Het laatste Laakdals nieuws, heet van de naald….
Twee Fransen, Jean-François Pilâtre de Rozier en François Laurent d’Arlandes, maken op 21 november 1783 de eerste vrije, bemande vaart met een heteluchtballon. Een reis met een luchtballon is in die periode nog een uiterst spannende onderneming.
* De heteluchtballon werd uitgevonden door de gebroeders Montgolfier. Op 5 juni 1783 laten ze voor het eerst in het openbaar een ballon opstijgen. Een onbemande ballon weliswaar, want in die tijd vreest met nog dat het voor een mens uiterst riskant is om zich in het luchtruim te begeven.
* De ballon stijgt tijdens de eerste demonstratie tot een hoogte van 800 meter. Het nieuws verspreidt zich razendsnel. Voor zover bekend, is het de eerste keer dat de mens zich met een hulpmiddel van de aardbodem wist te verwijderen.
* De gebroeders Montgolfier worden door de Academie van Wetenschappen in Parijs uitgenodigd om hun uitvinding te presenteren. De broers geven op 19 september 1783 een demonstratie bij het paleis in Versailles. De Montgolfiers hebben niet te klagen over belangstelling.
* Onder de toeschouwers bevinden zich, behalve veel wetenschappers, ook Lodewijk XVI en Marie-Antoinette. Zelf blijven Joseph en Jacques Montgolfier tijdens de demonstratie aan de grond. Als passagiers gaan daarom een schaap, een haan en een eend mee omhoog.
* De ballon stijgt tot een hoogte van vijfhonderd meter en landt drie kilometer van de plek van lancering. De passagiers mankeren niks. Alleen de haan is lichtgewond, vermoedelijk door een trap van het schaap.
Jean-François Pilâtre de Rozier
* Na deze succesvolle demonstratie is het tijd voor bemande vluchten. Omdat die nog niet helemaal zonder gevaar zijn, bepaalt koning Lodewijk XVI dat tijdens de eerste proefvluchten alleen misdadigers als passagier mee mogen vliegen.
* De geschiedkundige van de koning, Jean-François Pilâtre de Rozier, wil zelf onderdeel van de geschiedenis worden. Hij vraagt de koning of hij als passagier mee mag.
* Tijdens deze eerste bemande vluchten is de ballon nog met een lange koord aan de grond verbonden. Het vuur bevindt zich al wel onderaan de ballon, zodat de bemanning er de controle over heeft.
* De eerste vrije, onbemande vlucht met een heteluchtballon vindt plaats op 21 november 1783. Aan boord van de ballon bevindt zich naast Jean-François Pilâtre de Rozier ook markies François Laurent d’Arlandes.
* De ballon stijgt in het begin van de middag op vanaf het kasteel van de markies, vlakbij het Bois de Boulogne. De heteluchtballon stijgt tot een hoogte van negenhonderd meter en legt in ongeveer 25 minuten tijd bijna negen kilometer af.
* De landing verloopt niet helemaal vlekkeloos maar uiteindelijk zetten de beide mannen ongedeerd weer voet op aarde.
* Ruim een jaar later zal Jean-François Pilâtre de Rozier evenwel het eerste slachtoffer van een dodelijk ongeval met een heteluchtballon worden.
(vrij bewerkt uit Historiek)
Edwin Powell Hubble (Marshfield, 20 november 1889 – San Marino (Californië), 28 september 1953) was een Amerikaans astronoom en kosmoloog.
* Hubble kon in 1923 aantonen dat de waargenomen ‘nevels’ afzonderlijke sterrenstelsels waren, waarmee bewezen werd dat het heelal veeeeeel groter was dan aanvankelijk gedacht.
* Een van zijn belangrijkste ontdekkingen (1929) was dat er een verband bestond tussen de roodverschuiving van verre sterrenstelsels en hun afstand tot de aarde. Hiermee werd de theorie aannemelijk gemaakt dat het heelal uitdijde.
* Onze … Georges Lemaître had dit verband al in 1927 gepubliceerd, maar Hubble was hier aanvankelijk niet van op de hoogte. (met dank aan Wikipedia)
.
Op 20 november 1945 ging het Proces van Neurenberg van start. De Neurenbergprocessen werden na de Tweede Wereldoorlog gehouden om oorlogsmisdadigers van het Derde Rijk te berechten.
* Nog voor het einde van de Tweede Wereldoorlog besloten Winston Churchill en Jozef Stalin dat de misdaden van het nazi-regime niet onbestraft mochten blijven.
* Tijdens een conferentie in Londen, kort na de ineenstorting van Hitlers Derde Rijk, werd door vertegenwoordigers van de geallieerde landen besproken welke aanklachten er tegen welke verantwoordelijken zouden geformuleerd worden.
* Van 20 november tot 1 oktober 1946 stonden tijdens het Proces van Neurenberg tweeëntwintig kopstukken van het nazi-regime terecht.
* Figuren als Joachim von Ribbentrop, Hermann Göring, Albert Speer en Ernst Kaltenbrunner werden uitvoerig aan de tand gevoeld. Hitler, zijn vrouw Eva Braun en enkele getrouwen kozen voor zelfmoord
* Onderzocht werd in hoeverre de verdachten zich schuldig hadden gemaakt aan o.m. oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
* Negentien van hen werden veroordeeld. Twaalf kregen de doodstraf .
** (foto/tekst bewerkt uit ‘Historiek’)
De Oostenrijkse componist Franz Schubert (1797-1828) , volgens zijn soortgenoten ‘de meest poëtische componist ooit’, is een icoon van de klassieke muziek uit de vroege negentiende eeuw, de tijd ook van de vroege Romantiek.
* Vandaag 19 november 2022 is hij al 194 jaar dood… maar leeft hij verder in de prachtige muziek die hij naliet.
* In de muziek van Franz Schubert – die amper 31 jaar oud werd – stonden melodie en harmonie centraal, twee belangrijke kenmerken van de muziek uit de tijd van de Romantiek.
** Ken je ‘de forellen’? Dan zit je goed voor de rest.
* Schubert verwierf eeuwige roem met 600 Lieder met kamercomposities (strijkkwartetten met vier snareninstrumenten) en meerdere tijdloze pianowerken. In totaal 638 stuks prachtige muziek die na al die jaren nog even fris klinkt.
* De muziek van Franz Schubert had ook invloed op het werk van Felix Mendelssohn, Robert Schumann, Franz Liszt en Johannes Brahms.
* Franz Schubert werd geboren op 31 januari 1797 in een wijk aan de rand van Wenen als de zoon van een leraar, die maar liefst 19 kinderen verwekte in twee huwelijken.
° Het gezin Schubert had het niet breed. Muziek was een uitkomst voor Franz.
* Vanaf zijn achtste kreeg hij vioolles. Al snel overtrof hij zijn leraar. Ook leerde Franz piano en orgel spelen. Haydn, Mozart en Beethoven waren zijn favoriete componisten
* Als Sängerknabe mocht hij meezingen in de Weense hofkapel. Hier leerde Schubert hoe harmonieus melodieën in elkaar steken.
° Om te ontsnappen aan militaire dienst werd Schubert hulponderwijzer bij zijn vader.
* Op 19 oktober 1814 schreef Schubert ‘Gretchen am Spinnrade’, zijn allereerste compositie. Daarna ging het snel, razendsnel zelfs.
* In 1815, zijn beste jaar, componeerde Schubert maar liefst 4 opera’s, 2 symfonieën, 144 Lieder, 2 missen, een strijkkwartet en twee sonates.
* Intussen vulde hij zijn dagen door in ochtend en vroege middag (veel) muziek te schrijven. Daarna trok hij met zijn vrienden naar … de kroeg. Een echte bohemien.
* In het café discussieerde hij met vrienden over politiek, muziek en cultuur en ontstonden er ook diverse muzikale werken. Ook was hij niet ongevoelig voor vrouwelijk schoon. Heerlijk toch?… Neen, zo bleek.
* Door zijn buitenissig gedrag was zijn leven verre van zorgeloos. Hij had nauwelijks inkomsten, moest regelmatig bij bekenden intrekken en zeer zuinig met geld omgaan.
* Vanaf 1820 ging het helemaal bergaf met Schubert. Hij verkocht een deel van zijn muziek in 1821 aan archi-slechte voorwaarden en kwam financieel krap te zitten. Regelmatig moest hij bij bekenden om geld bedelen.
* Op de koop toe werd Franz Schubert levensbedreigend ziek. Een behandeling van syfilis bestond nog niet. Maar in het ziekenhuis ging hij door met muziek schrijven.
* Op 26 maart 1828 organiseerde Schubert nog een megagroot (?!) concert, waarmee hij een pak geld binnenhaalde. Meteen kocht hij een nieuwe piano en betaalde hij zijn schulden af.
* In november 1828 kreeg Schubert er ook nog tyfus bovenop. Na een zware doodstrijd overleed hij op 19 november 1828, vandaag 194 jaar geleden.
* Schubert werd in een voorstad van Wenen begraven, in de buurt van Ludwig van Beethoven. Gelukkig voor ons heeft hij al die prachtige muziek nagelaten. Klara weet er alles van.
*** Doe als ik .. luister vandaag zat. en morgen zon. op Klara naar “de Klara klassieke top 100″ van 2022. Schubert zal er zeker bij zijn! (prent boven bij P.D. wiki)
Eerlijkheidshalve … had ik er nog nooit van gehoord, maar daarnet las ik op de scheurkalender dat het vandaag International Men’s Day is. ‘Internationale Mannendag’ , jaarlijks op 19 november. Van echt vieren is vooralsnog geen sprake.
* Het oorspronkelijk kleinschalige initiatief (1999) is uitgegroeid tot een beweging die momenteel in meer dan zeventig landen navolging kent, waaronder ook Nederland en België.
* Internationale Mannendag heeft als doel … thema’s rond man-zijn onder de aandacht te brengen o.a. door het bevorderen van gelijkheid tussen mannen en vrouwen en het erkennen van positieve mannelijke bijdragen aan de samenleving, de gemeenschap, de familie, kinderzorg, huwelijk en het milieu
* November is ook de maand van ‘Movember’ waarin mannen hun snor laten staan om aandacht te vragen voor prostaatkanker, teelbalkanker en de gezondheid van de man in het algemeen.
* Deze dag is de tegenhanger van Internationale Vrouwendag op 8 maart. ‘t Is maar dat je ‘t weet…
Dju, dju, dju toch … hij heeft ons weer gevloerd. De nog steeds actieve voetbalscheidsrechter MILLEKE BOS werd vorige dinsdag 90. Van harte gefeliciteerd, Mil, van ons en van uw Ware Vrienden. (klikken op foto) – in bijlage een stukje van vorig jaar –
13 aug 2021 …
Milleke Bos is een rasechte pootzak uit ‘den Huithoek’. Een graag geziene man die niemand ooit kwaad deed. Milleke heeft al 89 jaar op zijn teller staan, maar dat zou je niet geloven als je hem ziet stappen en lopen als pakweg een flukse veertiger. Een rasechte atleet.
Twee maal per week in de winter en in de vroege lente wandelt hij een snelle 10 km in de brede omgeving van Vorst.
Als het weer beter wordt, trekt ‘de Mil’ zijn korte broek en loopschoenen aan voor alweer twee wekelijkse sessies van elk 13 km van Vorst naar de Hei van Looi (foto’s boven) Faut le faire …
Inderdaad, je moet het maar doen. ‘De beste manier om van de dokter weg te blijven’, vindt Milleke. De 100 komt in zicht, maar daar houdt hij zich niet mee bezig. Temeer omdat hij uit een familie komt waar men niet halt houdt bij 90.
* De Mil was/is ook scheidsrechter in het voetbal. Zijn grote carriére maakte hij destijds als lid van Looise. Later floot hij ook amateurmatchen.
* Milleke is intussen al jaren arbiter in de thuismatchen van ‘De Ware Vrienden’ in Veerle-Heide. Een match zonder de Mil is geen match, oordelen zijn vrienden naar waarheid.
* Vandaag poseerde hij gewillig voor een paar winterse plaatjes tussen Vorst (Kerk) en de kuil van Wies, zoals we de grote visvijver in Schoot-Tessenderlo noemden, thans in privéhanden. Daar scheidden onze wegen… Tot straks, Mil !
* Milleke Bos denkt niet alleen aan zichzelf. Voor het rusthuis aan het kasteel begeleidt hij al jaren de uitstappen van de bewoners. Belangeloos, voor niks, het zit in zijn aard.
fiets- en wandelparadijs …
Op 18 oktober 1817 ontdekte de Italiaanse onderzoeker Giovanni Battista Belzoni in de Vallei der Koningen het graf van Seti I. (rood drukken voor meer)
* Belzoni dacht aanvankelijk dat het om het graf van Psammetichus ging. Elf jaar later (1828) werd duidelijk dat het wel degelijk het graf van farao Seti I was. De tombe werd wereldbekend als ‘de tombe van Belzoni’.
* Het graf van Seti I (Graf DK 17) bevindt zich in de langste en diepste tombe van de beroemde Vallei der Koningen. De decoraties van het graf zijn voor een groot deel nog compleet en beroemd om hun hoge kwaliteit.
(drukken op prent …)
* Door de jaren heen werden meer afbeeldingen van de Egyptische farao’s en goden gevonden.
* Een sarcofaag is gemaakt van doorschijnend calciet en wordt gedecoreerd met verschillende teksten en taferelen uit het zogeheten Boek der Poorten.
Deze spreuken moesten de overleden farao in staat stellen af te rekenen met kwade machten en demonen in de onderwereld.
* De farao kreeg middels de inscriptie op de sarcofaag ook wachtwoorden waarmee hij op zijn reis belangrijke poorten kon passeren.
* De sarcofaag van Seti I bevindt zich momenteel in het Sir John Soanes Museum in Londen.
* Toen Belzoni (prent L in Turks ornaat) de sarcofaag vond , was ze leeg. De mummie werd jaren later in een geheime bergplaats in Deir el-Bahri gevonden .
* In Deir el-Bahri werden ook lange tijd de mummies van farao’s als Amenhotep I, Ramses I, Ramses II en Thoetmosis I door Egyptische priesters bewaard. De angst voor roof zat er terecht diep in …
* De mummie van Seti I is tegenwoordig, samen met verschillende andere koninklijke mummies, te zien in het Egyptisch Museum in Caïro.
(met dank aan -Historiek-)
De Amerikaanse spektakelfilm Ben Hur ging op 18 november 1959 in première in het Loew’s State Theatre in New York.
* BH is de verfilming van de roman van de Amerikaanse schrijver Lew Wallace en werd geregisseerd door William Wyler.
* Ben Hur werd een enorm succes. De film won maar liefst 11 Oscars.
* Centraal in de film zijn de twee oude vrienden die op een dag lijnrecht tegenover elkaar komen te staan: de Joodse prins Judah Ben-Hur en een Romeinse generaal. Ben-Hur wordt uiteindelijk als slaaf verkocht.
* Men verwachtte nooit meer iets van hem te horen, maar Ben-Hur is vastbesloten terug te keren om zijn volk te redden van de Romeinse overheersing.
* Hoogtepunt van de film is voor velen een 20 minuten durende wagenrace in het Romeinse Colosseum.
Historie van 17 november
1869: opening van het Suezkanaal
