WIE, WIE, wie ???

WIE  HELPT MIJ UIT DE NOOD ? Ik ben al sinds 1968 de gelukkige bezitter van een Mauthe, een opstaande klok met hemelse galmen. Wellicht weet ze een beetje van die ouderdom, want onlangs heeft ze het ver-TIKT om nog te slaan. Klokkenverkopers willen er niet aan beginnen. Iemand met enige ervaring een idee …?  Makelstraat, 14

HENDRIK VIII VAN ENGELAND

De Engelse koning Hendrik VIII (1491-1547) is vooral bekend als de koning die zes keer huwde en twee van zijn vrouwen de dood injoeg. Maar natuurlijk was Hendrik veel meer dan alleen een vrouwenmoordenaar.

 

Koning Hendrik VIII - Portret door Hans Holbein de Jonge
Koning Hendrik VIII – Portret door Hans Holbein de Jonge

HENDRIK VIII stichtte in 1534 de Church of England (de Anglicaanse Kerk), werd in 1543 koning van Ierland en was een groot fan van (?) tennis en darts, zoals dat toen werd gespeeld. Geschiedkundigen vinden hem een typische vroegmoderne renaissancevorst.

– Mits kleine aanpassingen durven we stellen dat de periode van leven, regeren en sterven van de Engelse Hendrik vrij parallel loopt met die van onze Keizer Karel V. –

Jeugd en ziekten

Hendrik werd geboren op 28 juni 1491 in Greenwich – Londen. (Columbus ging een tijdje later Amerika ontdekken) Op zijn vijfde overleefde hij de pokken. In 1509  kwam Hendrik als Hendrik VIII op de Engelse troon. Op zijn zeventiende trouwde hij met Catharina van Aragon (1485-1536).

* De verwachtingen over Hendriks koningschap waren groot. Hij was intellectueel en fysiek getalenteerd. Ook leergierig, lang, sterk gebouwd, een goede atleet met een uitbundig, enthousiast karakter.

* In 1521 kreeg Hendrik malaria. Later had hij last van spataderen en werd hij hypochonder. Oorzaak? Hendrik deed vaak mee aan toernooien en liep … regelmatig verwondingen op.

* Op 24 januari 1536 was hij bijna dood. Tijdens twee uur buiten bewustzijn liep hij vermoedelijk hersenschade op. Zijn persoonlijkheid veranderde. Bij vlagen werd hij paranoïde en onberekenbaar.

* De Engelse koning kreeg ook een enorme eetlust. Liefst 13 gangen per dag, waaronder alle soorten vlees, heel veel wit brood en geen groente. Bier en wijn vloeiden rijkelijk. Er is uitgerekend dat hij 5 000 calorieën per dag naar binnen werkte, twee keer zoveel als een normale man. Toen Hendrik VIII in 1547 op 55-jarige leeftijd overleed, woog hij zo’n … 200 kilo (?!).

Oorlogen en ‘Church of England’

* In 1511 liet Hendrik VIII zich door paus Julius II (1443-1513) overhalen om mee te strijden in een van de Italiaanse Oorlogen. De oorlog leverde de paus niets op, want het Frans-Venetiaanse leger heroverde hun gebieden in de Slag bij Marignano in 1515.

* Ook ander buitenlandse beleid van Hendrik VIII was weinig succesvol. Meerdere oorlogen kostten Engeland veel geld maar kenden nauwelijks successen.

* Onder zijn koningschap vond ook de scheiding plaats tussen Engeland en de Rooms-Katholieke Kerk. In 1534 leidde dat tot de stichting van de Church of England.

* Hendrik VIII liet katholieke abdijen sluiten en Engeland werd van een heel katholiek land een grotendeels protestantse entiteit.

* Uit zijn nederlagen putte Hendrik wel één voordeel voor Engeland : de verbetering van de militaire technologie die onder zijn regeerperiode plaatsvond.

* Hendrik liet tal van oorlogsschepen bouwen en kreeg daarom de bijnaam ‘Vader van de Engelse Marine’. Verder maakte hij Ierland tot een koninkrijk en werd hij in 1543 koning van dat land. Ook voegde hij het huidige Wales bij het Verenigd Koninkrijk.

Zes huwelijken, twee onthoofdingen

*** Engelse schoolkinderen  moesten vroeger volgende rijtje uit hun hoofd leren als het ging om het lot van de zes vrouwen van Hendrik VIII:

“Divorced, beheaded, died, divorced, beheaded, survived.”

° Het huwelijk met Catharina van Aragon, zijn eerste vrouw en moeder van de latere koningin Mary Tudor (1516-1558) alias ‘Bloody Mary‘ – liep in 1533 uit op een scheiding, omdat Catharina haar man geen mannelijke troonopvolger schonk. Catharina werd na een rechtszaak verbannen.

° Anna Boleyn (ca. 1505-1536), Hendriks tweede vrouw, eindigde na een huwelijk van een paar jaar in 1536 op het schavot. Ze was beschuldigd van overspel, hekserij en incest. (zie hoger in een nieuw artikel)

° Derde vrouw Jane Seymour (ca.1509-1537) schonk Hendrik uiteindelijk een zoon, Edward, maar Jane stierf in het kraambed.

° Hierna volgde Anna van Kleef (1515-1557), met wie Hendrik VIII in januari 1540 om politieke redenen huwde. Dit huwelijk werd al in juli 1540 ontbonden.

° Hendriks vijfde vrouw was Catharina Howard (ca.1520-1542), met wie hij op 8 augustus 1540 trouwde. Samen met twee van haar minnaars werd ze geëxecuteerd.

° Op 12 juli 1543 volgde nog een huwelijk met Catharina Parr (1512-1548), de enige die haar man overleefde.

Renaissancevorst

* Hendrik VIII was als renaissancevorst beschermer van de kunsten. Hij stond bekend als talentvolle muzikant, die goed luit speelde. Toen Hendrik overleed, liet hij veel muziekinstrumenten na.

* Hendrik was ook een fervent sportliefhebber, zo blijkt uit tal van overgeleverde bronnen. Hij hield enorm van tennis, een sport die in de Middeleeuwen ontstond rond kloosters en zich in de negentiende en twintigste eeuw professioneel ontwikkelde.

* De edellieden aan het hof moesten van Hendrik VIII oefenen met boogschieten. Al in 1532 had Hendrik VIII een tennisbaan bij zijn paleis Hampton Court. Ook is de dartssport vermoedelijk ontwikkeld aan het hof van de Engelse koning. De dartsborden werden gemaakt van de onderkant van lege wijntonnen, waarop de boogschutters cirkels tekenden.

* Een brief uit 1530 toont aan dat Hendrik VIII een fan was van het nieuwe spelletje, want dat jaar deed hij een schitterend ontworpen dartsbord cadeau aan Anne Boleyn, met wie hij in 1533 in het huwelijksbootje stapte.

Dood van Hendrik VIII

Na het ongeval in januari 1536, toen Hendrik tijdens een toernooi vermoedelijk hersenschade opliep, leefde hij nog elf jaar. Maar zijn gezondheid was slecht: de koning had zwaar overgewicht, regelmatig zware migraineaanvallen en last van spataderen. Ook had hij diabetes, die hem nagenoeg blind had gemaakt.

* Op 28 januari 1547 overleed koning Hendrik VIII op 55-jarige leeftijd, naar men aanneemt aan een hartaanval. Andere bronnen suggereren syfilis.

* Hendrik werd begraven in de Saint George Chapel van Windsor Castle in een graf naast zijn meest favoriete derde vrouw Jane Seymour.

* Zijn zoon Edward, die nog minderjarig was, volgde hem op als Edward IV (1537-1553), koning van Engeland.

(bron Wikipedia)

OLV is weer thuis

Op 17 mei werd de openluchtkapel in de pastorijtuin van Sint-Gertrudis Groot-Vorst tijdens een stemmige eucharistie her-ingezegend en in eer hersteld … nadat ze op Allerheiligen 2021 werd getroffen door vandalisme. (pastor Eric)

OP STAP MET DE MIL

Wereldberoemd in Laakdal en omstreken …Milleke Bos ging vandaag woensdag op stap met een aantal moedige bewoners van ‘De Winde’. Fluitje van een cent voor hem. Vrijdagnamiddag doet hij zijn wekelijkse bosloop in Gerhagen over 12 km. Alsof het niks is op je 90-ste… Kijk voor meer op mijn Facebook.

 

je weet nog wel …

… wat er op een 17 mei in de geschiedenis plaatsvond …Druk op rood en Wikipedia vertelt de rest van het verhaal … met de nodige prentjes er bij .

1960 – Oprichting van twee autonome omroepinstituten: BRT en RTB.1302 – Tijdens de Brugse Metten doden inwoners van Brugge soldaten van het Franse garnizoen.

1997 – De soldaten van de Alliantie van Democratische Krachten onder leiding van Laurent-Desiré Kabila trekken de Zaïrese hoofdstad Kinshasa binnen.

1804Napoleon Bonaparte wordt bij senaatsbesluit uitgeroepen tot keizer.

1969Apollo 10 wordt gelanceerd.

FENOMEEN van bijna 90

MILLEKE BOSEind januari werd hij gevierd voor zijn bijna 90 als scheidsrechter bij ‘De Ware Vrienden’.
  90 wordt hij pas echt in november, maar niemand die eraan twijfelt dat hij die kaap met zwier rondt.
  Dinsdagnamiddag reed hij me in Schoot voorbij. “Hoi Ludo’, riep hij me toe toen ik aan de kant van de weg aan mijne ‘kedak’ stond te prutsen.
  Geen idee wie deze flukse coureur was. Gelukkig keerde hij zich om en herkende ik …Milleke Bos.
  Voetballen, fietsen, duurlopen, hij draait er zijn hand niet voor om. 
  “Ik heb er nu 70km opzitten”, gaf hij spontaan mee. “Graag had ik er nog wat bij gedaan, ik voelde me in vorm, maar mijn schoonbroer vond het welletjes.” Zal wel.
  “Morgen woensdag ga ik ‘de bejaarden’ van ‘t Kasteel begeleiden bij hun eerste rolstoelwandeling sinds jaren. Kom maar eens kijken.”
.
.
  Na nog een halte bij Kamiel Laeveren en zijn speelse hond Stafke trok ik in het spoor van de jonge renner de Laak over, naar zijn huis naast café Thaï. Zijn nog eveneens opmerkelijk jonge vrouw José (87) ging nog vlug een kam ‘door haar haar trekken’ voor de obligate foto…Geweldig stel!  (ook op Facebook)
.

Brugse Metten

Afbeelding van de Brugse Metten op de Kist van Oxford
Afbeelding van de Brugse Metten op de Kist van Oxford

Op 17 mei 1302 trok de Franse edelman Jacques de Châtillon met een troepenmacht Brugge binnen. Hij was door Filips IV tot gouverneur van Vlaanderen aangesteld.

** In reactie op zijn komst verliet een groot aantal Bruggelingen de stad. De opstandelingen verenigden zich en voerden in de nacht van 18 mei een verrassingsaanval uit. In de stad verplichten ze de soldaten scilt ende vrient te zeggen. (vriend van de gilde…hoorde ik net op Klara)

* Fransen die de kreet probeerden na te zeggen struikelden over het eerste woord dat met Brugs dialect uitgesproken moest worden. De opstandelingen wisten zo wie ze moesten doden. Gouverneur Jacques de Châtillon wist ternauwernood te ontkomen.

** Na deze zogenaamde Brugse Metten startten de Vlamingen een bevrijdingsoffensief. Veel van de troepen kwamen in juli samen in en bij Kortrijk.

* De Franse koning had inmiddels een ridderleger naar Vlaanderen gestuurd. Dit leger, geleid door Robert II van Artesië, sloeg op 8 juli 1302 kamp op aan de Pottelberg bij Kortrijk.

* Twee dagen lang bestormden de Fransen hierna de stad. Tevergeefs. Duidelijk werd toen dat een treffen in het open veld onvermijdelijk was. ..        (gelezen in Historiek)

HISTORISCH CANTERBURY

Nu reizen weer mag en je toevallig (of niet) naar Engeland moet via Canterbury … maak dan even tijd voor een kathedraalbezoek. Ook de ruïne van Canterbury Castle is het bekijken meer dan waard .

* De historische stad Canterbury in het graafschap Kent , zuiden van Engeland. De blikvanger is de kathedraal , de zetel van de aartsbisschop van Canterbury, en primaat (paus) van de Anglicaanse kerk.

* Canterbury was reeds in de middeleeuwen belangrijk als religieus centrum en bedevaartplaats. De moord in 1170 op Thomas Becket inspireerde Geoffrey Chaucer tot zijn Canterbury Tales.

* Canterbury bestond al voordat de Romeinen Engeland veroverden. Men neemt aan dat de stam van de Belgae hier rond 300 voor Christus een nederzetting bouwde. De huidige plattegrond van Canterbury met de rechte straten binnen de stadsmuren is Romeins.

* Durovernum Canriacorum was een belangrijk bestuurlijk centrum van de Romeinen. De Romeinen bouwden er een forum, theater en baden, maar daar is bovengronds niets meer van te zien.

* De Angelsaksen namen in de vijfde eeuw de macht over in Kent en Canterbury. Via de Saksische koning Ethelbert werd het christendom verspreid. Een groep monniken uit Rome onder leiding van Augustinus stichtte in 597 een bisdom en bouwden de St. Marin’s Church en de kathedraal, die later door een tweede Normandische kathedraal werd vervangen.

* De meest dramatische gebeurtenis, verbonden aan de kathedraal van Canterbury, is de moord in de twaalfde eeuw op aartsbisschop Thomas Becket.

* Tot in de zestiende eeuw waren er regelmatig twisten tussen kerk en koning. In de zestiende eeuw werd de band met Rome door koning Hendrik VIII definitief verbroken. Hendrik stichtte een nieuwe kerk met de Engelse koning als hoofd van ‘de Anglicaanse Kerk’.

* De door Willem de Veroveraar in 1066 opgeworpen motte is nog altijd zichtbaar in het landschap. Het latere stenen kasteel werd op een kleine afstand van dit eerste mottekasteel gebouwd. Het stenen kasteel werd tijdens de regering van koning Hendrik I van Engeland gebouwd.

Canterbury Cathedral en Canterbury Castle

* Canterbury Castle werd kort na de Slag bij Hastings gebouwd op de oude Romeinse route van Dover naar Londen. De weg die Willem de Veroveraar in oktober 1066 volgde toen hij naar Londen trok.

* In 1787 werden alle poorten in de stadsmuur, die toen gebruikt werd als stadsgevangenis, afgebroken. Ze waren te smal voor het toenemende verkeer.

* In de negentiende eeuw was het kasteel tot een ruïne vervallen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vernietigden 10.445 vliegtuigbommen 731 huizen en 296 andere gebouwen in de stad , waaronder het Missionary College .119 inwoners van Canterbury kwamen om .

* Bedenk wel dat Canterbury … nog steeds een van de meest bezochte steden in het Verenigd Koninkrijk.

(Ruud van Capelleveen van GeschiedenisExtra.nl was een voorbeeldige gids , waarvoor dank uiteraard)

Adolphe Sax … van de saxofoon

In Dinant werd Adolphe Sax geboren als oudste zoon van Charles-Joseph Sax. Vader Sax was instrumentenbouwer en eigenaar van een fabriek van blaasinstrumenten in Brussel. Vader Sax was tevens hofleverancier voor het Huis van Oranje ten tijde van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.   (met dank aan de onafscheidelijke WIKIPEDIA)

* Zoon Sax begon zijn muzikale opleiding in 1828 aan de Brusselse Koninklijke Muziekschool. Naast een algemene opleiding volgde hij klarinetlessen.  Zijn eerste experimenten deed hij dan ook met de basklarinet: hij ontwikkelde een nieuw 24-kleppensysteem, dat hij demonstreerde op de Brusselse industrietentoonstelling van 1835 en later patenteerde.

* Daarna werkte Sax aan de plannen voor een reeks nieuwe instrumenten. Op de Brusselse industrietentoonstelling van 1841 gaf Sax een eerste officiële auditie van zijn creatie: de saxofoon. Maar aangezien de saxofoon nog niet gepatenteerd was, speelde Sax achter een gordijn, zodat niemand kon zien welk instrument die klanken voortbracht.

* In België kreeg Sax echter niet de erkenning die hij verwachtte. De jury weigerde hem een eerste prijs toe te kennen omdat Sax volgens hen nog te jong was en hij dan later geen hogere waardering zou kunnen ontvangen.

* Hij antwoordde ferm: “Als zij denken dat ik te jong ben voor de gouden medaille, dan vind ik mezelf te oud voor een medaille van vermeil (d.i. verguld zilver).” Hij ging dan ook elders zijn geluk zoeken.

* In 1842 vertrok hij naar Parijs. In 1843 opende Sax er in een oude schuur, zijn eerste instrumentenfabriek. De productie van Adolphe Sax & Cie  was op industriële leest geschoeid. Op het hoogtepunt van zijn activiteit had hij 200 arbeiders in dienst. In 1846 vroeg en kreeg Sax een octrooi op de saxofoon.

* In 1848, na de Franse omwenteling, werd het decreet, dat zijn saxhoorns van een vaste plaats in de militaire bands verzekerde, ingetrokken. Als gevolg daarvan  ging zijn bedrijf in 1852 voor de eerste maal failliet.

* Gelukkig voor hem werd in 1854 het decreet opnieuw ingevoerd en, met de steun van  keizer Napoleon III himself, kon Sax zijn bedrijf weer verder opbouwen.

* Tijdens de Frans-Duitse Oorlog stortte de productie andermaal  in, deze keer voorgoed. Sax’ persoonlijke instrumentenverzameling, bestaande uit 467 stukken, werd openbaar verkocht. Zijn enige inkomsten kwamen van dan af als muzikaal directeur van de Opera. Veel van zijn patenten waren verlopen.

* Sax overleed begin 1894 op zijn 79ste in Parijs. Hij werd nooit bijzonder rijk . Meer nog. Door de aanhoudende processen liet hij zelfs een berg schulden na, maar hij kreeg wel de erkenning die hem toekwam. Hij werd op het Cimetière de Montmartre begraven.

* Een Bruggeling kreeg de rechten op de naam en bracht in september 2012 een nieuwe saxofoonlijn op de markt onder de merknaam Adolphe Sax & Cie.

TRIVIA

* Sax stond afgebeeld op het Belgische bankbiljet van 200 frank.

* Ter nagedachtenis van Sax werd in Dinant een Internationale Saxofoonwedstrijd “Adolphe Sax” gehouden.

* In Dinant werd Het Huis van Mijnheer Sax een museum.

* In 2005 eindigde Sax op nummer 12 in de Vlaamse versie van De Grootste Belg en op nummer 20 in de Waalse versie van diezelfde verkiezing.

* Sax stond afgebeeld op het Belgische bankbiljet van 200 frank (mag niet getoond worden).

*** wijlen meester Frans Oeyen uit Veerle (foto) was een verwoede sax-muzikant – vele jongeren volgden zijn voorbeeld en treden nog regelmatig op

Vrede van Münster

-foto Historiek-

15 mei … een dag waarop vrijwel geen nieuws te rapen viel. Zo leek het. Tot wij bij Wikipedia stootten op groot en belangrijk nieuws. Het ontstaan van Nederland en de afscheiding van de Republiek der Nederland van onze gewesten, die onder Spaans gezag verder moesten. Met alle nare gevolgen van dien.
.
(beeld R) De beëdiging van het verdrag door de Spaanse en Nederlandse onderhandelaars (Gerard Terborch, 1648) De ondertekening van het vredesverdrag van Münster
.

De Vrede van Münster was een verdrag dat op 15 mei 1648 in Münster gesloten werd tussen Spanje en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, waarmee aan de Tachtigjarige Oorlog tussen Spanje en de opstandelingen in de Republiek een einde kwam en de Republiek als soevereine staat erkend werd.

De Vrede van Münster was onderdeel van de Vrede van Westfalen, die ook een einde maakte aan de Dertigjarige Oorlog.

*** Het verdrag tussen Spanje en de Nederlanden werd op 30 januari 1648 vastgelegd. Op 15 mei werd de vrede getekend en door Nederlandse en Spaanse gezanten met een eed bekrachtigd, onder grote belangstelling van het volk in Münster

Tijdens het overleg werden de Republiek en Spanje het snel eens. De tekst van het Twaalfjarig Bestand werd als uitgangspunt genomen en de Republiek werd formeel door Spanje als soevereine staat erkend.

*** Deze belangrijke toegeving van Spanje was dan ook het eerste punt; Spanje hield op de Republiek als opstandige Spaanse onderdanen te zien (wat ze 100 jaar lang gedaan had).

De vrede leek nabij. Frankrijk, waarmee de Republiek had afgesproken om tot een gezamenlijk verdrag met Spanje te komen, gooide roet in het eten door steeds met nieuwe eisen te komen.

De Staten besloten hierop buiten Frankrijk om vrede te sluiten met Spanje. Op 30 januari 1648 werd de vredestekst vastgesteld. Deze werd ter ondertekening naar Den Haag en Madrid gestuurd.

Op 15 mei werd de vrede definitief getekend en door Nederlandse en Spaanse gezanten met een eed bekrachtigd.

In Nederland bewaart het Nationaal Archief twee exemplaren van de Vrede van Münster, een Spaanse en een Franse versie. Beide versies zijn door koning Filips IV ondertekend en voorzien van zijn zegel in massief goud.

gevolgen

 

  • De koning van Spanje engageerde zich de Republiek als een soeverein land te laten erkennen door het Rooms-Duitse Rijk. De keizer deed dit, waarmee de Republiek het Rooms-Duitse Rijk verliet. De Rijksstanden deden deze erkenning overigens niet, alleen de keizer.
  • Een belangrijk indirect gevolg van dit verdrag was dat het Nederduits-Gereformeerde geloof de ‘staatskerk‘ van de Republiek werd.
  • Alle goederen van de Rooms-Katholieke Kerk vervielen aan de overheid; kerken, kapellen, kloosters en andere bezittingen.
  • De rooms-katholieken moesten tot 1795 gebruikmaken vanschuilkerken: ze mochten kerkdiensten houden, maar niet in gebouwen die aan de buitenkant als kerk herkenbaar waren.
  • Ook kwam er een grens tussen de Republiek en de Zuidelijke Nederlanden  (zie rode lijn op kaart). Die werd bepaald door de toenmalige frontsituatie tussen het gebied van de Nederlandse opstandelingen en dat van de Spanjaarden. De grens in Limburg werd pas in 1661 definitief vastgelegd.
  • Het belangrijkste gevolg voor Antwerpen was dat er definitief een staatsgrens kwam te liggen op de Schelde en dat de soevereiniteit van de Republiek op de Zeeuwse Schelde werd erkend.
  • Qua handelsvoorwaarden haalde de Republiek zijn slag thuis. Spanje kreeg geen toegang tot de vaart op de Nederlandse koloniën, en omgekeerd.
  • Ook was het Spaanse onderdanen verboden hun overzeese handel met Oost-Indië uit te breiden
  • De Schelde bleef gesloten voor doorgaande zeevaart (maar niet voor de handel) van en naar de Zuidelijke Nederlanden. Armoe overspoelde onze (zuidelijke) gewesten. De magnifieke schilderijen van Pieter Breugel vertellen het je. Op niet één ervan zie je een lachend gezicht, zelfs op de boerenbruiloft niet … (vraag/kijk het eenvoudigweg op)
1 73 74 75 76 77 98