardeert Londen.
- 1965 – Tibet wordt een autonome regio van China.
- 1970 – Feyenoord wint als eerste Beneluxclub de Wereldbeker Voetbal
