Kristallnacht

De Kristallnacht (ook wel Nacht van het gebroken glas) was een door de nazi’s georganiseerde actie (pogrom) gericht tegen het Joodse deel van de Duitse bevolking.
.
De Kristallnacht vond plaats in de nacht van 9 op 10 november 1938.
.
 In heel Duitsland werden Joden en hun bezittingen aangevallen. Er werden 1400 synagogen in brand gestoken en gesloopt.  7500 winkels en bedrijven van Joden werden vernield. Ook Joodse huizen, scholen, begraafplaatsen en ziekenhuizen moesten het ontgelden.
.
 Het werd de brandweer verboden om de branden te blussen. Volgens eerste verslagen werden tijdens de Kristallnacht 96 Joden op straat vermoord. Ook in Oostenrijk en Sudetenland werden Joden aangevallen en hun bezittingen vernield.
.
 Meer recente onderzoeken stellen het aantal echter op meer dan 400 Joden die tussen 7 en 13 november vermoord of tot zelfmoord gedreven werden.
.
 Voegt men hierbij het aantal doden in de concentratiekampen waar direct na 10 november ongeveer 30.000 joodse jongere en gezonde mannen werden opgesloten, dan komt men bij een getal van meer dan 1400. Nazipropagandaminister Joseph Goebbels wordt gezien als het brein achter de Kristallnacht.
.
Kop in De Banier van 11 november 1938 (Delpher)
    Kop in De Banier van 11 november 1938 (Delpher)
.

* De naam Kristallnacht verwijst naar het vele glaswerk dat tijdens deze aanvallen werd vernield. Van joodse zijde werd later bezwaar gemaakt tegen deze eufemistische benaming, gegeven de ernst van de gebeurtenissen. (uit Wikipedia)

WAPENSTILSTAND 11.11.11

11 november 1918 kwam officieel een einde aan WO I. In een bos bij het Franse stadje Compiègne, ongeveer tachtig kilometer ten noorden van Parijs, werd de wapenstilstand gesloten.

  • Vanaf 11uur die ochtend werd er niet meer gevochten. Het echte einde van de Eerste Wereldoorlog kwam er evenwel pas in … 1919 met de ondertekening van de Vrede van Versailles. 

* Voor de onderhandelingen had de Duitse legerleiding de politicus Matthias Erzberger afgevaardigd. Van onderhandelen was echter geen sprake.

* Volgens de overlevering zou maarschalk Foch het volgende tegen Erzberger hebben gezegd toen die informeerde naar voorstellen voor een wapenstilstand: ‘Voorstellen? Ik heb geen enkel voorstel.’

* Matthias Erzberger kreeg simpelweg een dictaat voor de neus geschoven met het verzoek om dat te tekenen. Wat hij ook deed.

* De originele wagon werd in de zomer van 1940 op bevel van Hitler naar Berlijn overgebracht. Enkele dagen voor het einde van WO II werd hij door SS’ers in brand gestoken. In Compiègne staat nog steeds een replica.

11.11.11 – VIERING

Omwille van corona vond de traditionele plechtigheid in een van de deelgemeenten van Laakdal vorig jaar niet plaats. Gemeentearbeiders legden bij de monumenten  bloemen en kransen neer. Zie hoger meer daarover.

*** In volgende bijlage zie je foto’s (lv) van vroegere vieringen. Herken een vijftal personen die intussen wijlen zijn.

 

9 november 1989… de Muur valt

De Berlijnse Muur, het belangrijkste symbool van de Koude Oorlog, werd in augustus 1961 gebouwd om te beletten dat Oost-Duitsers uit de toenmalige communistische DDR zouden vluchten naar het kapitalistische Westen.

* Tientallen mensen kwamen in de volgende jaren om bij pogingen om de zwaarbewaakte grens over te steken.

*  ‘De val van de Muur’ in de avond van 9 november 1989 was ‘een gevolg’ van de hervormingspolitiek die de toenmalige Sovjetleider Michail Gorbatsjov voerde. De communistische landen in het oosten van Europa, toen nog binnen de invloedssfeer van Moskou, kregen van hervormer Gorbie de mogelijkheid om hun eigen weg te gaan. Polen en Hongarije speelden daar meteen op in.

*  Hongarije bleef begin september 1989 al blind voor een gat dat in de grens met Oostenrijk werd geslagen. De eerste grote opening in het IJzeren Gordijn was een feit.

*  In Oost-Duitsland stond de DDR (Duitse Demokratische Republiek) ook al enige tijd op zeebenen door het maandenlange protest van tienduizenden Oost-Duitsers tegen het regime. De beslissing om partijleider Erich Honecker te vervangen door Egon Krenz bleek een flop: de protesten bleven aanhouden. Bovendien weken toen al tienduizenden DDR-burgers via Hongarije naar het westen uit, waardoor ‘de Muur’ al deels zijn functie van grens en grensovergang verloor.

***   Toch kwam de definitieve val nog sneller dan verwacht. Per vergissing zelfs. Om tegemoet te komen aan de heviger wordende protesten besliste de DDR een toegeving te doen en de visaregels te versoepelen: de uitreizen op korte termijn zouden voortaan niet meer aan voorwaarden gebonden zijn.

***  Tijdens de daaropvolgende persconferentie werd partijwoordvoerder Günter Schabowski gevraagd wanneer precies die veranderingen er zouden komen. Schabowski zocht in zijn papieren, vond niet wat hij zocht en antwoordde dan maar “voor zover ik weet onmiddellijk”. 

* Het hek was meteen van de dam. Duizenden Oost-Berlijners kwamen in de volgende uren in dichte drommen naar de Muur. De grensposten werden spoedig onder druk van de massa opengezet.

* De eerste DDR-burgers maakten rond 23 uur de oversteek naar het westen. De Muur was gevallen. Voor de meeste Oost-Berlijners een eerste bezoek aan familie en vrienden in West-Berlijn sinds lang, veel te lang. Het begin ook van een erg lange feestnacht.

***   En wat ook mooi was… Mijn vrouw Treske werd uitgerekend die dag 44. Vandaag is ze opnieuw jarig, een beetje ouder ook. Straks wat flesjes kraken met de familie…

HET GEBEURDE OP EEN 8 NOVEMBER

  • 1600 – San Marino neemt een geschreven grondwet aan.
  • 1871 – Een grote brand verwoest bijna zes vierkante kilometer van Chicago waarbij honderden mensen omkomen.
  • 1934 – Bruno Hauptmann wordt aangeklaagd voor de moord op Charles Lindbergh Jr.
  • 1939 – Duitsland annexeert westelijk Polen.
  • 1967 – Che Guevara wordt in Bolivia gevangengenomen.
  • 1982 – In Polen wordt de vakbond Solidarność verboden.
  • 1990 – Het Britse pond sterling treedt toe tot het Europees Monetair Stelsel.

Bürgerbräukeller in München

Op 8 november 1939 explodeert er een bom in de Bürgerbräukeller in München. De man die de bom geplaatst heeft, Georg Elser, hoopt dat Adolf Hitler bij de aanslag om het leven zal komen.

Hitler spreekt in 1939 in de Bürgerbräukeller. Hij verlaat het gebouw eerder dan gepland. De door Georg Elser in het pand geplaatste bom ontploft wel, maar Hitler is dan al vertrokken.

* Elser verzette zich tegen het nationaalsocialisme en probeerde Hitler in 1939 uit de weg te ruimen. Hij wist dat Hitler in november dat jaar een toespraak zou houden in de Bürgerbräukeller in München om daar de mislukte staatsgreep van 1923 te herdenken.

* Elser verzamelde explosieven, wist een bom samen te stellen en verborg die met een tijdsontsteker in de Bürgerbräukeller.

* De aanslag mislukte door stom toeval. Hitler en zijn staf vertrokken eerder uit de Bürgerbräukeller dan verwacht, omdat er vanwege slecht weer niet per vliegtuig maar met de trein naar Berlijn teruggereisd werd. Bij de aanslag kwamen acht mensen om het leven en raakten 63 mensen gewond. Hitler was echter ongedeerd.

* Elser werd kort na de aanslag gearresteerd, gemarteld en naar een concentratiekamp gedeporteerd. Kort voor het eind van de Tweede Wereldoorlog 9 april 1945, werd hij in Dachau op bevel van Hitler geëxecuteerd.  (met dank aan Historiek)

Russische Revolutie

In maart 1917 brak de Russische Revolutie uit in Petrograd, het huidige Sint-Petersburg. Overal in Rusland werden revolutionaire raden ingesteld van arbeiders, soldaten en boeren.

*  Tsaar Nicolaas II werd tot aftreden gedwongen en later samen met zijn gezin vermoord. Aleksandr Kerenski (1881-1970) werd de eerste minister-president van Rusland, maar in Sint-Petersburg waren de bolsjewieken, aangevuurd door Vladimir Lenin de baas.

* Op 6 november 1917 werd Kerenski door Lenin afgezet na een geleide coup.

*  Vladimir Iljitsj Lenin (1870-1924) baseerde zijn wereldbeeld en zijn strijd tegen de heersende klasse op de denkbeelden van Karl Marx (1818-1883).

*  Karl Marx was aanvankelijk vrijwel onbekend. Hij leefde op de kap van zijn vrienden en vulde zijn dagen met lezen en schrijven. Zeventig jaar na zijn dood leefde zowat een derde van de mensheid met  ‘marxistische’ regeringen.

*  Voor Karl Marx was dé geschiedenis een geschiedenis van de klassenstrijd. Lenin was de invloedrijkste uitvoerder van zijn ideeën.

*  In de tsarentijd moest Lenin twee keer in ballingschap. Die tijd verbleef hij in Engeland, Zwitserland en Frankrijk. In West-Europa kwam hij tot het inzicht dat het Russische volk geen democratische traditie kende. Eerder een elitekader van intellectuelen en politiek bewuste ideologen had het nodig om hen (het proletariaat) te leiden naar een betere toekomst.

*  Lenin wist dat de arbeiders er op eigen kracht niet zouden in slagen om de revolutie tot stand te brengen en hulp van buitenaf welkom was.

*  Daarom richtte Lenin de bolsjewistische partij op en manoeuvreerde hij zich handig in het gewoel van ‘de Russische Oktoberrevolutie’.

*  Kerenski werd afgezet en Lenin werd de nieuwe leider van de Russische arbeiders. Tot na een beroerte in 1922 leidde hij  de Sovjetregering.

*  Bij de eerste beroerte raakte de rechterkant van zijn lichaam bijna geheel verlamd. Na een tweede werd zijn spraakvermogen erg aangetast. Lenin overleed op 21 januari 1924 in Gorki (hé, waar hebben we dat nog gehoord?), tien kilometer ten zuiden van Moskou.

*  Zijn lichaam werd geprepareerd en tentoongesteld in een mausoleum op het Rode Plein in Moskou. Lenin werd een tentoonstellingsobject. Nog steeds moet zijn gebalsemde lichaam om de twee weken een speciale behandeling ondergaan. Vladimir Lenin werd als partijleider opgevolgd door Jozef Stalin.

BEMOEDIGEND …

5 november…De cijfers van vandaag blijven een zware daling van COVID geven. Wij zijn nu in een situatie gekomen vergeleken met die van de eerste helft van juni dit jaar.
* Laakdal daalt verder van 76 naar 42 en is daarmee zeker zijn titel van vorige week kwijt..
* De gemeente Halen blijft op verre na de minst besmette gemeente van de 15 en dat met maar 9 nieuwe besmette personen de laatste twee weken ,
* De meeste besmetting treffen wij aan in Geel , met 104 de laatste twee weken , Geel komt wel van 173 vorige week .
Zelfs de stad Antwerpen die zo lang boven de 1000 zat , is nu zeer gedaald tot 588 .
* Het GOEDE nieuws is wat COVID betreft meer dan bemoedigend. Hopelijk blijft het nog weken deze richting uitgaan. (LH)

de SPAANSE FURIE

De Spaanse Furie, ook bekend als de ‘plundering van Antwerpen’ vond plaats van 4 tot 7 november 1576. Aanleiding was de woede van de circa 5 000 Spaanse beroepssoldaten die meer dan twee jaar lang geen soldij kregen uitbetaald.

* Na de dood van Requesens, de opvolger van Alva, in maart 1576, hadden de Spaanse soldaten het recht in eigen handen genomen. De muitende soldaten, in feite gedrilde roversbenden, besloten steden te overvallen en de buit als soldij te beschouwen.

* Achtereenvolgend werd Mechelen aangevallen, Brussel bedreigd, Aalst geplunderd om ten slotte in Antwerpen, een zeer welvarende stad, hun furie bot te vieren. Zelfs hun officieren sloten zich bij de muiters aan.

Op 4 november, omstreeks half één in de middag, drongen Spaanse soldaten woningen binnen. Ze doodden talrijke inwoners, verkrachtten vrouwen op grote schaal en stalen het geld en de sieraden die ze op hun pad tegenkwamen.

* Volgens ooggetuigen riepen de Spaanse soldaten … “Santiago! España! A sangre, a carne, a fuego, a sacco!” (Sint-Jakob! Spanje! Moord, verkracht, brand, plunder!”)

* Drie dagen lang werd Antwerpen geplunderd, waarbij niemand gespaard werd. Het stadsbestuur coördineerde een tegenaanval. Vanuit het stadhuis en omliggende woningen schoten de Antwerpenaren met scherp op de Spaanse soldaten.

* De Spanjaarden wisten dat de vernietiging van het stadhuis de enige manier was om het verzet te breken en staken het stadhuis met stro in brand. De burgers die het stadhuis ontvluchtten, werden doodgeslagen of doodgeschoten. Branden sloegen over op de huizen in het centrum van de stad. Enkele honderden huizen brandden af..

* Van het stadhuis bleef niks over dan alleen de buitenmuren. Enkele inwoners wisten nog een aanzienlijk deel van het stadsarchief te redden.

** Afgaande op de verslagen van Antwerpse burgers leert dat vermoedelijk honderden slachtoffers zijn gevallen en geen duizenden. Overdrijvingen van calvinistische chroniqueurs wellicht.

* Na de Spaanse Furie werden de troepen Antwerpen uitgejaagd en kwam een calvinistisch bewind aan de macht in de stad.

* In juni 1579 sloot Antwerpen zich aan bij de Unie van Utrecht die de Spanjaarden bestreed. In 1581 was de wederopbouw van het jonge, totaal vernielde stadhuis van Antwerpen een feit.

FURIE WAS GEEN VAL

* Enkele jaren later, in 1584 en 1585, vond het Beleg van Antwerpen plaats. Dat liep uit op de Val van Antwerpen in augustus 1585.

* Pogingen om Antwerpen en andere Vlaamse steden aan te sluiten bij de Nederlandse stadstaten die later Nederland zou worden , werd vooral door Marnix van St Aldegonde amateuristisch verkwanseld. Maar later meer daarover .

* Na de Val van Antwerpen vluchtten veel protestantse (en andere) inwoners van Antwerpen naar de Republiek der Nederlanden, waar een deel van hen aan de basis stond van wat bekend werd als de ‘Gouden Eeuw van de Noordelijke Nederlanden.’

De rode wijngaard

De rode wijngaard  is het enige werk dat Vincent Van Gogh tijdens zijn leven echt heeft verkocht. Wel ruilde hij regelmatig werk met andere kunstenaars en gebruikte hij zijn werken ook als betaalmiddel om verf en kwasten te kopen.

* Het schilderij dat Vincent van Gogh op 5 november 1888 in Arles schilderde , is nu eigendom van het Poesjkin-museum in Moskou. Voordien werd De rode wijngaard tijdens een expositie van Les XX in Brussel voor 400 frank gekocht door de Belgische kunstenares Anna Boch. Anna was de zus van Eugène Boch, een vriend van Vincent van Gogh.

* Vincent was in Arles getuige van de wijnoogst. Uit zijn correspondentie met zijn broer Theo weten we dat hij al enige dagen nadacht over de voorstelling van die oogst. Het uitwerken van het idee ging echter razendsnel. Hij schilderde De rode wijngaard op 5 november 1888 in … zijn atelier.

* “O prachtige zon van de hoogzomer. Ze beukt op mijn hoofd en ik twijfel er niet aan dat ze mij een beetje gek maakt,” schreef hij aan zijn broer Theo toen hij ermee klaar was. Enkele weken later sneed hij zijn linkeroor af.      (bewerkt uit R.van Capelleveen)

1 … 29 30 31 32 33 … 98