16 september
De Verenigde Naties hebben 16 september uitgeroepen tot de ‘Internationale Dag voor het Behoud van de Ozonlaag‘ (International Day for the Preservation of the Ozone Layer).
Ook bekend als ‘World Ozone Day’ (Wereld Ozon dag).
belgië en DE DOODSTRAF
- aldus… de Almanak –
Frank Vandenbroucke op werkbezoek
Minister Frank Vandenbroucke op werkbezoek bij ‘Medisch Thuis’ in Laakdal.
Op 17 juni ll. lanceerde vice-eerste minister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke zijn ideeën voor een New Deal voor de huisartsen(praktijk).
* ‘Medisch Thuis’ gelooft in een intense samenwerking van diverse zorgverleners rond een patiënt. Daarmee zijn ze pioniers in de eerstelijnszorg.
* Maandagnamiddag 26 september (14-16u) heeft de minister een werkbezoek met overleg gepland aan de multidisciplinaire praktijk ‘Medisch Thuis’ in Laakdal.
* Huisartsen Caroline Vanwelden (+) en An Weerts bouwden hun artsenpraktijk uit tot een multidisciplinair geheel met o.a. artsen, verpleegkundigen, zorgkundigen, paramedici en podologen.
* In hun streven naar kwaliteit en een betere ondersteuning van de patiënt wordt er al jaren gewerkt volgens de voorstellen die de minister nu op tafel legt. Een leerrijke ervaring voor beide partijen.
‘Medisch Thuis’ aan ‘Rondpunt’ Vorst omvat een gloednieuwe architecturale praktijk met bijzondere aandacht voor een warm en huiselijk interieur.
* Zeer recent werd deze praktijk door Domus Medica geselecteerd als voorbeeld voor het multidisciplinair samenwerken tijdens de openpraktijkendag.
malle babbe
(bewerkt uit Wikipedia) Het schilderij ‘Malle Babbe’ van Frans Hals werd in 1874 aangekocht door de Gemäldegalerie in Berlijn.
De uit Vlaanderen afkomstige kunstenaar schilderde het werk omstreeks 1634 in Haarlem, waar hij zich omstreeks 1586 met zijn familie vestigde.
Zijn familie kwam in 1586 uit Antwerpen naar Nederland, één jaar na ‘de val van Antwerpen” toen vele Vlaamse werklui de Spanjaarden hier ontvluchtten voor het intussen al flink populaire protestantse Noorden.
Frans en zijn jongste broer Dirck, die ook kunstschilder zou worden, werden gedoopt in een protestantse kerk. Dirck (1591-1656) en Frans (1582-1666). Joost (1584-1626) was nog een broer die kunstenaar werd. Joost maakte echter niet veel naam met zijn genrestukken en portretten.
Portretten
Van de schilderende broers werd Frans Hals dus de belangrijkste. Hij werkte zijn hele leven in Haarlem en werd wereldberoemd door zijn levendige en kleurrijke schuttersstukken en zijn prachtige portretten van rijke burgers.
Frans Hals schilderde daarnaast ook tijdgenoten in minder goede doen. Het schilderij ‘Malle Babbe’ is daar een mooi voorbeeld van.
Hals schilderde dit werk met een zgn. vlotte toets. Ongebruikelijk in een tijd waarin men steeds preciezer en gladder ging schilderen.
De grote Rembrandt en Frans Hals schilderden anders dan hun tijdgenoten uit de 17de eeuw. De toets en het kleurgebruik van Frans Hals op ‘Malle Babbe’ heeft veel gemeen met de stijl waarin de impressionisten uit de 19de eeuw zouden gaan schilderen.
Malle Babbe
Malle Babbe hield, net als Frans Hals, wel van een slokje. De vrouw stond ook bekend als de Heks van Haarlem. Op het schilderij zit Malle Babbe aan de hoek van een tafel met een metalen bierkroes in haar rechterhand.
Het deksel van de kroes staat open. Malle Babbe lijkt net een slok te willen nemen, maar wordt even afgeleid. Haar gezicht is een grimas. Mogelijk moest ze lachen om een grap van een tafelgenoot.
Malle Babbe heeft echt bestaan. Haar naam was Barbara Claes. Een naam die erg Vlaams klinkt. Babbe Claes had een verstandelijke beperking en werd in 1646 opgenomen in het arbeidshuis waar zij in 1663 overleed. Waarschijnlijk had zij ook een schildklierafwijking. Zij leed aan dwerggroei.
De bijnaam Malle Babbe zou te danken zijn aan de verbastering van Malle Barbara – gekke Barbara. Ook Pieter Hals, een zoon van Frans Hals, is opgenomen geweest in het arbeidshuis. Onbekend is of Frans Hals Malle Babbe heeft ontmoet; het schilderij is volgens Hals-kenners zo’n 10 jaar eerder geschilderd.
Google … In 1970 had Adèle Bloemendaal een nummer genaamd Malle Babbe, met de muziek van Boudewijn de Groot en de tekst van de uit Haarlem afkomstige Lennaert Nijgh.[3]
In 1973 had Rob de Nijs een hit met het lied Malle Babbe; hetzelfde nummer als dat van Bloemendaal, hoewel aangepast op essentiële vlakken.
Malle Babbe wordt in beide liederen afgeschilderd als een prostituee; in de versie van De Nijs als een prostituee die hij begeert,[4] in Bloemendaals versie wordt dit nummer gezongen in de ik-vorm.[5]
PEST IN VLAANDEREN
lazen we in ‘de Almanak’ , maar we neusden verder en vonden … weinig. Toch even proberen …
- De epidemie ontrolde zich in de jaren 1348-1350 als een onstuitbare vloedgolf over Europa en vaagde daarbij zo’n derde van de Europese bevolking weg. De Zwarte Dood hield lelijk huis onder de mensen,maar liet vee, akkers en geld ongemoeid.
- Na de eigenlijke ‘Zwarte Dood’-epidemie van 1347-50 werd Europa geteisterd door nieuwe golven in de jaren 1361, 1368, 1371, 1375, 1390 en 1405.
*** Breugel schilderde het gebeuren hierboven … goed 200 jaar later
- En wat lezen we in “De Bourgondiërs” van Bart Van Loo ? …
* ‘Bij aanvang van 1348 was de pest in havenstad Marseille aan land gekomen. De helft van de Parijse bevolking werd weggemaaid en de epidemie raasde noordwaarts.
* In Vlaanderen sprak men van de haestighe ziekte of simpelweg gadoot.
* De pest ging feller tekeer bij de armen, maar spaarde ook de rijken niet.
* Franse geleerden wezen naar merkwaardige planeetstanden, maar voor de meeste stervelingen was het God zelf die zulke Bijbelse plaag had ontketend.
* Halfnaakte boetelingen doken op in de straatbeelden en kastijden zich met van ijzeren punten voorziene zwepen. Zonder veel resultaat.
* Een zondebok zou voor een grote verlossing zorgen: Joden zouden fonteinen waterputten hebben vergiftigd.
* Vanaf Antwerpen over Brussel , Basel, Keulen, Frankfurt … , maar ook in het Bourgondische Beaune werden Joden simpelweg uitgeroeid of hardhandig verjaagd. Dat ook zij aan de pest stierven deed niet ter zake.
** Ratten en vlooien waren zulke vertrouwde metgezellen van de mens dat niemand er ook maar een halve seconde aan dacht dat zij wel eens de overbrengers van de pest konden zijn …
MARCO POLO
Aangenomen wordt dat Marco Polo (1254-1324) werd geboren op 15 september 1254. 17 was hij toen hij met zijn vader en oom op missie naar het Verre Oosten vertrok.
* Met het reisgezelschap volgde Marco de Zijderoute en deed onder andere het toenmalige Perzië, China en Indonesië aan. Op hem moeten al die ontmoetingen met al die boeiende, vreemde lui een geweldige indruk hebben gemaakt.
* Toen het gezelschap handelaars aankwam in China werden ze uitgenodigd door Kubilai Khan, de heerser van het Mongoolse Rijk, om een tijdje aan zijn hof te verblijven. (prent L)
* Voor Marco Polo dè gelegenheid om meteen te beginnen met de beschrijvingen van alle volkeren, hun religies, gebruiken en culturen die hij onderweg van dichtbij mocht ontmoeten .
* Marco Polo viel in de gunst van de groot-chan Koebilai en maakte namens de Mongolen-leider verschillende reizen, onder meer naar Tibet, Burma en Tsjamba. Van 1282 tot 1285 is Marco Polo zelfs gouverneur van de grote stad Sangui (Nanking). Hij keerde pas in 1295 terug in Venetië en vestigde zich daar als koopman.
* Het boek Il Milione , was voor vele Europeanen de eerste kennismaking met de volkeren en culturen van het Verre Oosten. Marco beschreef de pracht van China en het Mongoolse Rijk en had het ook over vele in Europa nog onbekende zaken zoals steenkool en papieren geld.
* Zijn geografische kennis werd alras ook gebruikt door cartografen en verbreedde de horizon voor de latere lichting ontdekkingsreizigers als Christoffel Columbus e.a. Amerigo Vespucci. (bewerkt uit Historiek)
VUREN DENKT weer na
VUREN DENKT NOG EENS NA – 209
Banketbakker Pietro Ferrero! Of “ Als de NOOT het duurst is..’’
Neen, dit is geen verkeerd citaat. Het lijkt wel erg op “Als de NOOD het hoogst is “ maar het heeft er wel veel mee te maken.
Luister even naar mijn verhaal. Het begon eigenlijk met chocolade.
Het was 1942 en oorlog. Italië was een bondgenoot van de Duitsers. Er was ook een schaarste van producten die van heel ver moesten komen .
De streek waar dit verhaal zich op dat moment afspeelt is Piëmont , de streek rond Turijn , in het noorden van Italië.
Piëmont was en is bekend om zijn chocolade-industrie en banketbakker Pietro Ferrero wil ook chocolade gaan produceren.
Maar……de cacaonoten moeten van zeer ver komen en Italië was het deel van Afrika al kwijtgespeeld waarvan de meest betaalbare noten kwamen . Cacaonoten waren zeer duur geworden .
Maar er was nog een andere MAAR……half Piëmont stond vol met een ander soort noten : HAZELNOTEN.
Om het allemaal betaalbaar en dus verkoopbaar te houden begon Pietro cacaonoten te mengen met hazelnoten …
Het product daarvan was een soort chocolade maar die proefde ook een groot beetje naar … hazelnoten . Nutella was geboren. Nutella met NUT vooraan , Engels voor noot.
Maar daar hield de innovatie van pasteibakker Ferrero niet op.
Waar chocolade tevoren eerder een luxegoed was , eerder snoep dan voedsel , maakte hij zijn nieuw product SMEERBAAR. Het kon uitgestreken worden op de boterham die de werkman meenam naar zijn werk!
Zo ontstond de chocopasta en bij de Ferrero’s heette die dan Nutella.
In dit land zijn ze naast elkaar blijven bestaan , pasta zonder noten en pasta met noten , Boerinneke en Nutella. Maar in heel wat landen , zoals in Frankrijk, bestaat er alleen maar Nutella.
Na het overlijden van Pietro geraakte de hele familie Ferrero bij deze zoete activiteiten betrokken , bij het fabriceren , het patenteren en het verkopen over de hele wereld.
De Ferreroprodukten veroverden inderdaad de hele aardbol .
Het was begonnen met het terugvechten tegen schaarste en te dure prijzen. Een menselijke plantrekkerij in moeilijke tijden.
Wat onbetaalbaar leek … werd toch betaalbaar.
Daarom ben ik nu, in onze toch nog minder moeilijke tijden , begonnen met Rivercola zero te drinken uit de Aldi!!!
Dat kan geen verkeerd begin zijn. Ik houd jullie verder op de hoogte.
Uw steeds nadenkende
Louis VUREN
De goddelijke komedie
Van Klara weet ik dat het vandaag 14 sep exact 701 jaar geleden is dat Dante Alighieri (1265-1321) overleed. De Italiaan Dante was een van de beroemdste schrijvers en moralisten uit de Middeleeuwen .
* Dante is vooral beroemd geworden door La Divina Commedia (De goddelijke komedie) een onvoltooid meesterwerk waarin hij alle kennis van zijn tijd over filosofie, economie en andere wetenschappen verwerkte.
* Het boek heette aanvankelijk Commedia en gaat over het hiernamaals. Eén van de hoogtepunten uit de mondiale literatuur. Het woord divina (goddelijk) is later door anderen aan het werk toegevoegd.
* De goddelijke komedie werd in in 1472, 100 jaar na de dood van Dante, door Johann Neumeister, gedrukt in Foligno. De boekdrukkunst stond toen nog in zijn kinderschoenen.
* La Divina Commedia is nog steeds dat omvangrijk driedelig werk over het hiernamaals en wordt beschouwd als de meest bijzondere literatuur uit de Middeleeuwen.
* De goddelijk komedie‘is in feite een driedelig gedicht en gaat over een reis door het hiernamaals. In drie fasen wordt de lezer meegevoerd van de Hel (Inferno), via de Louteringsberg (Purgatorio) naar het Paradijs (Paradiso).
* Het boek bestaat uit ruim 14 000 verzen. Dante noemde zijn werk zelf oorspronkelijk Commedia, wat ‘blijheid’ of ‘vrolijk gedicht’ betekent en erop duidt dat de reis door het hiernamaals positief eindigt. Het woord ‘divina’ (goddelijk) is later door anderen aan dit werk toegevoegd.
* La Divina Commedia wordt beschouwd als een van de grootste schrijfprestaties aller tijden. In de wereldliteratuur doet Dantes meesterwerk niet onder voor andere pareltjes als Odyssee, Faust, Don Quichot of Macbeth.
(bewerkt uit ‘Historiek’ – rood drukken voor meer – doen!).
Nog op 14 september …
-
Henry Hudson1609 – Henry Hudson ontdekt het eiland Manhattan.
- 1781 – Los Angeles wordt gesticht.
- 1870 – Keizer Napoleon III van Frankrijk wordt afgezet. De Derde Republiek wordt uitgeroepen.
- 1882 – Thomas Edison schakelt ‘s werelds eerste elektriciteitsvoorziening in, waarmee hij 59 klanten rond zijn Pearl Street Station in beneden Manhattan van 110 Volt gelijkstroom voorziet.
- 1888 – George Eastman registreert de naam Kodak, en krijgt een octrooi voor zijn camera, die een filmrolletje gebruikt.
- 1944 – Tweede Wereldoorlog: de geallieerde troepen bevrijden Antwerpen, maar de Scheldemonding blijft nog weken bezet.
- 1976 – Palestijnse terroristen kapen een KLM-vliegtuig en eindigen op Cyprus.
- 1998 – Google Inc. wordt opgericht.
(met dank aan Historiek)
14 SEP 1960 WERD OPEC GEBOREN
‘The Petroleum Exporting Countries’, beter bekend met het letterwoord OPEC, is een samenwerkingsverband van veertien landen die netto olie uitvoeren. OPEC vormt in feite een kartel, dat door het veranderen van het aanbod van olie de prijs daarvan kan sturen.
* De OPEC werd op 14 september 1960, vandaag 62 jaar geleden, opgericht in Bagdad (Irak) op initiatief van Iran en Venezuela. Stichtende leden waren, naast Venezuela en Iran, Saoedi-Arabië, Irak en Koeweit.
* Die eerste vijf OPEC-oprichters hadden op dat moment een aandeel van 80% in de wereldwijde olie-exporten.
* Nadien voegden zich nog negen andere leden bij OPEC, waarvan er twee de organisatie weer hebben verlaten. Het hoofdkwartier van de OPEC bevindt zich sinds 1 september 1965 in Wenen.
* Landen die relatief veel olie produceren maar geen lid zijn van de OPEC zijn Brazilië, Canada, Mexico, Noorwegen, Oman, Rusland en de Verenigde Staten.
* OPEC werd bij ons vooral bekend door zijn olieboycot vanaf oktober 1973. Aanleiding was de steun van westerse landen aan vijand Israël tijdens hun Yom Kipoeroorlog tegen Egypte/Syrië. De olieprijzen stegen daardoor met 70%.
- Een litertje benzine aan de pomp kostte bij ons meteen dubbel zoveel. 14 B-frank (0,35 €) als ik me goed herinner, dezelfde prijs als een pintje bier in een gewoon café. Pilsbier en benzine hanteerden vrijwel steeds dezelfde prijs.
- De autoloze zondagen (geen verkeer meer op zondag) werden een feit. De boycot duurde tot juli ’74. De OPEC-landen leden immers teveel verlies. Voor de westerse consument bleven de prijzen echter even hoog. ‘De Staat’ bouwt niet graag af.
* De tweede oliecrisis kwam er in 1979 door de onrust in Iran. Toen moest de sjah vluchten om plaats te maken voor de geestelijke leider ayatollah Khomeini. Opnieuw gingen de olieprijzen in het Westen omhoog.
* Sinds 2015 lijkt het grote tijdperk van OPEC ten einde. De aangesloten landen geraakten het niet meer eens over de omvang van hun productie.
* Het grootste obstakel vormt Saoedi-Arabië, de grootste producent. Die wil zijn marktaandeel verdedigen en vooral de dure schalie-olie van Amerikaanse producenten uit de markt drukken door het hanteren van lage olieprijzen.
* En dan was/is er natuurlijk ook nog de snelle opkomst van andere energiebronnen als gas-, zonne-, wind- en kernenergie.
*** Poetin heeft intussen zijn olie- en roebelverhaal geschreven- dagelijks te volgen in de media…
(bewerkt uit Historiek en Wikipedia)