Maand: december 2023

De bouw van het Panamakanaal

1 januari … 1881
Het Panamakanaal wordt werkelijkheid

 

Aanleg van het Panamakanaal
Aanleg van het Panamakanaal

Op 1 januari 1881 werd een begin gemaakt met de aanleg van het Panamakanaal. Een 81 kilometer lang kanaal in Panama dat de Atlantische Oceaan verbindt met de Stille Oceaan.

* Voor de aanleg van het Panamakanaal was een scheepsreis van bv. New York naar San Francisco een hele onderneming.

* Om van het aan de oostkust van Amerika gelegen New York naar San Francisco te varen, moest men om de zuidelijkste kaap van Zuid-Amerika, Kaap Hoorn, heen. Een afstand van 21 000 kilometer die indertijd zeker een maand duurde. Een snellere verbinding was meer dan gewenst …

* In 1870 reeds stuurde de Amerikaanse marine twee schepen naar Panama, toen nog een stuk van Colombia, om op zoek te gaan naar de geschikte plek voor het graven van een kanaal dat de zeereis van New York naar San Francisco enorm zou verkorten. Tot ongeveer 8.000 kilometer zelfs.

* Het aanleggen van een dergelijk kanaal was in die jaren echter geen eenvoudige opgave. Op het smalste punt moest nog een afstand van 45 kilometer afgelegd worden en … grote delen van het gebied waren moeilijk, tot slecht toegankelijk.

* Maar moeilijk of niet …

* In de plaats van het nieuwe jaar te vieren, begonnen de overwegend Franse werklui op 1 januari 1881 met de aanleg van het immens groot kanaal, onder leiding van bouwmeester Ferdinand de Lesseps die eerder al verantwoordelijk was voor de aanleg van het Suezkanaal in Egypte.

*** Lees hier verder over de geschiedenis van het Panamakanaal

Westminster Abbey ingewijd (1065)

-Westminster Abbey-

Op 28 december 1065 werd in Londen de Westminster Abbey ingewijd. In deze prestigieuze kerk vinden traditioneel de kroningen en begrafenissen van leden van het Britse koningshuis plaats.

* De kerk, die in 1065 werd gewijd, was een voorloper van de huidige Westminster Abbey.

* In de kerk , de Confessor’s Church werden al , sinds 1066 Engelse monarchen gekroond.

* Later werd de kerk, in opdracht van koning Hendrik III ,  afgebroken en vervangen door de befaamde Westminster Abbey.

* Sommige delen van de oude kerk bleven staan. De nieuwe kerk werd opgetrokken in gotische stijl.

* Sinds 1987 staat de kerk, samen met Westminster Palace en Saint Margaret’s Church , op de werelderfgoedlijst van Unesco.

Nog op 28 december :
  • Galileo Galilei
    Galileo Galilei

    1612 – Galileo Galilei werd de eerste astronoom die de planeet Neptunus waarnam.

  • 1895 – De Gebroeders Lumière toonden voor het eerst films aan een betalend publiek.
  • 1973 – Aleksandr Solzjenitsyn publiceerde De Goelag Archipel.

Willem de Veroveraar

                                               25 december 1066
                     ‘Willem de Veroveraar’  wordt  ‘Koning van Engeland’
Kroning van Willem de Veroveraar (op het Tapijt van Bayeux)

Op 25 december 1066 werd Willem de Veroveraar tot koning van Engeland gekroond.

* Die Willem (Veroveraar) werd vermoedelijk in de herfst van 1028 geboren in het kasteel van Falaise (Normandië) als zoon van Robert van Normandië en Herleva van Falaise, de dochter van leerlooier Fulbert.

* Zijn vader, met koosnaampje Robert de Duivel, was hertog van Normandië. Als bastaardzoon werd hij tot in 1066, het jaar dat hij Engeland veroverde, ook wel Willem de Bastaard genoemd.

* Zijn vader overleed  in 1035. Willem volgde hem op als hertog van Normandië.  Lang niet alle edelen waren er blij mee dat de hertog werd opgevolgd door een bastaardzoon.

* Nadat Willem I de slag bij Val-ès-Dunes (1047) won, steeg zijn waardering en wist hij zijn gezag in het hertogdom te vestigen.

Willem I de Veroveraar
Willem I de Veroveraar

* Willem was ook verre familie van de Engelse koning Eduard de Belijder die lange tijd als balling in Normandië woonde.

* Koning Eduard was kinderloos en wou dat Willem hem na zijn dood zou opvolgen. In Engeland verzette o.a. graaf Godwin van Wessex zich hier fel tegen.

* Harold Godwinson, zoon van graaf Godwin, zou rond 1064 schipbreuk hebben geleden bij de Normandische kust waarbij hij in handen viel van Willem. Harold zou toen zijn rechten op de Engelse troon laten varen hebben.

* Toen koning Eduard de Belijder in 1066 overleed, liet Harold zich echter wel tot koning Harold II van Engeland kronen.

** De hertog van Normandië trok meteen met ongeveer 8 000 manschappen naar Engeland. Op 14 oktober 1066 stuitte zijn leger in de buurt van het huidige Engelse plaatsje Battle op de Engelse troepenmacht.

  • De slag die hierop volgde werd door de Normandiërs gewonnen en ging de geschiedenisboeken in als de Slag bij Hastings. Het was de eerste grote overwinning in de Normandische verovering van Engeland.

* Willem heette voortaan Willem I de Veroveraar. Koning Harold sneuvelde op het slagveld.

** Op kerstdag van hetzelfde jaar 1066 werd Willem de Veroveraar, de hertog van Normandië in de Westminster Abbey tot koning van Engeland gekroond. Daarnaast bleef hij ook hertog van Normandië.

Nog op een 25 december
  • u

    800 – Karel de Grote wordt tot keizer gekroond.

  • 1492 – Christoffel Columbus’ vlaggenschip, de Santa María lijdt schipbreuk op Hispaniola. Columbus sticht La Navidad, de eerste Europese nederzetting in Amerika sinds de Vikingen.
  • 1980 – De Vlaamse zanger Louis Neefs en zijn vrouw komen om het leven bij een verkeersongeval.
  • 1991 – Michail Gorbatsjov, president van de Sovjet-Unie, kondigt zijn aftreden aan. Tegelijkertijd houdt de Unie op te bestaan.

De eerste Nobelprijzen

Op 20 december 1901, precies vijf jaar na het overlijden van de Zweedse wetenschapper Alfred Nobel, werden de eerste Nobelprijzen uitgereikt.

* Alfred Nobel ontdekte rond 1867 het springstof (dynamiet). Dit ontketende een revolutie in mijnbouw, wegenbouw en tunnelaanleg.

* Daarnaast deed hij nog andere ontdekkingen.

* Bij zijn dood had hij 355 patenten op zijn naam staan.

* Het succes van het dynamiet en enkele andere uitvindingen, maakten van Nobel een rijk man. Hij vestigde in elk continent een bedrijf.

* Toen hij in 1896 stierf aan een beroerte had hij 32 miljoen Zweedse kronen op zijn bankrekening staan.

* Nobel bepaalde in zijn testament dat van de rente van zijn kapitaal elk jaar vijf Nobelprijzen moesten worden uitgereikt voor natuurkunde, scheikunde geneeskunde, literatuur en voor de vrede.

* De prijzen waren volgens zijn testament beschikbaar voor “hen die in het afgelopen jaar aan de mensheid het grootste nut hebben verschaft”.

Het schrikbewind van Leopold II

Op 17 december 1865 werd Leopold II koning van België. Hij volgde zijn vader Leopold I  op.

* Na de dood van zijn vader in 1865 werd Leopold II de tweede Belgische koning. Zijn bekendste daad als koning werd het inlijven van Congo.

* Omdat hij grote interesse had in Centraal Afrika, liet ‘de tweede Leopold van België’  in 1879 een verkenningstocht uitvoeren in Congo. Even later werd Congo zijn ‘privé-kolonie’, ondanks het feit dat zou hijzelf nooit een voet in Congo zou zetten.

* Volgens Franse en Engelse bronnen voerde de Belgische vorst er als staatshoofd er wel een waar schrikbewind  met volkerenmoord, slavernij, ontvoeringen, martelingen, verkrachtingen en onthoofdingen.

* Alhoewel de Engelse en Franse berichten misschien wat overdreven waren – de beide landen waren niet blij dat een klein land als België zo’n groot en tamelijk rijk land in bezit kreeg – staat wel vast dat er veel, heel veel slachtoffers vielen onder het privébewind van Leopold II. De schattingen lopen van drie tot twintig miljoen.

* Na veel internationale kritiek schonk Leopold in 1909 de kolonie aan de Belgische staat.

* Een zucht van verlichting ging door de wereld. De ommezwaai kwam het overzeese land zeer ten goede.

* Het massale moorden hield op en er werd meteen geïnvesteerd in onderwijs, gezondheidszorg, infrastructuur en economie.

* Slachter Leopold II werd opgevolgd door Albert I van België.

De Mona Lisa wordt teruggevonden (1913)

 12 december                                                          
Op 12 december 1913 werd het wereldberoemde schilderij Mona Lisa teruggevonden in Florence, nadat het twee jaar eerder uit het Louvre in Parijs werd ontvreemd (gestolen?).

* In augustus 1911 werd de Mona Lisa, een van de beroemdste schilderijen ter wereld, wellicht gestolen uit het al even beroemd museum in de Franse hoofdstad.

* De diefstal werd een dag later ontdekt door de schilder Louis Béroud. Toen die naar de Salon Carré liep waar het schilderij al vijf jaar te bewonderen was, vond hij een lege plek op de muur. De schilder alarmeerde meteen het museumpersoneel.

* Aanvankelijk dacht men dat het schilderij was weggehaald om het ergens te fotograferen of wat, maar al snel bleek het kunstwerk van Leonardo da Vinci gewoon (?!) gestolen.

* Liefst … twee jaar later werd het schilderij teruggevonden. Het imposante werk werd destijds gestolen door Vincenzo Peruggia, een Italiaanse patriot , kunstliefhebber en medewerker van het Louvre.

* De Italiaan had zich in augustus 1911 verstopt in een kast en was later met het schilderij onder de jas het Franse museum uitgelopen.

* Als patriot vond Peruggia dat het werk van Da Vinci te zien moest zijn in een Italiaans museum.

* Veronderstellingen meenden dat de Italiaan het doek simpelweg stal om er rijker van te worden.

* Peruggia liep tegen de lamp doordat hij het beroemde kunstwerk in 1913 probeerde te verkopen aan het Uffizi, kunstmuseum in Florence.

* De schilder Leonardo Da Vinci (1452-1519) woonde enige tijd in Rome, net als de andere beroemde schilders Rafaël en Michelangelo.

* Naast de Mona Lisa is Da Vinci ook bekend met zijn Laatste avondmaal. Slechts 17 van zijn grote collectie schilderijen is bewaard gebleven. Da Vinci was niet alleen schilder. Daarnaast was hij ook beeldhouwer, architect, uitvinder, filosoof en scheikundige. Een veelkundige artiest.

DAVIDSFONDS LAAKDAL Organiseert VRIJDAG 15 DECEMBER om 20 uur

DAVIDSFONDS LAAKDAL Organiseert
VOLGENDE VRIJDAG 15 DECEMBER om 20 uur

IN de zaal van BASISSCHOOL DE WIJNGAARD VEERLEDORP!

HET VERHAAL VAN VLAANDEREN getoetst aan ONZE GEMEENTE :

HOE KWAMEN WIJ UIT DE BEELDENSTORM In en na 1566……..
HET GEVECHT OVER DE HEIDE TUSSEN VEERLE en de ABDIJ van AVERBODE ?
VEERLE , VORST EN EINDHOUT IN DE BOERENKRIJG 1798??????

ONZE GIDS IS EREBURGEMEESTER LUDO HELSEN.

Voorlopig laatste Apollomissie naar de maan … (1972)

Eugene Cernan op het maanoppervlak – Foto: NASA, Harrison Schmitt

Er was een tijd dat maanreizen haast dagelijkse kost waren. Mooie liedjes die niet bleven duren. Waar is de tijd?

* Op 7 december 1972 , 51 jaar geleden reeds , werd Apollomissie 17 naar de maan gelanceerd vanaf het Kennedy Space Center. Het zou de laatste Apollo-missie naar de maan worden.

* Vier dagen later landden Eugene Cernan, Harrison Schmitt en Ronald Evans op de maan, bij de maankrater ‘Littrow’ in het Taurusgebergte.

* De ruimtevaarders verzamelden een grote hoeveelheid maanstenen en namen ruim honderd kilo bodemmonsters mee.

* Net als tijdens de missie van de Apollo 16 werd een maanauto met  accu gebruikt . Daarmee konden de ruimtevaarders een vrij groot gebied bestrijken. Dit keer legden ze  zowat 36 kilometer af.

* Op 19 december landden de ruimtevaarders in de Stille Oceaan op Aarde, in de buurt van het eiland Samoa. Het voorlopige einde van de maanreizen.

* De capsule waarin de bemanning de voorlopig laatste maanreis ondernam is nog steeds te zien in het Lyndon B. Johnson Space Center in Houston, Texas. Niet dringen a.U.b…

Rosa Parks (1913-2005) weigerde …

De Amerikaanse president Barack Obama in de historische bus, op de plek van Rosa Parks, 2012 (Publiek Domein - Pete Souza - The White House)
De Amerikaanse president Barack Obama in de historische bus, op de stoel van Rosa Parks, 2012 (Publiek Domein – Pete Souza – The White House)

De zwarte Amerikaanse burgerrechtenactiviste Rosa Parks werd in 1955 wereldnieuws nadat ze in de bus weigerde haar plaats af te staan aan een blanke medepassagier.

Rosa Parks in 1955
Rosa Parks in 1955

* Rosa Parks werd als naaister in de jaren vijftig van de twintigste eeuw een beetje ongewild betrokken bij de burgerrechtenbeweging in Amerika.

* Parks verzette zich nl. tegen rassenscheiding en discriminatie van zwarte burgers.

Verzet …

* In Amerika is de naam Rosa Parks nog steeds beroemd. Beroemd omwille van een op het oog klein, maar toch veelbetekenend voorval op de avond van 1 december 1955, vandaag 68 jaar geleden.

* Na het werk nam de toen 42-jarige Rosa Parks  zoals steeds de bus en ging zitten op een vrije stoel, die echter gereserveerd was voor blanke reizigers.

* Parks was moe en blij dat ze even kon uitrusten. De bus raakte echter steeds voller en na enige tijd waren alle stoelen bezet.

* Daarop verzocht een medepassagier of ze haar haar stoel wou afstaan aan de blanke reiziger, die hij was. In Montgomery waren zwarten in die tijd nl. verplicht hun plaats af te staan aan blanke medeburgers.

* Rosa Parks weigerde echter. Ze bleef zitten waar ze zat. Parks was van mening dat ze net zoveel rechten had om op die stoel te zitten als de blanke passagier.

* Voor de wet lag dat echter anders…

De bus waarin Rosa Parks weigerde haar zitplaats op te geven (CC BY-SA 3.0 - Rmhermen - wiki)
De bus waarin Rosa Parks weigerde haar zitplaats op te geven (CC BY-SA 3.0 – Rmhermen – wiki)
kort na de arrestatie van Rosa Parks

* Parks werd prompt gearresteerd. De naaister kreeg meteen een boete van tien dollar, plus proceskosten.

* Zwarte activisten in Montgomery, onder leiding van de jonge dominee Martin Luther King, besloten om meteen een grootscheepse boycot-actie te starten.
* Andere zwarte inwoners haakten daar graag op in en besloten… geen gebruik meer te maken van het busvervoer.
* Zo gaven ze duidelijk aan dat ze tegen rassenscheiding in het openbaar vervoer waren.
* De actievoerders hadden een bijzonder lange adem. Ze meenden het! En… Hun actie kende dag na dag meer bijval…
* Tot liefst 382 dagen na de veroordeling van Parks weigerden de burgerrechtenactivisten nog gebruik te maken van de busdiensten in Montgomery.

* Ook de media stonden weldra vol van deze zaak en werd de busmaatschappij erg verlieslatend, zelfs nadat ze de dienstregeling fel verlaagd had.

* Eén jaar later, november 1956 gaf het Supreme Court toe dat rassenscheiding in het openbaar vervoer in strijd was met … de Amerikaanse grondwet.

* Nog een maand later reden de bussen in Montgomery weer als voorheen, met één belangrijk verschil: zwarten mochten voortaan zitten waar ze wilden en hoefden geen plaats meer te maken voor hun blanke medereizigers.

* Het was voor het eerst dat een massale actie van de Amerikaanse burgerrechtenbeweging een concreet resultaat opleverde.

* Door deze geschiedenis wordt Rosa Parks nog steeds gezien als één van de belangrijkste pioniers van de burgerrechtenbeweging.